Андижон машинасозлик институти электротехника, электромеханика ва

Талаблар 
Кучланиш трансформаторининг номинал трансформация коэффиценти қуйидагича 
фарқланади. 
ном
ном
ном
U
U
U
K
2
1
/
 
ва ўрамлар сонининг алоқадорлиги коэффиценти
2
1
/
n
9.1–расм. Ток трансформаторининг принципиал 
схемаси. 

---

Кучланиш трансформаторида ўлчанадиган кучланиш қуйидагича ўлчанади: 
2
1
*U
K
U
ном
U
 
Хатолигига қараб кучланиш трансформаторининг аниқлик синфига, яъни 0,2; 0,5; 
1; 3 га бўлинади. 
Кучланиш трансформаторининг иккиламчи юкламаларининг қийматига кўра турли 
аниқлик синфида ишлайди. Агар белгиланган аниқлик синфида кўрсатилган ўта номиналь 
қийматдан ортиқча юкланса, кучланиш трансформатори бошқа ѐмон аниқлик синфида 
ишлайди. Электр қурилмаларда бир фазали (О), уч фазали (Т) беш стерженли, каскадли 
кучланиш трансформатори қўлланилади.
Кучланиш трансформаторларининг қувватига кўра уланган барча реле ва ўлчов 
асбоблари чўлғамларининг умумий қувватлари кучланиш трансформаторининг номинал 
қувватидан ошмаслиги керак, чунки хатоликнинг ортишига олиб келади. 
Кучланиш трансформаторлари чўлғамларининг уланиш схемасига кўра учта 
фазалараро кучланишни ўлчаш учун очиқ учбурчак схемаси [НТМИ] асосида уланган бир 
фазали мис чўлғамли трансформаторлар [НОМ, НОС, НОЛ] ишлатиш мумкин. 
Кучланиш трансформаторларининг чўлғамлари юлдуз шаклида уланган уч фазали, икки 
чўлғамли трансформатор НТМК ишлатиш мумкин. 
Кучланиш трансформатори бирламчи чўлғами билан тармоққа параллел ҳолда 
уланади (9.2- расм). Иккиламчи чўлғамининг кучланиши эса одатда 100 В га тенг бўлади. 
Кучланиш трансформаторлари салт ишлаш ҳолатига яқин ҳолатда ишлайди.  
С –қуруқ изоляцияли трансформаторларнинг чўлғамлари орасидаги изоляция сифатида 
картон ишлатилади. Бундай трансформаторлар кучланиши 1000 В гача бўлган 
қурилмаларда қўлланилади. 
М–мой изоляцияли кучланиш трансформаторлари 6–1150 кВ кучланишли очиқ ОТҚва 
ѐпиқ ЁТҚ тақсимлаш қурилмаларида қўлланилади. Бу трансформа торларда чўлғамлари 
ва магнит ўтказгич мой ичида туради ва у изоляция ҳамда совитиш учун ҳизмат қилади.