Amaliy matematika va informatika

II BOB. RASTRLI VA VEKTORLI GRAFIK FORMATLAR

2.1.Rastrli va vektorli grafik formatlar haqida

Vektorli va rastrli fayl nima?

Rastr tasvirlari to'liq tasvirni yaratish uchun ko'p rangli piksellar yoki individual qurilish bloklaridan foydalaniladi. JPEG, GIF va PNGs keng tarqalgan rastrli tasvir turlari. Internetda va bosma kataloglarda topilgan deyarli barcha fotosuratlar rastrli rasmlardir. Rastrli tasvirlar belgilangan miqdordagi rangli piksellardan foydalangan holda qurilganligi sababli ular aniq o'lchamlarini o'zgartira olmaydilar. Ular lattalshtirilganda ularning piksellari ingichka bo'lib qoladi va tasvir buziladi. Shu sababli o'zgartirilgan fotosuratlar pikselli yoki past piksellar ko'rinishida ko'rinishi mumkin. Shuning uchun, mumkin bo'lgan kamchilikni bartaraf etish uchun rastr fayllarni aniq o'lchamlarda saqlash juda muhimdir. Vektorli tasvirlar, aksincha, ko'proq moslashuvchan bo'lishga imkon beradi. Alohida rangli bloklardan ko'ra matematik formulalar yordamida tuzilgan, EPS, AI va PDF kabi vektorli fayllar hajmini talab qiladigan grafikalarni yaratish uchun juda yaxshidir. PDF vektorli fayldir. Ammo, avvaliga PDF qanday yaratilganiga qarab, u vektorli yoki rastrli fayl bo'lishi mumkin. Rastrli rasmlar ma'lum bir dastur uchun mos piksellar sonini aniqlash uchun ularning piksel zichligini tekshirish kerak. Bir dyumga nuqta (DPI) yoki dyumdagi piksel (PPI) kabi o'lchov birliklari tasvirning bir dyumidagi piksel soniga ishora qiladi. Ushbu o'lchovlar Internetda yoki bosma nashrlarda rastrli tasvirlardan foydalanilganda muhim ahamiyatga ega bo'ladi. Tarixan Internet 72 dpi (72 dyum yoki dyumga piksel) ni tashkil etadi - piksel zichligi nisbatan past, ammo zamonaviy displeylarning aksariyati hozir ancha yuqori. Internetdagi ko'plab tasvirlar hanuzgacha 72-100 dpi diapazonda ishlaydi. Monitorlar yanada yuqori piksellar sonini ko’rsatsa-da, tezlikni optimallashtirish kerak, shuning uchun 100 dpi atrofida tasvirlar ekranda ajoyib ko'rinishga ega bo'ladi. 72-100 oralig'ida past DPI bo'lgan rastrli tasvirlar Internetda chiroyli va aniq ko'rinadi. Biroq, xuddi shu past DPI tasvir broshyura yoki chop etish uchun mos kelmasligi mumkin. Tasvirni to'g'ri bosib chiqarish uchun u kamida 300 dpi, internet-displeylarga qaraganda piksel zichligidan yuqori bo'lishi kerak. Bosib chiqarish loyihaning o'lchamlariga mos keladigan past darajadagi DPI rasmini o'lchamlari ishlamaydi, chunki bir xil cheklangan piksellar kattalashadi va buzila boshlaydi.