Anatomiya 2014. indd

Son arteriyasi (a. femoralis) tashqi yonbosh arteriyaning da-

vomi. U chov boylami ostidan son venasining lateral tomonidan 

o‘tadi. Son uchburchagi sohasida arteriya bevosita teri va fas siya 

ostida yotgani uchun uni pulsatsiyasini paypaslab bilish mum-

kin. Arteriya son uchburchagining pastki uchidan yaqinlashtiruv-

chi kanalga kirib, uning pastki teshigi orqa-

li taqim osti chuqurchasiga chiqadi. Son ar-

167-rasm. O‘ng umumiy, tashqi hamda ichki yon-

bosh arteriylari va ularning tarmoqlari:

1–o‘ng umumiy yonbosh arteriya; 2–o‘ng ichki 

yonbosh arteriya; 3–ustki dumba arteriyasi;

4–dumg‘azaning lateral arteriyasi; 5–pastki dumba

arteriyasi; 6–ichki jinsiy arteriya; 7–yopqich arte-

riya; 8–tashqi yonbosh arteriyasi; 9–yonbosh-bel 

arteriyasi.

---

381

teriyasining bosh lang‘ich qismidan qorinning oldingi devori mu-

shaklari, terisi va teri osti yog‘ kletchatkasini, shuning dek, er-

kaklarda yorg‘oq terisini, ayollarda katta jinsiy lablar terisini qon 

bilan ta’minlovchi qorin devorini yuzaki arteriyasi, yonbosh suya-

gini o‘rovchi yuzaki arteriya va tashqi jinsiy arteriyalar chiqadi.

Son arteriyasining eng katta tarmog‘i bo‘lgan sonning chuqur 

arteriyasining tarmoqlari: son suyagini o‘rovchi medial va late-

ral arteriyalar, shuningdek, teshib o‘tuvchi arteriyalar son suyagi-

ni, chanoq va son mushaklarini, son terisini qon bilan ta’minlay-

di. Son arteriyasidan yaqinlashtiruvchi kanalda boshlanib, yashi-

rin nerv bilan uning oldingi devori orqali sonning oldingi yuza-

siga chiqadigan tizza bo‘g‘imining tu shuvchi arteriyasi pastga to-

mon yo‘ na lib, tizza bo‘g‘imiga keladi va tizza bo‘g‘imi to‘rini ho-

sil qilish da ishtirok etadi.