Анатомияси ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим

зирк ва тикандарахт (гледичия) деган ўсимликлар ўсти-
рилса, зиркнинг тикони баргга, тикандарахтнинг тикани
новдага айланади. Бу, тиканнинг морфологик жиҳатдан
ҳар хил манбадан келиб чиқишини кўрсатади.
7. 
Э в о л ю ц и о н ёки ф и л о ген ет и к у с у л . 
Бу усул эволюци­
он тараққиёт жараёнида ўсимлик гурух,лари ёки айрим
турларнинг пайдо бўлишини ҳамда улардаги морфологик
шакл тузилишидаги органларнинг ривожланиш тарихини
ўрганади. Эволюцион ва филогенетик усул асосан солиш­
тирма морфологик ва фитополеонтологик (палеоботани­
ка) изланишларга асосланган ҳолда текшириш олиб бора­
ди ва ўсимлик онтогенезини тўғри тушунишга ёрдам бе­
ради. Юқорида келтирилган усулларнинг ҳаммаси ҳам
ўзича мустақил аҳамиятга эга бўла олмайди, албатта. Шу
сабабли ҳар бир усул юзасидан олинган маълумотлар бир-
бири билан таққосланиши яхши натижа беради.

---

БОТАНИКА ФАНИНИНГ ҚИСҚАЧА
РИВОЖЛАНИШ ТАРИХИ
Ботаника фанининг ривожланиш тарихи жамиятнинг
ривожланиш тарихи билан боғлиқ. Ибтидоий одамлар
ҳаётининг дастлабки даврларидан бошлаб фойдали ва за­
рарли ўсимликларни ажрата билганлар. Инсоният эҳти-
ёжларини қондириш мақсадида атрофини ўраб олган та­
биатдан озиқ-овқат учун ҳар хил ўсимликларнинг уруғ,
мева, дон ва тугунакларидан фойдаланган. Уларни қаерда
ва қачон ўсишини ўрганиб, маданийлаштириб аста-секин-
лик билан деҳқончиликка асос солган. Натижада деҳқон-
чилик усуллари такомиллашиб халқ ботаникаси пайдо
бўлган.
Ўсимликлар ҳақидаги дастлабки ёзма маълумотлар
қадимги Хитой, Ҳиндистон, Миср, Яқин Шарқ мамла­