Anatomiya odam tanasining shakli, tuzilishi, uning funktsiyalarini va


- § Organ  va organlar sistemasi haqida tushuncha



Download 3,64 Mb.
Pdf ko'rish
bet13/245
Sana24.01.2022
Hajmi3,64 Mb.
#407495
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   245
Bog'liq
odam anatomiyasi va fiziologiyasi

 
          4- § Organ  va organlar sistemasi haqida tushuncha. 
Biror  shaklga  ega  bo’lgan  va  bir  qancha  to’qimalar  yig’indisidan  iborat 
morfologik  birlik
  organ
  deb  ataladi.  Organda  birorta  to’qima  ko’proq  qismni 
tashkil etadi. Masalan, skelet muskullarning tarkibida, asosan, ko’ndalang - targ’il 
muskullar bor. Shuningdek, zichlashgan biriktiruvchi to’qima,  tomirlar va nervlar 
bo’ladi. Organlar organizmda ma`lum funksiyalarni bajaradi va organizmni tashqi 
muhitga  moslashtiradi. Organizmdagi organlar bir-biriga bog’liq bo’lib, bir butun 
organlar  sistemasini  hosil  qiladi.  Organizmda  bir  xil  vazifani  bajaruvchi  a`zolar 
o’zaro birlashib,  a`zolar  tizimini  hosil  qiladi.  Odam  organizmida  quyidagi  azolar 
tizimi tafovut qilinadi: 
1.
 
Tayanch-harakat a`zolar sistemasi:  
 
   a) nofaol qism – suyaklar va ularning birlashmalari,   
 
   b) faol qism – muskullar. 
2.
 
Ichki a`zolar sistemasi:   
 
   a) hazm a`zolari sistemasi;  
 
   b) nafas a`zolari sistemasi;  
 
   d) siydik ajratish a`zolari sistemasi;  
 
   e) jinsiy a`zolar sistemasidan iborat. 
Siydik ajratish va jinsiy a`zolarning faoliyati turlicha bo’lgani bilan, ularning 
rivojlanishi  o’zaro  bog’langanligi  uchun  ular  bitta  siydik-tanosil  a`zolari 
sistemasiga birlashtiriladi. 
3.  Ichki sekretsiya bezlari sistemasi. 
4.  Yurak-qon tomirlar va limfa tomirlar sistemasi. 
5.  Nerv  sistemasi-bosh  miya,  orqa  miya  va  ulardan  chiquvchi  nervlardan 
iborat. 
6. Sezgi a`zolari tarkibiga ko’rish, eshitish, hid bilish, ta`m bilish, og’riq va 
harorat sezgisi a`zolari kiradi. 


22 
 
 
Organizmda  bir  xil  vazifani  bajaruvchi  organlar  birlashib,  organlar 
sistemasini  yuzaga keltiradi.  Organlar  sistemasi  tayanch va harakat; xazm;  nafas; 
siydik-tanosil;  yurak-qon  tomirlari  sistemasi;  endokrin  organlari  sistemasi;  nerv 
sistemasidan iborat. 

Download 3,64 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   245




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish