Дастурга қўйилган талаб
|
|
Мажбурий
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ўқитиш тили
|
|
|
|
Гуруҳда белгиланган ўқитиш тили асосида
|
|
|
|
Баҳолаш тартиби
|
|
Баҳолаш бўйича амалдаги тартиб асосида
|
|
|
|
Ўқувчиларнинг
|
билим
|
|
Оғзаки, савол-жавоб, тест, амалий ва график топшириқ
|
|
|
ва кўникмаларини баҳолаш
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2. Ўқув дастури мазмуни
|
|
|
|
|
|
|
|
|
№
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Жами
|
Ўқитишниташкилийшакли
|
|
Мустақилтаълим
|
|
|
|
Мавзунинг
|
|
|
Мавзунинг қисқача
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
номи
|
|
|
|
|
мазмуни
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1.
|
Дастурга
|
|
|
Фаннинг
|
|
мақсади,
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
кириш.
|
|
Техник
|
|
моҳияти
|
ва
|
вазифалари.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
чизмаларни
|
график
|
|
конструкторлик
|
|
чизмалари
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
бажаришнинг
|
|
ягона тизими (ЕСКД) ҳақида
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
асосий қоидалари
|
|
асосий маълумотлар.
|
ЕСКД
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
талабларига
|
мувофиқ
|
чизма
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
форматлари, бурчак штампи.
|
2
|
Н.А
|
|
1
|
|
|
|
|
|
|
|
Чизиқлар
|
|
|
|
турлари.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Масштаблар
|
|
ва
|
ёзувлар.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Чизмаларни расмийлаштириш
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
тартиби.
|
Асосий
|
ёзувларни
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
шрифтларда бажариш
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2
|
Чизма
|
|
|
|
Машинасозлик
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
шрифтлари
|
ва
|
|
стандартида
|
берилган
|
ўлчам
|
2
|
|
А
|
|
1
|
|
|
|
чизиқлар бажариш
|
|
бўйича шрифтлар ва чизиқлар
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
бажариш.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3
|
Геометрик
|
|
|
Мунтазам
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ясашлар
|
|
|
кўпбурчакларни
|
|
|
ясаш.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Айланага
|
уринмалар
|
ясаш.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Туташма турлари. Икки тўғри
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
чизиқни
|
туташтириш.
|
Тўғри
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
чизиқ
|
ва
|
|
айланани
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
туташтириш.
|
Икки
|
айланани
|
2
|
|
А
|
|
1
|
|
|
|
|
|
|
|
ички ва ташқи туташтириш.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ЦирҚўль
|
ва
|
лекало
|
эгри
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
чизиқларини
|
|
|
|
ясаш.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Туташмалар
|
ясаш
|
Деталнинг
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ички ва ташки туташмаларини
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ясаш.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
178
|
4
|
Тўғри
|
|
|
Нуқта,
|
тўғри
|
чизиқ
|
ва
|
|
|
|
|
бурчакли
|
|
текисликлар.
|
|
Проекцияларни
|
|
|
|
|
проекциялар.
|
|
ўзгартириш
|
усуллари.
|
Детал
|
|
|
|
|
|
|
кўринишлари. Проекцияловчи
|
|
|
|
|
|
|
текисликлар.Икки ва учта
|
|
|
|
|
|
|
проекциялар
|
|
|
текислигига
|
|
|
|
|
|
|
тўғри бурчакли проекциялаш.
|
2
|
Н,А
|
1
|
|
|
|
Кўпёқликлар
|
|
ва
|
|
уларнинг
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
сиртидаги
|
|
нуқталарнинг
|
|
|
|
|
|
|
проекциялари.
|
|
|
Айланиш
|
|
|
|
|
|
|
жисмлари
|
|
ва
|
|
уларнинг
|
|
|
|
|
|
|
сиртидаги
|
|
нуқталарнинг
|
|
|
|
|
|
|
проекциялари.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5
|
Деталнинг
|
|
Икки
|
|
ва
|
|
учта
|
|
|
|
|
комплекс чизмасини
|
проекциялар
|
|
|
текислигига
|
|
|
|
|
ясаш.
|
|
тўғри бурчакли проекциялаш.
|
2
|
А
|
1
|
|
|
|
Детал сиртидаги нуқталарнинг
|
|
|
|
|
|
|
проекциялари.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6
|
Аксонометрик
|
|
Аксонометриялар.
|
|
|
|
|
|
проекциялар.
|
|
Тўғри бурчакли аксонометрик
|
|
|
|
|
|
|
проекциялар.
|
Тўғри бурчакли
|
|
|
|
|
|
|
изометрик проекция,
|
тўғри
|
|
|
|
|
|
|
бурчакли диметрик проекция.
|
|
|
|
|
|
|
Қийшиқ
|
|
|
|
бурчакли
|
|
|
|
|
|
|
аксонометрик
|
проекциялар.
|
2
|
Н,А
|
1
|
|
|
|
Фронтал диметрик проекция,
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
фронтал изометрик проекция,
|
|
|
|
|
|
|
горизонтал
|
|
|
изометрик
|
|
|
|
|
|
|
проекция.
|
|
|
Геометрик
|
|
|
|
|
|
|
моделнинг изометрияси. Детал
|
|
|
|
|
|
|
яққол тасвирини чизиш.
|
|
|
|
|
|
7
|
Машинасозлик
|
|
Машинасозлик
|
чизмаси
|
|
|
|
|
чизмалари
|
ва
|
ва
|
унинг
|
|
вазифаси.
|
|
|
|
|
проекцион
|
|
Деталларнинг
|
иш
|
чизмалари,
|
|
|
|
|
чизмачили
|
|
уларнинг
|
|
турлари
|
|
ва
|
|
|
|
|
|
|
вазифалари.
|
|
Машинасозлик
|
|
|
|
|
|
|
чизмаларида
|
|
шартлилик
|
ва
|
|
|
|
|
|
|
соддалаштиришлар.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Кўринишлар.
|
|
|
Қўшимча,
|
2
|
Н,А
|
1
|
|
|
|
симметрик
|
|
ва
|
|
маҳаллий
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
кўринишлар.
|
|
|
Кесимлар.
|
|
|
|
|
|
|
Чиқарилган
|
кесим.
|
Устига
|
|
|
|
|
|
|
чизилган кесим. Қирқимлар.
|
|
|
|
|
|
|
Поғонали, синиқ ва маҳаллий
|
|
|
|
|
|
|
қирқимлар.
|
|
Сиртларнинг
|
|
|
|
|
|
|
кесишиш
|
|
чизиқларини
|
|
|
|
|
|
|
соддалаштириб тасвирлаш.
|
|
|
|
|
8
|
Деталга
|
оддий
|
|
Деталнинг
|
|
|
|
|
|
|
|
|
қирқим
|
бериб
|
аксонометриясига
|
қараб
|
уч
|
|
|
|
|
тасвирлаш
|
|
кўринишини
|
|
ясаш
|
ва
|
унга
|
2
|
А
|
1
|
|
|
|
қирқим
|
|
бериш.Чизмага
|
|
|
|
179
|
|
|
кўринишнинг
|
ярми
|
|
билан
|
|
|
|
|
|
|
қирқимнинг
|
|
|
|
|
ярмини
|
|
|
|
|
|
|
бирлаштириб
|
|
тасвирлаш
|
|
|
|
|
|
|
усулини кўрсатиш.
|
|
|
|
|
|
|
9
|
Деталларнинг
|
|
Бирикмалар.
|
|
|
|
|
|
|
|
бирикмалари.Болтли
|
Ажраладиган
|
|
|
|
|
ва
|
|
|
|
|
бирикма тасвирлаш.
|
ажралмайдиган
|
|
бирикмалар.
|
|
|
|
|
|
|
Резьбалар,резьбали
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
бирикмалар.
|
|
|
Резбалар
|
|
|
|
|
|
|
турлари. Резбали бириктириш
|
|
|
|
|
|
|
деталларни
|
|
|
тасвирлашда
|
|
|
|
|
|
|
йиғиш чизмасида қўлланувчи
|
|
|
|
|
|
|
соддалаштиришлар.
