Andijon mashinasozlik instituti “sanoat ishlab chiqarishni tashkil etish” kafedrasi “buxgalteriya hisobi”

Bashorat qilinadigan xarajatlar – to’g’ri boshqaruv qarorlarini qabul qilish da buxgalter–tahlilchi faraz qiladigan xarajatlar, kelgusida ushbu xarajatlar sodir bo’lmasligi mumkin. Ular resurslarning chegaralanishi natijasida ro’yobga chiqadi. Mohiyati bo’yicha sub’ektning qo’ldan chiqargan nafi hisoblanadi.
Buxgalteriya moduli – daromadlar yig’indisi bilan xarajatlarning ishlab chiqarish hajmining o’zgarishiga to’g’ri bog’liqligining grafik (chizmasi) ko’rinishi.
Byudjet – rejaning miqdorda aks ettirilishi, uning bajarili-shi ustidan nazorat qilish vositasi va tartibga solish usuli.
Buxgalter-tahlilchi – boshqaruv hisobining vazifasi yuklatilgan buxgalter.
Buxgalteriya hisobining ikki aylanma tizimi (avtonomiya va-rianti) – moliyaviy va boshqaruv hisobining yopiq tizimi sha-roitida buxgalteriya hisobini tashkil qilish .
Buxgalteriya hisobining mukammal (kapital) tengligi –
Aktiv = xususiy kapital + tashqi majburiyatlar
Boshqaruv bosqichi–tegishli vaqt oralig’ida boshqaruv faoliyati-ni amalga oshirish uchun bajarilayotgan tadbirlarning majmuasi.
Byudjet (smeta) – amaliyotda tegishli davr ichida olinadigan da-romad va sarflanadigan xarajatlarning rejalashtiriladigan miqdorini ko’rsatadigan va ushbu maqsadlarga erishish uchun jalb qilinadigan kapitalning miqdorini belgilaydigan, ma’lum davr uchun tayyorlangan va qabul qilingan pul ko’rinishidagi miqdor rejadir. Javobgarlik markazlarining ushbu rejalarni baja-rishini baholashda asos bo’lib xizmat qiladi.
Byudjetlashtirish – sub’ekt va uning bo’linmalarining faoliya-tini boshqarish usuli.
Vertikal tahlil – har bir ko’rsatkichlarning tarkibiy qismla-rini va chetga chiqishning umumiy hajmidagi ularning o’zgarishini o’rganish.
Gorizontal tahlil – o’tgan davrdagi yoki hisobot davrida tasdiq-langan smeta xarajatlarining o’rtasidagi farqlarni aniqlash usuli.
Grafik (chizma) usuli – zararsizlikning iqtisodiy va buxgalte-riya modulini tuzish uchun asos bo’ladigan daromad, xarajatlar va foyda hajmining ishlab chiqarish hajmiga bog’liq bo’lishi.