Andijon mashinasozlik instituti “sanoat ishlab chiqarishni tashkil etish” kafedrasi “buxgalteriya hisobi”

Buxgalteriya hisobining ob’ekti va sub’ekti

N a z o r a t s a v o l l a r i.

1. Boshqaruv hisobining predmetini tasniflang.
2. Moliyaviy hisobning predmetini tasniflang.
3. Soliq hisobining predmetini tasniflang.
4. Boshqaruv hisobining uslubi va uning elementlari.
5. Moliyaviy hisobning uslubi va uning elementlari.
6. Soliq hisobining uslubi va uning elementlari.
7. Boshqaruv hisobining ob’ektlari nima?
8. Moliyaviy hisobning ob’ektlari nima?
9. Soliq hisobining ob’ektlari nima?
10. Boshqaruv hisobining vazifalari nimalardan iborat?
11. Moliyaviy hisobning vazifalari nimalardan iborat?
12. Soliq hisobining vazifalari nimalardan iborat?
13. Boshqaruv buxgalteriyasining tarkibiy tuzilishini yoriting.
14. Boshqaruv hisobini yurituvchi buxgalterning faoliyatini tu-
shuntiring.
15. Boshqaruv hisobi tizimida segmentlar bo’yicha hisobning o’rni va ahamiyatini yoriting.

1- Masala. Korxona xo’jalik mablag’larini turkumlarga ajratish.
Topshiriqlar:
1. Korxona xo’jalik mablag’larini xo’jalik jarayonida bajaradigan funktsional roliga karab guruxlantirilsin.

2. 
   Korxona xo’jalik mablag’lari xo’jalik jarayonida katnashish xarakteri va muddatiga karab guruxlantirilsin.
   

1. 
   Korxona xo’jalik mablag’lari balansda aks ettirilishiga kura guruxlashtirilsin.
   

Topshiriqlarni bajarish uchun materiallar.

1. 
   Kuyida korxonaning xo’jalik mablag’lari xakida ma’lumot keltirilgan:
   

№	Xo’jalik mablag’larining nomi	Summa (ming. sumda)
	Binolar	800 000
	Transport vositalari	450 000
	Valyuta mablag’lari	47 000
	Kam baxoli va tez echkiruvchi buyumlar	43 800
	Zararlar	3 000
	Kapital xarajatlar	270 000
	Uzok muddatli obligatsiyalar	56 000
	Kassadagi nakd pul	700
	Ijaraga oid majburiyatlar	135 000
	Tashkiliy xarajatlar	45 000
	Kiska muddatli aktsiyalar	66 000
	Yuldagi pul mablag’lari	345 000
	Firma baxosi (gudvil)	432 000
	Patent	51 000
	Debitorlik majburiyatlari	80 900
	Hisobdorlik summalari	3 200
	Pul xujjatlari	570
	Kurilish materiallari	765 000
	Tayyor mahsulot	834 987
	Kassa apparati	156 000
	Kiska muddatga ijaraga berilgan asosiy vositalar	45 300
	Uzok muddatga ijaraga olingan asosiy vositalar	98 587
	Xaridorlarning ularga junatilgan mahsulotlar yuzasidan majburiyatlari	756 675
	Asbob-uskunalar	345 632
	Tugallanmagan ishlab chikarish xarajatlari	243 870
	Mahsulot yaroksizligi	7 600
	g’rdamchi ishlab chikarish xarajatlari	67 511
	Xom-ashyo	54 367
	Muzlatkich	265 780
	Foydadan hisoblangan va tulangan soliklar	38 956

Korxonaxo’jalikmablag’larinixo’jalikjarayonidabajaradiganfunktsionalroligakarabguruxlashtirilgandaquyidagijadvaldanfoydalanilsin:

Ishlab chikarish soxasidagi xo’jalik mablag’lari			Muomala soxasidagi xo’jalik mablag’lari		Korxona oborotidan chetlatilgan mablag’lar
Mexnat vositalari	Mexnat buyumlari
1	2	3		4

Korxona xo’jalik mablag’larini xo’jalik jarayonida katnashish xarakteri va muddatiga karab guruxlashtirilganda quyidagi jadvaldan foydalanilsin:

Asosiy vositalar		Aylanma mablag’lar		Oborotdan tashkari mablag’lar
Ishlab chikarishda katnashadigan	Ishlab chikarishda katnashmaydigan	Me’yorlashadi gan	Me’yorlashmaydigan
1	2	3	4		5

Korxona xo’jalik mablag’larini balansda aks ettirilishiga kura guruxlashda quyidagi jadvaldan foydalanilsin.

Uzok muddatli aktivlar	Aylanma aktivlar
1	2

2-Masala. Korxona xo’jalik mablag’larining tashkil topish manbalarini turkumlarga ajratish.
Topshiriq. Berilgan ma’lumotlardan foydalanib, korxona xo’jalik mablag’glarining tashkil topish manbalarini turkumlarga ajratilsin.
Topshiriqni bajarish uchun ma’lumotlar.

№	Korxonaxonaxonaxona xo’jalik mablag’larining tashkil topish manbalarining nomi	Summa (sum)
	Ustav kapitali	1560000
	Asosiy vositalarning eskirishi	76 890
	Taqsimlanmagan foyda	654 000
	Kelgusi davr xarajatlari va tulovlari xarajatlari yuzasidan zaxira	67 500
	Byudjet bilan hisob-kitoblar	42 000
	Bankning kiska muddatli kreditlari yuzasidan hisob-kitoblar	305 000
	Nomoddiy aktivlarning eskirishi	25 300
	Mulkiy va shaxsiy sug’urta yuzasidan hisob-kitoblar	65 000
	Foyda	156 000
	Ijaraga oid majburiyatlar	98 000
	SHubxali karzlar yuzasidan zaxira	67 900
	Kam baxoli va tez eskiruvchi buyumlarning eskirishi	53 760
	Kelgusi davr foydasi	54 000
	Ijtimoiy sug’urta tashkilotlari bilan hisob-kitoblar	786 000
	Maksadli moliyalashtirish va kirimlar	450 230
	Byudjetdan tashkari tulovlar yuzasidan hisob-kitoblar	86 000
	Turli kreditorlar bmilan hisob-kitoblar	643 870
	Qo’shimcha kapital	83 000
	Mexnatga xak tulash yuzasidan hisob-kitoblar	320 800
	Zaxira fondi	457 000
	Mol yetkazib beruvchi va pudratchilar bilan hisob-kitoblar	357 089
	Ta’sischilar bilan hisob-kitoblar	567 850
	Bankdan tashari korxonalar bilan olingan kreditlar yuzasidan hisob-kitoblar	125 000
	Olingan bunaklar yuzasidan hisob-kitoblar	69 000
	SHub’a korxonalari bilan hisob-kitoblar	34 760

Korxona xo’jalik mablag’larining tashkil topish manbalarini turkumlarga ajratishda quyidagi jadvaldan foydalanilsin:

Korxona uz mablag’larining manbalari	Majburiyatlar
1	2

3-Masala. Korxonaning xo’jalik mablag’lari va ularning tashkil topish manbalarini ajratish.
Topshiriq. Xo’jalik mablag’lari va ularning tashkil topish manbalarini ajrating.
Topshiriqni bajarish uchun ma’lumotlar

№	Xo’jalik mablag’lari va ularning tashkil topish manbalari	summa (sumda)
	Ustav kapitali	172 556 000
	Olingan bunaklar yuzasidan hisob-kitoblar	2 122 000
	Kassadagi nakd pul	2 000
	Asosiy vositalar	77844000
	Kam baxoli va tez eskiruvchi buyumlar	18 000
	Kelgusi davr xarajatlari va tulovlari yuzasdan zaxira	686 000
	Foyda	674 000
	Mol yetkazib beruvchilar oldidagi majburiyatlar	200 303 000
	Xaridor va buyurtmachilar oldidagi majburiyatlar	224 000
	Taqsimlanmagan foyda	2 854 000
	Asosiy vositalarning eskirishi	27209 000
	Valyuta mablag’lari	137 000
	Maxsus schetdagi pul mablag’lari	228 000
	Kelgusi davr foydasi	440 000
	Debitorlik summalari	76020 000
	Xodimlarning boshka jarayonlar yuzasidan majburiyatlari	200 000
	Mexnat xaki yuzasidan majburiyatlar	368 000
	Ijtimoiy sug’urta tashkiloti oldidagi majburiyatlar	258 000
	Byudjet oldidagi majburiyatlar	1472 000
	Kam baxoli va tez eskiruvchi buyumlarning eskirishi	18 000
	Hisob-kitob scheti	35000 000
	Berilgan bunaklar yuzasidan hisob-kitoblar	13870 000
	Nomoddiy aktivlarning eskirishi	1050 000
	SHubxali karzlar yuzasidan zaxira
	Materiallar	132564
	Tayyor mahsulot	29787
	Kreditorlar bilan hisob-kitob	24040
	Ta’sischilarga divident yuzasidan majburiyatlar	6106
	Ta’sischilarning ulushlari yuzasidan majburiyatlari	1000
	Maksadli moliyalashtirish va kirimlar	1201
	Bankning uzok muddatli kreditlari yuzasidan hisob- kitoblar	100400
	Uzok muddatli moliyaviy qo’yilmalar	9618
	Bankdan tashkari korxonalar bilan olingan karzlar yuzasidan hisoblashishlar	300
	Kiska muddatli moliyaviy qo’yilmalar	26
	Foydadan hisoblangan va tulangan soliklar	22326
	Nomoddiy aktivlar	2266
	Davr xarajatlari	23002
	g’rdamchi ishlab chikarish xarajatlari	95
	Extiyot kismlari	1020
	Kelib tushishi lozim bulgan ijara majburiyatlari	10304

Xo’jalik mablag’lari va ularning tashkil topish manbalarini turkumlashda quyidagi jadvaldan foydalanilsin:

Xo’jalik mablaіglari			Xo’jalik mablag’larining tashkil topish manbalari
Asosiy mablag’lar	Aylanma mablag’lar	Oborotdan chetlatilgan mablag’lar.	Uz mablag’larining tashkil topish manbalari	Jalb etilgan mablag’larning manbalari. Majburiyatlar
1	2	3	4	5

4- Masala. Xo’jalik jarayonlarining balansga ta’siri.
Topshiriq.

1. 
   Berilgan ma’lumotlardan foydalanib, balansdagi uzgarish
   

turlarini aniklang.

№