Anatomiya 2014. indd

 

dumg‘aza-

dum orqa yuzaki boylami

 

va dumg‘aza-dum orqa chuqur boyla-

mi mustahkamlaydi.

Birinchi bo‘yin umurtqasi bilan ensa suyagi o‘rtasida hamkor 

o‘ng va chap atlant-ensa bo‘g‘imi hosil

 

bo‘ladi. Tuzilishi jihati-

dan u do‘ngli bo‘g‘imlar turkumiga kirib, ensa suyagining do‘ngi 

bilan atlantning ustki bo‘g‘im yuzasi o‘rtasida hosil bo‘ladi.

---

82

Bo‘g‘imda harakat ikki o‘q atrofida: 

frontal o‘q atrofida boshni oldinga bu-

kish va orqaga yozish, sagittal o‘q atrofi-

da boshni o‘rta chiziqdan uzoqlashtirish 

va yaqinlashtirish. I va II bo‘yin umurt-

qalari o‘rtasida uchta (34-rasm) bo‘g‘im: 

toq birinchi va ikkinchi bo‘yin umurtqa-

lari orasidagi o‘rta bo‘g‘im va juft birinchi 

va ikkinchi bo‘yin umurtqalari orasidagi 

lateral bo‘g‘im hosil bo‘ladi.

Birinchi va ikkinchi bo‘yin umurt-

qalari orasidagi o‘rta bo‘g‘im II

 

bo‘yin 

umurtqasi tishining oldingi bo‘g‘im yuza-

si bilan atlantning oldingi ravog‘idagi tish 

chuqurchasi o‘rtasida hosil bo‘ladi.

Tishning orqadagi bo‘g‘im yuzasi esa 

atlantning ko‘ndalang boylamining ol-

dingi yuzasidagi bo‘g‘im chuqurchasi bi-

lan bo‘g‘im hosil qiladi. Bu boylam tish-

ning orqa yuzasini aylanib o‘tib, atlant-

ning yon massalarining ichki yuzasi o‘rta-

sida tortilgan. Bu ikki bo‘g‘im bo‘shlig‘i 

va xaltasi alohida bo‘lib, tuzilishi jihatidan silindrsimon bo‘g‘imlar 

turkumiga kiradi. Unda harakat vertikal o‘q atrofida atlant ning 

tish atrofida aylanishi kalla bilan birgalikda bo‘ladi.

Birinchi va ikkinchi bo‘yin umurtqalari orasidagi lateral 

bo‘g‘im atlantning ostki bo‘g‘im yuzasi bilan o‘qli umurtqaning 

ustki bo‘g‘im yuza si o‘rtasida hosil bo‘ladi. U hamkor bo‘g‘im 

bo‘lib, bo‘g‘imlar alohida xalta bilan o‘ralgan. 

Birinchi va ikkinchi bo‘yin umurtqalari orasidagi o‘rta va la-

teral bo‘g‘imlar qanotsimon boylamlar, ikkinchi bo‘yin umurtqa-

si tishining cho‘qqisidagi boylam, birinchi bo‘yin umurtqasidagi 

xochsimon boylam va birinchi bo‘yin umurtqasining ko‘ndalang 

boylamlar bilan mustahkamlanadi.