Aminokislotalar ketma-ketligi bo’yicha fazoviy strukturalarni yaratish

Aminokislotalarni o'z ichiga olgan mahsulotlar: almashtirish mumkin bo'lmagan birikmalar manbalari
Aminokislotalar oqsillarning strukturaviy birliklari bo'lib, ular har qanday oqsil asosini tashkil etuvchi "qurilish bloklari" dir. Aminokislotalar inson tanasida (mushak tolalari, yumshoq to'qimalar, va hokazo), o'simliklar (donalar, baklagiller), go'sht va sut mahsulotlari tarkibida mavjud. Biologik qiymat jihatidan eng katta qiziqish almashtirilmaydigan ominlar - inson organizmiga tashqaridan kiradigan aralashmalar: oziq-ovqat va maxsus qo'shimchalar bilan birga. O'zgartirishlar farqli o'laroq, ular tirik hujayralar tomonidan sintez qilinmaydi.
2.3-§RasMol 3D struktura
Q01758 antifriz oqsilining homologik modellashtirilgan 3D strukturasining RasMol (iplar) ko'rinishi (PDB shabloni 2AFP_A yordamida). 10 sistein to'p va tayoq modellari (qizil) sifatida ko'rsatilgan. Sisteinlarda mavjud oltingugurt atomlari va SS aloqalari (nuqtali chiziqlar) yashil rangda ko'rsatilgan. Bitta juftlashtirilmagan sistein ko'rsatilmagan.

Sayle RasMol va uning C manba kodini jamoat mulkiga chiqardi. 1995-2000 yillarda RasMol Classic sayti, RasMol.MolviZ.Org (o'sha paytda RasMol Bosh sahifasi deb ataladigan) yuklab olishlar, keng qamrovli hujjatlar, o'quv qo'llanmalar va RasMol kino skriptlarini taqdim etdi. Ushbu sayt o'zining oxirgi versiyasi, 2.6-beta-2a versiyasi orqali RasMol ommaviy domenini qo'llab-quvvatladi.

RasMol umumiy domen kodining 16 000 ga yaqin satrlari MDL Information Systems tomonidan Chime veb-brauzer plaginini yaratish uchun moslashtirilgan.

Sayl shuningdek, 3D printerlarga qattiq jismoniy molekulyar modellarni yaratishga imkon beruvchi stereolitografiya ma'lumotlarini chiqarishga qodir RasMolning xususiy versiyasini yaratdi (qarang: 3DMolecularDesigns.Com).

RasMol uchun Sayle tomonidan ishlab chiqilgan molekulyar vizualizatsiya buyruqlar skript tili Chime va Jmolda amalga oshirildi va kengaytirildi.

Ochiq manbali RasMol (2000 yildan hozirgi kungacha)
1999 yilda Sayl RasMolni ishlab chiqishni to'xtatgandan so'ng va Saylning duosi bilan Gerbert J. Bernshteyn[2][3] RasMolni ishlab chiqish va qo'llab-quvvatlashni o'z zimmasiga oldi, lekin qat'iy GNU GPL (yoki shunga o'xshash) litsenziyasi ostida. RasMolning keyingi versiyalari (2.7.x versiyalari) ko'plab dasturchilar tomonidan kiritilgan ko'plab muhim yaxshilanishlarni o'z ichiga oladi.

XULOS
Aminokislotalar rangsiz, suvda eruvchan kristall moddalar. 200 ta tabiiy Aminokislotalar maʼ-lum. Lekin oqsillar tarkibida faqat 20 Aminokislotalar va ularning 2 ta amidi uchraydi. Qolganlari oqsillar tarkibiga kirmaydi. Aminokislotalarning D-yoki L-qatorga tegishligini N va NH2 guruhning uglerod atomida qanday joylashganligi koʻrsatadi. Deyarli barcha tabiiy A L-qatoriga kiradi. D-qatorga mansub Aminokislotalar tabiatda kamdan-kam boʻlib, mikroorganizmlar tarkibida topilgan.

Aminokislatalar bilan bog;liq yuqoridagiga o’xshagan bir talay ma’lumotlar topish mumkin.
Xulosa tariqasida shuni aytishim mumkinki kurs ishimda ko’zlagan barcha maqsadlarga erishildi. Kurs ishini yozish jarayonida bir narsaga amin bo’ldimki aminokislatalar bo’yicha har qanday ma’lumotlarni o’zbek tiliagi adabiyotlarda yetarlicha topiladi bu o’z navbatida eng quvonarli holat bo’ldi

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI

1. Westbrook J., Feng Z., Chen L., Yang H. va Berman, H.M. (2003) Protein ma'lumotlar banki va strukturaviy genomika.

2. Bekman B., Bairoch A., Apweiler R., Blatter M.-K., Eshtreicher A., Gasteiger E., Martin M.J., Mishud K., O'Donovan K., Fan, I. va boshqalar.
3. Tramontano, A., Leplaye, R. & Morea, V. (2001) CASP4 da qiyosiy modellashtirish bashoratlarini tahlil qilish va baholash. 45 (ilova 5).

4. Marty-Renom M.A., Styuart A.S., Feather A., Sanches R., Melo F. va Sali, A. (2000) Genlar va genomlarning oqsil tuzilishini qiyosiy modellashtirish.

7. Gex N., Dimand A. va Peitsch, MC (1999) Har bir inson uchun oqsillarni modellashtirish. Biokimyodagi tendentsiyalar.