|
Болтли,
|
2
|
А
|
1
|
|
|
|
шпилкали
|
|
ва
|
|
винтли
|
|
|
|
|
|
|
бирикмаларни
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
тасвирлаш.Болт, гайка, шайба
|
|
|
|
|
|
|
ва
|
детал
|
|
бирикмасидан
|
|
|
|
|
|
|
тузилган
|
қурилманинг
|
уч
|
|
|
|
|
|
|
кўринишини
|
чизиш.
|
Деталга
|
|
|
|
|
|
|
қирқим бериш.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
10
|
Деталларнинг
|
|
Деталнинг эскизи ва иш
|
|
|
|
|
эскизлари
|
ва иш
|
чизмаси.
|
|
Эскиз
|
|
чизиш
|
|
|
|
|
чизмалари.
|
|
босқичлари.
|
|
|
Эскизларга
|
|
|
|
|
|
|
қўйиладиган
|
талаблар.
|
Иш
|
2
|
Н,А
|
1
|
|
|
|
чизмалари.
|
Иш
|
|
чизмаларига
|
|
|
|
|
|
|
қўйиладиган талаблар.
|
Оддий
|
|
|
|
|
|
|
детал эскизини чизиш.
|
|
|
|
|
|
11
|
Ҳар
|
қандай
|
|
Йиғиш чизмаси.
|
Йиғиш
|
|
|
|
|
мураккабликдаги
|
чизмаларини ўқиш ва ажратиш
|
|
|
|
|
йиғиш чизмаларини
|
Йиғиш
|
|
чизмаси
|
|
унинг
|
|
|
|
|
чизишва
|
ўқиш
|
вазифаси,
|
ишлаб чиқаришдаги
|
|
|
|
|
қоидалари.
|
|
ўрни.
|
|
Йиғиш
|
|
чизмасининг
|
|
|
|
|
|
|
турлари.
|
Йиғиш
|
чизмасини
|
|
|
|
|
|
|
бажарилиш
|
тартиби.
|
|
Йиғиш
|
|
|
|
|
|
|
чизмаси
|
|
учун
|
|
деталл
|
|
|
|
|
|
|
эскизларни чизиш Йиғиш ва
|
|
|
|
|
|
|
қисмларга
|
ажратиш
|
тартиби.
|
|
|
|
|
|
|
Йиғма
|
бирлиги
|
|
деталлари
|
2
|
Н,А
|
1
|
|
|
|
эскизларни
|
аслига
|
|
|
қараб
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Стандартга
|
мувофиқ
|
|
чизиш.
|
|
|
|
|
|
|
Йиғиш
|
чизмасини
|
|
эскизга
|
|
|
|
|
|
|
асосан
|
|
чизиш
|
|
тартиби.
|
|
|
|
|
|
|
Проекциялар
|
|
сони
|
|
ва
|
|
|
|
|
|
|
масштабини
|
танлаш.
|
Формат
|
|
|
|
|
|
|
танлаш.
|
|
Йиғиш
|
чизмасига
|
|
|
|
|
|
|
ўлчамлар қўйиш, қирқимларда
|
|
|
|
|
|
|
штрихлаш.
|
Буюм
|
|
йиғиш
|
|
|
|
|
|
|
чизмасини ўқиш.
|
|
|
|
|
|
|
|
12
|
Тишли
|
|
|
Узатмалар
|
ва уларнинг
|
|
|
|
|
узатмалар
|
ҳақида
|
турлари.
|
Цилиндрик
|
|
тишли
|
2
|
Н.А
|
1
|
|
тушунча
|
|
ғилдираклар.
|
|
|
|
|
Ички
|
|
|
|
180
|
|
илашмалар.
|
|
Конуссимон
|
|
|
|
|
|
тишли ғилдираклар. Рейкали
|
|
|
|
|
|
илашмалар.
|
|
|
Червякли
|
|
|
|
|
|
илашмалар.
|
|
|
|
Тишли
|
|
|
|
|
|
узатмаларнинг
|
|
чизмада
|
|
|
|
|
|
тасвирланиши.
|
|
|
Тишли
|
|
|
|
|
|
узатмаларнинг
|
чизмадаги
|
|
|
|
|
|
ўлчамлари.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
13
|
Дастгоҳлар
|
Дастгоҳлар таркибидаги
|
|
|
|
|
|
таркибидаги
|
деталларнинг жойлашуви
|
|
|
|
|
|
деталларнинг
|
чизмасини чизиш Ишчи ва
|
|
|
|
|
|
жойлашкви
|
йигма чизмаларни чизиш.
|
|
|
|
|
|
чизмасини чизиш.
|
Ускуна нечта ва қандай
|
|
|
2
|
А
|
1
|
|
|
деталлардан таркиб
|
|
|
|
|
|
|
|
|
топганлиги. Деталлар ҳақида
|
|
|
|
|
|
маълумотлар.Ишчи ва йиғма
|
|
|
|
|
|
чизмаларни чизиш тартиби.
|
|
|
|
|
14
|
Мураккаб бўлмаган
|
Деталларни эскизларини
|
|
|
|
|
|
деталлар
|
чизиш,
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
эскизларини
|
уларда
|
|
қирқим
|
ва
|
|
|
|
|
бажариш.
|
кесимларни
|
|
тасвирлаш.
|
|
|
|
|
|
Чизмада
|
юза
|
|
|
ғадир-
|
2
|
А
|
1
|
|
|
будирликларини
|
кўрсатиш.
|
|
|
|
|
|
|
|
Аппаратлар
|
ва
|
технологик
|
|
|
|
|
|
қурилмалар,
|
|
|
мураккаб
|
|
|
|
|
|
бўлмаган деталлари.
|
|
|
|
|
|
|
15
|
Пайвандлаш
|
Пайвандлаш
|
турлари.
|
|
|
|
|
бирикмаларининг
|
Пайванд чокларининг чизмада
|
|
|
|
|
чизмада
|
тасвирланиши.
|
Чизмаларда
|
|
|
|
|
тасвирланиши
|
соддалаштиришлар.
|
Пайванд
|
2
|
Н,А
|
1
|
|
|
чокларининг
|
|
чизмадаги
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ўлчамлари. Илдиз (корень)
|
|
|
|
|
|
тулдирувчи ва юза қисми.
|
|
|
|
|
16
|
Пайвандланадиган
|
Деталларнинг
|
шартли
|
|
|
|
|
деталларнинг
|
белгиларни
|
|
чизмаларини
|
|
|
|
|
шартли белгилари
|
график
|
бажаришнинг
|
асосий
|
|
|
|
|
ва
|
қоидалари. Мураккаб иш ва
|
|
|
|
|
пайванд чокининг
|
монтаж
|
чизмаларини
|
ўқиш
|
|
|
|
|
чизмада
|
қоидалари.
|
|
Деталларнинг
|
|
|
|
|
тасвирланиши
|
соддалаштирилган
|
ҳолдаги
|
|
|
|
|
|
чизмаларни
|
чизиш
|
усуллари.
|
|
|
|
|
|
Деталларни
|
пайвандлашда
|
2
|
А
|
1
|
|
|
нуқсонларнинг
|
|
чизмада
|
|
|
|
|
|
|
|
|
тасвирланиши.
|
|
Деталлар,
|
|
|
|
|
|
узеллар,
|
|
конструкциялар
|
|
|
|
|
|
элементларини
|
пайвандлаш
|
|
|
|
|
|
учун
|
пайванд
|
чокининг
|
|
|
|
|
|
чизмада
|
|
тасвирланиши.
|
|
|
|
|
|
Пайванд
|
чокларини
|
чизишда
|
|
|
|
|
|
соддалаштиришлар.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Бирикмаларнинг
|
|
фазовий
|
|
|
|
181
|
|
|
|
ҳолатларда кўриниши (пастки,
|
|
|
|
|
|
|
|
горизонтал,
|
вертикал
|
ва
|
|
|
|
|
|
|
|
шифт).
|
|
|
|
|
|
|
|
|
17
|
Схемалар
|
ҳақида
|
Схемалар
|
|
|
турлари
|
|
|
|
|
маълумот
|
|
|
ҳақида маълумот. Схемаларни
|
|
|
|
|
|
|
|
ўқиш усули ва қоидалари.
|
|
|
|
|
|
|
|
Жиҳозларнинг
|
гидравлик,
|
|
|
|
|
|
|
|
пневматик,
|
|
|
кинематик
|
|
|
|
|
|
|
|
схемаларини ўқиш.
|
Схемалар
|
|
|
|
|
|
|
|
бажаришда
|
шартлиликлар
|
ва
|
2
|
Н,А
|
1
|
|
|
|
|
соддалаштиришлар.
|
|
Схема
|
|
|
|
|
|
|
|
бажаришда
|
спецификация
|
|
|
|
|
|
|
|
тузиш.
|
|
Технологик
|
|
|
|
|
|
|
|
қурилмаларнинг
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
коммуникацион
|
|
схемасини
|
|
|
|
|
|
|
|
тузиш.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
18
|
Пайвандлаш
|
|
Пайвандлаш манбаларининг
|
|
|
|
|
|
манбаларининг
|
|
схемасини чизиш.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
схемасини чизиш
|
|
Трансформатор, ўзгартиргич
|
2
|
А
|
1
|
|
|
|
|
ва тўғрилагичларнинг схемада
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
тасвирланиши.
|
|
|
|
|
|
|
|
19
|
Балонлар
|
ва
|
Балонлар
|
|
|
|
ва
|
|
|
|
|
редукторларнинг
|
|
редукторларнинг
|
|
схемасини
|
|
|
|
|
схемада
|
|
|
чизиш. Схемалар
|
бажаришда
|
|
|
|
|
тасвирланиши.
|
|
шартлиликлар
|
|
|
|
ва
|
|
|
|
|
|
|
|
соддалаштиришлар.
|
|
Балон
|
2
|
А
|
1
|
|
|
|
|
конструкциясининг тузилиши.
|
|
|
|
|
|
|
|
Редуктор конструкциясининг
|
|
|
|
|
|
|
|
тузилиши.
|
Уларнинг
|
бошқа
|
|
|
|
|
|
|
|
қурилмалар билан уланиши.
|
|
|
|
|
20
|
Чизмалар
|
|
ва
|
Йиғма
|
|
|
|
|
|
|
|
|
схемаларга мувофиқ
|
конструкцияларнинг
|
|
|
|
|
|
|
қисмлардан
|
иборат
|
маркалаш схемалари.
|
Тишли
|
|
|
|
|
конструкциясини
|
|
узатмалар
|
билан
|
|
ишлаш
|
|
|
|
|
йиғиш
|
|
|
усуллари.
|
Конструкция
|
2
|
А
|
1
|
|
|
|
|
элементларининг
|
|
|
йиғиш
|
|
|
|
|
|
|
|
чизмалари.Спецификациясини
|
|
|
|
|
|
|
|
тузиш.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Жами
|
|
|
|
|
|
|
|
40
|
|
20
|
182
Ўқувчиларнинг билим ва кўникмаларини баҳолаш
Ўқув дастури давомида ўқувчилар томонидан ўзлаштирилган билим ва кўникмалар ички назорат бўйича амалдаги тартиб асосида баҳоланади.
Баҳолаш усуллари ёзма, оғзаки, савол-жавоб, тест, амалий топшириқлардан иборат бўлиб, улар ўқув элементини ўзлаштириш натижаларини аниқлашга имкон беради. Назорат саволлари ва топшириқлар қўйилган мақсадга ҳамоҳанг бўлиши лозим.
4.Тавсия этилган адабиётлар, интернет ресурслари:
Асосий адабиётлар
Умронхўжаев А, Джуманов Ш. “Машинасозлик ва қурилиш чизмачилиги”. Тошкент. Ўқитувчи, 2005 й. 252-278 бетлар.
М. Мирбобоев “Конструкцион материаллар технологияси”. Фан ва технология2012 й. 214-251 бетлар.
К. Мадумаров ва бошқалар “Техник чизмачилик” Сано-стандарт2012 й. 184-204 бетлар.
А. Аширбоев “Чизмачилик” Тасвир 2012 й. 176-201 бетлар.
Қўшимча адабиётлар
Абдурахмонов Ш. “Чизма” геометрия”. Тошкент. Алоқачи, 2005 й.
К.Мадумаров, А.Норқулов “Техникавийчизмачилик” Нисо полиграф 2017 й.
В.Мирбобоев “Конструкцион материаллар технологияси” Нисо полиграф 2017
Интернет сайтлари
http://www.ziyonet.uz
183
184
Do'stlaringiz bilan baham: |