|
Modda
|
substance
|
вещество
|
jism tashkil topgan bo’lsa shu modda deyiladi
|
|
Kimyoviy element
|
chemical element
|
химический элемент
|
bu yadrosining musbat zaryadi bir xil
|
|
Nisbiy atom massa
|
The relative atomic mass
|
Относительная атомная масса
|
uglerod C12 atomi massasining 1/12 qismiga nisbat
|
|
Mol
|
goods
|
товары
|
modda miqdori
|
|
Avagadro soni
|
Avagadro
|
Авогадро
|
6,02 * 1023 dona
|
|
Moddaning massasi
|
The weight of the substance
|
Масса вещества,
|
1 molekula massasidan iborat
|
|
Molyar massa
|
The molar mass
|
Молярная масса
|
modda massasini modda miqdoriga nisbati
|
|
Nanometr
|
nanometer
|
нанометр
|
10-9 metr
|
|
Oddiy modda
|
simple matter
|
простой вопрос
|
bitta element atomlaridan tashkil topgan
|
|
Murakkab modda
|
Advanced Article
|
Расширенный статьи
|
har – xil element atomlaridan tashkil topgan
|
|
Daltonidlar
|
Daltonidlar
|
Daltonidlar
|
o’zgarmas tarkibli moddalar
|
|
Bertolidlar
|
Bertolidlar
|
Bertolidlar
|
o’zgaruvchan tarkibli moddalar
|
|
Ekvivalent
|
equivalent
|
эквивалент
|
bir massa qism vodorod yoki sakkiz massa qism kislorod bilan birika oladigan miqdor
|
|
Valentlik
|
The tensile
|
на разрыв
|
Ayni element atomlarini boshqa element atomlaridan muayyan sondagini biriktirib olish
|
|
Normal sharoit
|
normal conditions
|
нормальные условия
|
00C harorat va 760 mm.sim.ust.yoki 101,34 KPa
|
|
Ekzotermik
|
exothermic
|
экзотермический
|
issiqlik ajralishi bilan biradigan jarayon
|
|
Endotermik
|
endothermic
|
эндотермический
|
issiqlik yutilishi bilan boradigan jarayon
|
|
Allatropiya
|
diradical
|
дирадикал
|
Ayni element atomlarini turli xil ko’rinishda uchrashi
|
|
Atom
|
atom
|
атом
|
musbat zaryadli yadro va manfiy zaryadli elektronlardan iborat elektroneytrall zarracha.
|
|
proton
|
proton
|
протон
|
Yadro(nuklon)ning musbat zaryadli zarrachasi
|
|
Yadro kuchlari
|
Nuclear forces
|
Ядерные силы
|
Proton va neytronlarni bog’lab turuvchi kuchlar
|
|
Izatoplar
|
Izatoplar
|
Izatoplar
|
Yadro zaryadi bir xil, ammo atom massasi turlicha bo’lgan atomlar turkumi
|
|
Izobarlar
|
izobar
|
izobar
|
Yadro zaryadi har xil, ammo atom massasi bir xil bo’lgan atomlar turkumi
|
|
Izatonlar
|
Izatonlar
|
Izatonlar
|
Yadro zaryadi va atom massasi har xil, ammo neytronlar soni bir xil atomlar turkumi
|
|
Yadro reaksiyalar
|
Nuclear reactions
|
Ядерные реакции
|
Neytral atomni turli xil (alfa, betta, electron, neytron, proton) zarrachalar bilan bombardimon qilib boshqa element atomini sintez qilishi.
|
|
Radiaktiv elementlar
|
radioactive elements
|
радиоактивные элементы
|
Doimiy ravishda radiaktiv nurlanishga tarqatadigan elementlar
|
|
Transuran elementlar
|
Transuran elements
|
Transuran элементы
|
Davriy sistemada urandan keyin joylashgan elementlar
|
|
Orbitall
|
orbital
|
орбитальный
|
Yadro atrofidagi elektronlar bo’lish ehtimolligi eng ko’p bo’lgan faza
|
|
Energetik pog’ona
|
the energy level
|
уровень энергии
|
Elektronlar joylashadigan pog’analar
|
|
Bosh kvant son
|
Quantum numbers
|
Квантовые числа
|
Pog’ananing tartib raqamini ko’rsatuvchi butun son, elementning qaysi davrda joylashganini ifodalaydigan kvant soni
|
|
Orbital kvant son
|
The orbital quantum number
|
Орбитальное квантовое число
|
Electron bulutining shaklini va pog’anachadagi elektronlarning energiyasini ifodalaydi.
