''Амфибияларни йиғиш

КОЛЛЕКЦИЯ ТЎПЛАШ ВА САҚЛАШ УСУЛИ

Барча умуртқасиз ва умуртқали ҳайвонлардан, уларнинг уясидан, озиғи қолдиқларидан, илонлар изи, терисидан, тошбақалар косасидан ва уларнинг ҳаёт фаолиятига боғлиқ бўлган бошқа нарсалардан (дарахтнинг кемирилган жойлари, уяга киргизилган шохлар) ва бошқалардан коллекция тўплаш мумкин.

Коллекция тўплашда фаслга, ҳайвонлар ва қушларнинг ёшига, биологик хоссаларига алоҳида эътибор бериш зарур. Албатта, коллекция тўплашда табиатга зарар етказмаслик учун маълум тартиб-қоидаларга эътибор бериш шарт. Жумладан, муҳофаза қилинадиган ҳайвонларга тегмаслик, айниқса, қушларнинг (бургут, лочин, тувалоқ, саксовулчумчуқ ва бошқалар) уясини бузмаслик, тухумини олмаслик, жўжаларига тегмаслик керак. Шуни ҳам унутмаслик керакки, қўриқхона, заказник ва резерватларда ҳайвонлар ва қушларни отиб олиш қатъий тақиқланади.
Коллекция сифатида ўзи нобуд бўлган қушларни, ташландиқ уяларни, улардаги тухумни йиғиш мақсадга мувофиқ. Озиқ қолдиқларидан, погадкалардан, кемирилган ўсимликлардан кўп миқдорда коллекция тўплаш мумкин. Тўпланган коллекциялар бутун бўлиши керак. Бошсиз, оёқсиз, қанотсиз, думсиз ҳайвонлар ва қушлар коллекция аҳамиятига эга эмас. Шунинг учун ҳам коллекция тўплаш ва уни сақлашга катта эътибор бериш зарур.
Ҳар қандай коллекцияда этикетка бўлиши шарт. Этикетка шу ҳайвон ёки қушнинг (коллекциянинг) илмий гувоҳномасидир. Уни алмаштириш ёки тузатиш мумкин бўлмаганлиги учун, агар унда хато қилинса, то коллекция сақланишининг охиригача у шундай қолади.
Э
№
Pica pica
Наманган вилояти, Мингбулоқ тумани
Оққум қ.
10.07.2008 й
Бурхонов.К

тикеткага қуйидагилар: бир томонига тартиб номери, олинган жойи, вақт ва ҳайвон ёки қушнинг (латинча, русча ёки ўзбекча) номи ёзилади. Олинган жой ҳақидаги маълумот аниқ бўлиши керак. Даставвал катта географик районнинг номи (Ўзбекистон, Туркманистон, Тожикистон, Қозоғистон), кейин область ва район ёки аниқ жойнинг номи ёзилади. Бундай аниқ ёзишнинг сабаби шундаки, баъзи вақтларда ўхшаш номли пунктлар учраб туради (масалан, Дўрмон, Қишлоққалъа, Узундара ва бошқалар). Агар аниқ ёзилмаса, жой ҳақида аниқ тушунчага эга бўлмаслик мумкин. Ҳайвон ёки қушнинг жинси( ♀– урғочи; ♂ - эркак) ёзилади. Этикетканинг орқа томонига эса ҳайвон ёки қуш танасининг узунлиги, вазни, иложи бўлса, жинсий безларининг, ошқозонининг вазни ёзилади. Ушбу рамкаларда этикетканинг намунаси берилган.

Э
Q = 20 L = 60 PL = 13


C = 10 A = 6 ошқозонида

test = 6,3 мм ҳашарот

тикетка оқ ватман қоғоздан ясалади. Ёзувлар тушь ёки оддий қора қалам билан ёзилади.
Этикеткага тўғри ва фанда аҳамиятли бўлган белгиларни ёзиш учун, албатта, ҳар қайси синфга мансуб ҳайвонларнинг ўзига хос ўлчамларини билиш шарт.