Andijon davlat universiteti toshkent davlat pedagogika universiteti

 
Ionizatsiya kamerasi -
ikkita elektrod orasidagi bo'sh maydonda elektr maydoni 
hosil bo'lgan kameradir. Kamera ionlashtiruvchi nurlanish oqimiga duch keladi va 
radiatsiya nurlanishining intensivligiga proportsional ravishda hosil bo'ladi. 
 
Ionlanish -
elektr neytral atomlardan va molekulalardan masbat va manfiy 
ionlarning hosil bo'lishi. 
 

---

199 
Ionlashtiruvchi nurlanish -
radiatsiya, uning shovqinlanishi muhit bilan ionlash 
va uning atomlarini va molekulalarini uyg'otishga olib keladi. Ionlashtiruvchi 
nurlanish gamma nurlanishi, rentgen nurlari, elektronlar va positronlarning nurlari, 
protonlar, neytronlar va alfa zarralari. Ionlashtiruvchi nurlanish zarralarining 
energiyasi off-tizim birliklari - elektron-volts (eV) da o'lchanadi. 1 eV = 1,6 × 10-
19 J. 
 
Ionlashtiruvchi nurlanish manbai -
radioaktiv moddasi yoki ma'lum bir 
sharoitda ionlashtiruvchi nurlanishni chiqaradigan yoki chiqaradigan texnik 
qurilma bo'lgan ob'ekt. 
 
Nurlantirilgan shaxslarning toifalari -
shartli ajratilgan, ionlashtiruvchi 
nurlanish manbalari bilan aloqa qilish shartlari asosida, nurlangan shaxslar guruhi. 
 
Kollektiv nurlanish dozasi - 
ma'lum bir vaqt mobaynida nurli shaxslarning turli 
toifalari uchun alohida nurlanish dozalarining yig'indisi hisoblanadi. U inson-
sievert (inson-Sv) bilan o'lchanadi. 
 
Kosmik nurlanish -
kosmosdan keladigan asosiy nurlanishni o'z ichiga olgan fon 
ionlashtiruvchi nurlanish va asosiy nurlanishning atmosferaga ta'sirlanishidan kelib 
chiqadigan sekonder radiatsiya. 
 
Nurlanish sifati koeffitsienti -
Nisbiy biologik nurlanish samaradorligi 
koeffitsienti