|
|
Magnit kvant son
|
Magnetic quantum number
|
Магнитное квантовое число
|
Electron bulutlarning fazada bir-biriga joylashuvini belgilaydi
|
|
Spin kvant son
|
Spin quantum number
|
Спиновое квантовое число
|
Elektronlarning o’z o’qi atrofidagi harakatini yo’nalishini belgilaydi
|
|
Kimyoviy bog’lanish
|
chemical link
|
химическая связь
|
Har bir kimyoviy moddalar bir- birlari bilan birikib turish xususiyati
|
|
Elektromanfiylik
|
Elektromanfiylik
|
Elektromanfiylik
|
Ionlanish energiyasi bilan elektronga moyillik yig’indisi
|
|
Kovalent bog’lanish
|
covalent bonds
|
ковалентные связи
|
Electron juftlashish hisobiga vujudga keladigan bog’lanish
|
|
Ion bog’lanish
|
ion link
|
ионная связь
|
Elektron bir atomdan ikkinchi bir atomga ko’chib o’tish natijasida vujudga keladigan bog’lanish
|
|
Donor- akseptor kovalent bog’lanish
|
Covalently bound to the donor acceptor
|
Ковалентно связан с донорским акцептора
|
Bir elementning bog’lanishda qatnashmagan juft elektronlari bilan ikkinchi bir elementning bo’sh yacheykasi orasida vujudga keladigan bog’lanish
|
|
Kovalent bog’ uzunligi –
|
Covalent bond length -
|
Ковалентная длина связи -
|
Yadrolar orasidagi masofa.
|
|
Kovalent bog’ energiyasi –
|
Covalent bond 'energy -
|
энергия ковалентную связь '-
|
Bog’lanishni uzush uchin zarur bo’lgan energiya.
|
|
Donor-
|
donors
|
доноры
|
Bo’linmagan elektronlar juftini beradigan atom.
|
|
Akseptor -
|
acceptor -
|
акцептор -
|
Bo’linmagan elektronlar juftini oladigan atom.
|
|
Kalloriya –
|
Kalloriya
|
Kalloriya
|
Suvni 10S ga isitish uchun kerak bo’lgan energiya.
|
|
Dipol –
|
dipole -
|
диполь -
|
Qutublangan molekulalar.
|
|
Effektiv zaryadlar –
|
Effective charging -
|
Эффективная зарядка -
|
Molekuladagi atomlarning zaryadi.
|
|
Faollanish energiyasi–
|
active energy
|
активная энергия
|
reaksiya sodir qiladigan eng kichik energiya.
|
|
Gomogen –
|
homogeneous -
|
однородна -
|
Bir jinsli, Geterogen – ko’p jinsli.
|
|
Kimyoviy tezlik –
|
Chemical speed -
|
Химическая скорость -
|
reaksiyaga kirishayotgan moddalar konsentrasiyasini vaqt birligi ichida o’zgarishi.
|
|
Kimyoviy kinetika –
|
Chemical kinetics -
|
Химическая кинетика -
|
Reaksiyalarning tezligi va tezlikka ta’sir etuvchi faktorlarni o’rganadi.
|
|
Sistema –
|
system -
|
система -
|
Ma’lum hajmni egallagan bir yoki bir necha moddalar to’plami.
|
|
Faza –
|
phase -
|
фаза -
|
Sistemaning tarkibiy qismi.
|
|
Katalizator –
|
catalyst -
|
катализатор -
|
Reaksiya tezligini o’zgartiradigan moddalar.
|
|
Ingibitor -
|
inhibitors -
|
ингибиторы -
|
Reaksiya tezligini kamaytiruvchi moddalar.
|
|
|
