Anatomiya 2014. indd

4-rasm. Ko‘p qavatli yassi shoxlanmaydigan 

epiteliy. 1–yuza qavat; 2–bazal qavat;

3–shilliq pardaning xususiy qatlami.

---

19

larning tarkibiga kirishiga qarab turli 

vazifani bajaradi. Ekzokrin bezlar tur-

licha bo‘lib, ularning ko‘p chiligi ko‘p 

hujayralidir. Ularda sekretor qismi va 

chiqaruv nayi tafovut qilinadi.

Sekretor qismi suyuqlik ishlab chi -

qaruvchi hujayralardan iborat bo‘  ladi. 

Sekretor qismining shakliga qarab nay-

simon, alveolyar, naysimon-alveolyar 

bezlar tafovut qilinadi. Chi qaruv nayi-

ning tuzilishiga qarab oddiy va mu-

rakkab bezlar tafovut qili nadi. Ishlab 

chiqargan suyuqligi tarkibiga qarab 

shilliq, oqsil, aralash (oqsil-shilliq) va 

moy bezlari tafovut qilinadi.

Suyuqlikni qanday hosil bo‘lishi va 

hujayralardan qanday ajralishiga qarab 

merokrin, apokrin, golokrin bezlar ta-

fovut qilinadi.

Merokrin bezlar suyuqlikni nay  ga 

sekretor hujayralarning sitoplaz masini 

parchalamasdan turib chi qaradi. Apo-

krin bezlarda sekretor hujayralarning 

sitoplazmasi qisman buziladi. Sekre-

tsiya jarayonida hujayraning apikal qismi buzilib suyuqlik tarkibi-

ga kiradi. Keyingi bosqichda buzilgan hujayra tiklanadi. Golokrin 

bezlarda suyuqlik ajralishi hujayraning o‘lishi bilan kuzatiladi.