Amryllidacea oilasi xaqida malumot Oilaga mansub o’simliklar xaqida malumot

 Rovoch

Rovoch, rivoch - torondoshlar oilasiga mansub kop yillik otsimon osimliklar turkumi, sabzavot ekini. Asosan, Osiyoda osadigan 50 ga yaqin turi bor. Ozbekistonda 3 turi yovvoyi holda osadi. Dehqonchilikda sabzavot P. turi Yevropa mamlakatlari, AQSH, Xitoy, Orta Osiyoda ekiladi. Ildizi yogon, sertarmoq, ildizpoyali. Poyasi tik, boyi 2 m gacha boradi. Bargi yirik, oddiy, bandi uzun, sersuv, nordon, yeyishli, limon va olma kislotasiga boy. Gullari mayda, topguli rovaksimon. Gultojbargi 6 ta, oqishpushti yoki qizil. Mevasi 3 qirrali, qizilqongir pistacha. Barg bandi koklamdan boshlab istemol qilinadi, undan souslar, kompot, kisel, murabbo, konfet, kvas tayyorlashda foydalaniladi. Ayrim turlarining ildizi qadimdan oshlovchi modda sifatida ishlatiladi. Ildizi va ildizpoyasi tarkibida 3 - 6% antraglikozid, 6 - 12% oshlovchi b. moddalar bor. Panjasimon P. dorivor osimlik sifatida ostiriladi. Iddizidan tayyorlangan preparatlar surunkali kabziyat hollarida surgi sifatida ishlatiladi. R. urugi, kochati va ildiz bachkilaridan kopaytiriladi. Ekilganidan keyin 2yildan barg bandi olib ishlatiladi. Hosildorligi 6 - 7yili 250 - 400 s/ga.

                                     

• 
  qirrali yong oqcha. 30 - 35 turkumi, 1000 turi ma lum. O rta Osiyoda 7 turkumi bor. Hammasining tarkibida tannin mavjud mas., toron, otquloq va rovoch
  
• 
  bo lgan usimliklar: eman, kashtan, qoraqarag ay, tilog och, otquloq, anor, rovoch akatsiya, tol, tut, kermak bo yoqcho p o sadi. T.o ning 1 gektar plantatsiyasidan
  
• 
  sarimsoqpiyoz, salat, kashnich, yalpiz, ismaloq, shivit, rayhon, rediska, rovoch petrushka, ukrop va boshqalar Ko kat ekinlar qimmatli ozuqa moddalari
  
• 
  yaltirbosh janubiy yon bag rida turli xil o tlar, shuvoq, yaltirbosh, rovoch chayir, ko ztikan, ayrim joylarda na matak, bodomcha uchraydi. Tog tepasi
  
• 
  murakkabguldoshlar salat va boshqalar piyozdoshlar piyoz, sarimsoq torondoshlar rovoch otquloq boshoqdoshlar shirin donli makkajuxori botanik oilalariga bo linadi
  
• 
  uchqat, na matak, zirk, dorivor o simliklardan ki - yiko t, choyo t, zira, rovoch anzur piyoz kup uchraydi. Archazorlar katta maydonni egallagan. Nodir va
  
• 
  sexi olma, behi, nok, shaftoli kompotlari sharbat sexi olma, uzum, rovoch sharbati sabzavot sexi bodring va pomidor konservalari va boshqalar
  
• 
  monand ravishda ko p yillik o tlardan yovvoyi beda, marmarak, shashir, rovoch kiyiko t, choyo t, zira, qiziltikan, lola, shirach, turli boshoqli, dukkakli
  

Otquloq - torondoshlar oilasiga mansub bir va kop yillik osimliklar turkumi. Ozbekistonda 16 turi mavjud. Shulardan ekma. Otquloq, shovul, jingalak Otquloq, qizgish Otquloq, Suriya Otqulogi, Drobov Otqulogi uchraydi. Ildizi oq ildiz, yogon, poyasi kop qirrali, bogimli, yuqori qismi kamshox. Ildiz oldi barglari uzun bandli, barg plastinkasining tubi oqsimon, uchburchak-tuxumsimon yoki keng nashtarsimon, poyasidagisi choziq-nashtarsimon, poya bogimlarida ketma-ket ornashgan. Gullari bir jinsli, mayda, topguli rovaksimon. May oyidan sentabrgacha gullab uruglaydi. Mevasi 3 qirrali yongoqcha. O. nam yerlarda, otloqlarda, tog yonbagirlarida osadi. Tibbiyotda dorivor O., mayda bargli O. yoki shovul va oddiy Otquloqdan foydalaniladi. O. S, V va boshqa vitaminlarga boy bolganligi sababli ovqatga ishlatiladi.

                                     

• 
  lolaqizg aldoq, bangidevona, ajriq, ituzum, itqo noq, burgan, bo ztikan, otquloq ayiqtovon, qo zg a, qamish, do lana, sho ra va boshqalar usadi. Yovvoyi