Andijon mashinasozlik

pH – metr asboblari va ularning ishlash prinsipi, fizik xarakteristikalarini aniqlash.

Agar elektron yarimo’tkazgich sirtini tashlab chikib ketadigan bo’lsa, u xolda unda musbat zaryadl.angan «bo’sh joy» paydo bo’ladi. (1-rasm). U xolda Kulon qonuniga muvofik elektron va «bush joy» urtasida tortishish kuchi paydo bo’ladi, bu tortishish kuchi — ko’zgu (akslanish) natijasidagi kuchidir.

Metall — yarimo’tkazgich sistemasiga Ye tashqi elektr maydoni qo’yilganda elektronga yana bitta qE kuch ta’sir kiladi. Yarimo’tkazgich sirtidan biror «a» masofada bu ikkala kuch bir — biriga teng bo’ladi, ya’ni, F = qE va

Bu yerdan

ifodani olamiz.

Elektronni ko’zgu akslantirish kuchlari xosil kilgan Kulon tortishish maydonidan chikarib yuborish uchun unga «a» masofani bosib o’tish i uchun yetarli bulgan energiya va uni cheksizlikkacha kuchirish uchun zarur bulgan kushimcha energiya berish kerak:

ifodaga «a» ning o’rniga (1) ifodani qo’yib, elektronning elektr maydoni tufayli oladigan kushimcha energiyasining kiymatini olishimiz mumkin:

Bu kushimcha energiya yarimo’tkazgich chikish ishini

kattalikka kamaytiradi.

Elektr maydonida potensial to’sik balandligining pasayishiga Shottki effekti deyiladi.

Shottki effekti metall — yarimo’tkazgich kontaktida tokning o’tish jarayoniga sezilarli ta’sir kursatadi. (a)-rasmda metall — yarimo’tkazgich kontaktida potensial to’siq balandligining Shottki effekti xisobiga kamayishi ko’rsatilgan.