Anatomiya 2014. indd

Kesson kasalligi. 

Odam suv ostida ishlaganda atmosfera bosi-

mi ortadi. Bunda qondagi azot suyuq holatdan gaz holatiga o‘tib, 

qon tomirlarni bekitib qo‘yadi – havoli emboliya kelib chiqadi 

va o‘lim yuz beradi. Bunday holat Kesson kasalligi deyiladi. Kes-

son kasalligi dengizchilarda, marvarid axtaruvchilarda uchraydi. 

---

264

Kesson kasalligida bo‘g‘im va mushaklarda og‘riq, talvasa tutishi, 

og‘ir hollarda hush dan ketish, parez va paralichlar kuzatiladi.

Nafas a’zolarida patalogik jarayonlar tufayli nafas

olishning buzilishlari

Nafas a’zolari holatining buzilishi o‘pka harakatchanligining 

chek lanishi, nafas yo‘llari o‘tkazuvchanligining buzilishi, o‘pka-

ning o‘zida nafas olish sathining kamayishi bilan bog‘liq bo‘lgan 

o‘zga rishlar tufayli vujudga kelishi mumkin.

O‘pka harakatlanishining cheklanishi, plevra bo‘shlig‘ida 

suyuq lik yi g‘ilganida – istisqo, plevrit va qon ketishlarda – gemo-

torakslarda ham paydo bo‘ladi. Agar suyuqlikning miqdori ko‘pay-

sa (1–2  l), o‘pka siqiladi, to‘qimasi puchayib, havosizlanadi.

Pnevmotoraks – o‘pkaning jarohatlanishi tufayli plevra bo‘sh-

li g‘ida havoning to‘planishi.

Nafas yo‘llari o‘tkazuvchanligining buzilishi – odatda, shu 

yo‘llarni birortasini shilliq pardasini yallig‘lanishi bilan bog‘liq 

bo‘ladi.

Burun shilliq pardasining yallig‘lanishi –