Andijon Davlat Universiteti ijtimoiy-iqtisodiyot Fakulteti amaliy psixologiya yo‘nalishi 103-guruh talabasi odiljonov shohjaxonning psixologiya tarixidan tayyorlagan mustaqil ishi

Andijon Davlat Universiteti ijtimoiy-iqtisodiyot Fakulteti amaliy psixologiya yo‘nalishi 103-guruh talabasi ODILJONOV shohjaxonning psixologiya tarixidan tayyorlagan mustaqil ishi

Geshtaltpsixologiya (nem. Gestalt — shakl, obraz, qiyofa, tashqi koʻrinish va psixologiya) — psixologiyadagi oqimlardan biri. 20-asrning 20— 30-yillarida Germaniyada yuzaga kelgan. G. fon Erenfelsning yaxlitlik idrokning asosiy sifati deb hisoblaydigan taʼlimotiga asoslanadi.

Assotsiativ psixologiyaga (qarang Assotsiatsiya) zid ravishda G. psixikaning birlamchi va asosiy elementi sifatida sezgilarni emas, balki yaxlit obrazlar — geshtaltlarni tan oladi. G. tarafdorlari (M. Vertxeymer, V. Kyoler, K. Koffka, K. Levin va b.) psixika mohiyatini idrokning oʻziga xosligi, yaxlitlik bilan izoxlaydilar. G. namoyandalari asarlarida idrokning shakllanishida tajribaning oʻrni oʻrganilmagan va bunga eʼtibor ham berilmagan. 

Ular nuqtai nazariga koʻra, geshtaltlar (obrazlar) goʻyo odam miyasidagi elektrik jarayonlar tufayli yuzaga keladi. 20-asrning 40-yillarida V. Kyoler miyadagi elektr maydonlari oʻzaro munosabatlari xususidagi fikrni miya qismlari elektr zaryadlari bilan toʻyinishi haqidagi gʻoyalar bilan toʻldirdi.

Bu elektr zaryadlar miyaning u yoki bu qismida uzoq vaqtli qoʻzgʻalishlarni yuzaga keltiradi. Ularning miya bir qismidan kamroq toʻldirilgan boshqa qismiga oʻtishi ayrim illyuziyalarni va idrok xususiyatlarini paydo qiladi.

Geshtaltpsixologlarning eksperimental metodikasi va ular orqali olingan maʼlumotlar idrok va tafakkur psixologiyasini maʼlum darajada boyitdi.

Gestalt psixologiyasi - Germaniyada paydo bo'lgan psixologiya bo'limi. U ma'lum komponentlarga nisbatan birlamchi bo'lgan integral tuzilmalar nuqtai nazaridan psixikani o'rganish va tushunish imkonini beradi.

Ushbu maqola Gestalt psixologiyasining nazariyasi nima ekanligini va uning vakillari kim ekanligini tushunishga imkon beradi. Keyinchalik, psixologiyaning ushbu yo'nalishining paydo bo'lish tarixi, shuningdek, uning asosida qanday tamoyillar qo'yilganligi kabi masalalar ko'rib chiqiladi.

G'oya va tamoyillarni ko'rib chiqishdan oldin gestalt psixologiyasining asosiy tushunchalarini aniqlash kerak. Bu idrok, fikrlash va umuman shaxsni tushuntirishga qaratilgan psixologik yo'nalish.

Ushbu yo'nalish gestaltlarga - psixologik hodisalarning yaxlitligini yaratuvchi tashkil etish shakllariga asoslanadi. Boshqacha qilib aytganda, gestalt - tarkibiy qismlar yig'indisidan farqli o'laroq, integral sifatlarga ega bo'lgan strukturaning bir turi

Masalan, ma'lum bir shaxsning portreti yoki fotosurati ma'lum elementlarning to'plamini o'z ichiga oladi, lekin boshqa odamlar tasvirni bir butun sifatida qabul qiladilar (har bir holatda u boshqacha qabul qilinadi).

E‘tiboringiz uchun rahmat