Anatomiya 2014. indd

Ko‘z kosasi

 (orbita)

 

bir juft bo‘lib, unda ko‘ruv a’zosi joyla-

shadi. U to‘rt tomonli piramida shaklida (74-rasm). Uning asosi 

tashqariga va oldinga qaragan bo‘lib, ko‘z kosasiga kirish teshigi-

ni

 

hosil qiladi. Uchi orqaga va ichkariga yo‘nalgan, undan ko‘ruv 

nervi kanali

 

o‘tadi. Ko‘z kosasining to‘rtta: ustki, pastki, medial 

va lateral devori bor.

Ustki devori

 

gorizontal joylashgan bo‘lib, biroz qavariq va 

silliq. Uni peshona suyagining ko‘z kosasi qismi va ponasimon 

suyakning kichik qanotlari hosil qiladi. Bu devor bilan lateral de-

vor 

о

‘rtasida ko‘z yoshi bezining chuqurchasi

 

joylashgan. Ustki 

---

137

devorning medial chekkasida g‘altak chuqurchasi, uning yonida 

ko‘pincha, g‘altak o‘simtasi uchraydi.

Medial devori

 

sagittal joylashgan. Uni ustki jag‘ suyagining 

pe shona o‘sig‘i, ko‘z yoshi suyagi, g‘alvirsimon suyakning ko‘z 

plastinkasi, ponasimon suyak tanasi va peshona suyagining ko‘z 

kosasi qismi hosil qiladi. Bu devorning oldingi qismida ko‘z yoshi 

xaltasining chuqurchasi joylashgan. Pastga tomon bu chuqurcha 

burun-ko‘z yoshi kanaliga o‘tadi va pastki burun yo‘liga ochila-

di. Ko‘z yoshi xaltasining chuqurchasidan orqaroqda medial de-

vorning yuqori qismida ikkita: oldingi va orqa g‘alvirsimon teshik