Andijon mashinasozlik instituti “sanoat ishlab chiqarishni tashkil etish” kafedrasi



Download 0,74 Mb.
bet19/195
Sana06.05.2023
Hajmi0,74 Mb.
#935981
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   195
Bog'liq
Бухгалтерия ҳисоби - дарслик 2019

D-T“Hisob-kitob schyoti”K-T

Boshlang’ich qoldiq 8000







Boshlang’ich qoldiq 250 000




1) 50 000










1) 50 000
















Oborot 50 000







Oborot

50 000

Oxirgi qoldiq 58000







Oxirgi qoldiq 200000




Passiv schyotlarda xo’jalik mablag’larining tashkil topish manbalari aks ettiriladi. Passiv schyotlarning tuzilishi quyidagicha;





DEBET (D-T) PASSIV SCHYoT (K-T) KREDIT

kamayish



Boshlang’ich .qoldiq ... ... ...




Ko’payishi

Oylik oboroti ... ... ...

Oylik oboroti ... ... ...




Oxirgi qoldiq

Schyotning sxemasidan ko’rinib turibdiki, passiv schyotlarda ko’payishi kredit tomonida, kamayishi esa debet tomonida ko’rsatiladi.


Misol: Tuzilgan shartnomaga asosan mol yetkazib beruvchilardan kelgan tovarlar omborga qabul qilindi – 170.000 so’m.
Misolimizdagi xo’jalik operatsiyasiga quyidagicha buxgalteriya yozuvlari beriladi:
Debet «Ombordagi tovarlar» schyoti – 170.000 so’m.
Kredit «Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga to’lanadigan schyotlar» schyoti – 170.000 so’m.
Berilgan buxgalteriya yozuvlarini schyotlar sxemasida quyidagicha ifoda etamiz:



Ombordagi


D-T tovarlar” schyoti K-T




Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga
D-T to’lanadigan schyotlar” K-T

Boshlang’ich qoldiq 450 000










Boshlang’ich qoldiq 780 000

1) 170 000










1) 170 000

Oborot 170 000







Oborot

170 000

Oxirgi qoldiq
620 000










Oxirgi qoldiq 950 000

Sxemadagi yozuvlardan ma’lumki, passiv schyotlar bo’yicha qoldiqni aniqlash uchun: boshlang’ich qoldiqqa kredit tomonining oborotini qo’shamiz, debet tomonining oborotini ayiramiz, qolgan summa schyotning oy oxiriga bo’lgan kredit qoldig’ini ko’rsatadi.


Ko’rinib turibdiki, buxgalteriya schyotlarida har bir amalga oshirilayotgan xo’jalik operatsiyasi ikki yoqlama yozuv, ya’ni buxgalteriya o’tkazmasi orqali ko’rsatiladi.
Buxgalteriya hisobi schyotlarida ikki yoqlama yozuv – bu xo’jalik sub’ektlarida sodir etilgan xo’jalik voqea-hodisalarini bir vaqtning o’zida ikkita schyotda, ya’ni bitta schyotning debeti, ikkinchi schyotning esa kreditida aks ettirishdir.
Buxgalteriya hisobi schyotlarida xo’jalik sub’ekti tomonidan amalga oshirilgan operatsiyalarni schyotlarda ikki yoqlama yozuv orqali aks ettirish qoidalari quyidagicha:

  1. Dastavval xo’jalik operatsiyasi o’rganiladi, ya’ni tahlil qilinadi: nima o’zgarish sodir bo’layotganligi aniqlanadi, ya’ni nima ko’payyapti-yu, nima kamayyapti, degan savolga javob beriladi.

  2. So’ngra bu o’zgarish schyotlar rejasidagi qaysi schyotlarga tegishli ekanligi aniqlanadi: schyotlarning nomi va tartib raqami belgilab olinadi.

  3. Aniqlangan schyotlarning aktiv yoki passiv schyot ekanligiga qarab, ularni ishlatish qoidasiga mos ravishda ularning debeti yoki kreditiga tegishli xo’jalik operatsiyasi summasi yoziladi. Yuqorida aytib o’tilganidek, schyotlardan foydalanish qoidalariga binoan aktiv schyotlarda ko’payish ro’y bersa, ularning debetiga yoziladi. Aksincha, passiv schyotlarda ko’payish ro’y bersa, ularning kreditiga yoziladi.

  4. Buxgalteriya hisobining ikki yoqlama yozuv usuliga mos ravishda har bir xo’jalik operatsiyasi albatta ikkita schyotda aks ettiriladi, chunki voqea-hodisalar buxgalteriyada o’zaro bog’liq holda hisobga olinadi. Agar bitta schyot debetlansa, demak u bilan bog’lanayotgan ikkinchi schyot kreditlanadi, va aksincha.


Download 0,74 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   195




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish