Andijon mashinasozlik instituti falsafa fanidan

Qadimgi dunyo xalqlarining estetik qarashlari
Inson tabiatan bo‘sh vaqtga intilib yashaydi. Chunki bo‘sh vaqt mobaynida u jisman va ruhan dam olish, kundalik mehnat, qorin to‘ydirish tashvishidan forig‘ bo‘lish imkoniga ega. Bo‘sh vaqt insonda o‘yin hissi o‘yg‘onishining asosiy omilidir. San‘atning vujudga kelishida o‘yinning ahamiyati katta ekanligi hammaga ma‘lum. Demak, estetik anglash va estetik faoliyatning tadrijiy rivojida mehnat bilan birga bo‘sh vaqt ham asosiy omil hisoblanadi. Ichki osoyishtalikni, mehnat va bo‘sh vaqtga asoslangan muayyan tartibni jamiyatda qonun darajasiga ko‘tarish esa davlat paydo bo‘lganda ro‘y berishi mumkin. Davlatning qanchalik o‘z vazifasini adolatli va mukammal bajarishi, shunchalik jamiyat farovonligiga olib keladi. Farovon jamiyat esa o‘z a‘zolarining bo‘sh vaqtini ta‘minlay oladi va pirovard natijada estetik anglash hamda estetik faoliyat taraqqiyoti uchun etarli imkoniyat yaratib beradi. SHunday qilib, davlatchilik tizimi paydo bo‘lishi bilan insonning badiiy-estetik taraqqiyotida Yangi davr boshlandi. Ana shu davr ibtidosini biz Mesopotamiya – Qo‘sh daryo (Dajla va Frot daryolari) mintaqasida, xususan, Shumer davlatida ko‘rishimiz mumkin.