Andijon davlat tibbiyot instituti Davolash ishi fakulteti 110-”B” gurux talabasi Toxirov Azizbekning “Bioetika va sud tibbiyoti” fanidan “Xospislarning tashkil etilish tarixi” mavzusi bo’yicha MUSTAQIL ISHI XOSPIS Dastlab lotincha “hospes” so’zi “begona”,”mehmon” degan ma’noni anglatar edi. Ammo so’ngi klassik davrlarda uning ma’nosi o’zgarib,”hospitalis” mexmondo’st degan ma’no vujudga keldi XOSPIS Xospis- bu yangi turdagi tibbiy va ijtimoiy muassasa xisoblanadi.Bu yerda ular kasallik belgilaridan chalg’ibgina qolmay,tuzalmas kasallikka chalingan bemorlarga va ularning yaqinlariga kasallik paytida ham,yaqinlaridan ayrilganidan keyin ham tibbiy,ijtimoiy,psixologik,ma’naviy va huquqiy yordam ko’rsatadi,tashlab ketilganlarga yordam beradi. XOSPIS - Xospis – bu kasallik yoki terminal sharoitga duch keladiganlar uchun qulay sharoitlarni ta’minlash va bemorning turmush tarzini saqlab qolishga qaratilgan ixtisoslashtirilgan tibbiy yordam shaklidir. Darhaqiqat,homiladorlik parvarishi nafaqat uning jismoniy holatiga emas,baliki o’limga yaqinlashganda har qanday hissiy,ijtimoiy va hatto ruhiy va diniy extioyjlarni qondirish orqali bemorning umumiy yoki yahlit xulq-atvoriga qaratiladi.
Xospis – bu har qanday tibbiy yordamni va evtanaziyani o’z ichiga oladi O’zbekistonda ham xospislar xizmatlari mavjud bo’lib,ular quyidagilardan iborat.
Xomilador ayollar uchun tug’ruqgacha bo’lgan holatlard ularga xospis xizmatlarini ko’rsatish
Onkologik kasalliklar bilan kasallangan har qanday bemorga xospios yordamlarini ko’rsatish
O’limi yaqinlashgan har qanday bemorni uning o’limigacha bo’lgan muddatda xospis yordamini ko’rsatish
Yaqini bo’lmagan har qanday bemorga xospis yordamini ko’rsatiush ta’minlanadi
Xospis
Har bir inson malakali tibbiy xizmatdan foydalanish huquqiga ega. O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi 40-modda XOSPIS - Tibbiy yordamning kengligi
- Yordamlarning beg’arazligi
- Tibbiy dori-darmonlarniong bepul ekanligi
- Doimiy ravishda malakali tibbiy xodimning qaramog’i ostida bo’lishi
Xospisning ikkinchi turi bu evtanaziyadir EVTANAZIYA Evtanaziya-grekcha ”eu” yaxshi , “tanazos” o’lim degan ma’noni anglatadi.Ya’ni bedavo kasallikka chalingan bemorlarni o’z xohshiga binoan o’limini tezlatish haqidagi iltimosini qanoatlantirish tushuniladi EVTANAZIYA
Evtanaziya
Faol
Passiv
Faol evtanaziya - Faol evtanaziya – bu tibbiy xodimlarning bemor tanasiga faol zaharli moddalarni yuborish bilan bemorni muddatdan oldin o’ldirish tushuniladi.Bunda bemorning shaxsiy iltimosiga binoan ish ko’riladi.
Passiv evtanaziya - Passiv evtanaziya – bu axvoli juda og’ir bo’lgan bemorlarni tibbiy asbob-uskunalardan ajratish orqali uning o’limini yengilashtirish tushuniladi.Bu bemorning yaqin kishilari roziligi asosida amalga oshiriladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |