«amaliy matematika va informatika» kafedrasi «dasturlash asoslari» fanidan

Mavzuning dolzarbligi – hozirgi kundagi kutubxonalarni avtomatlashtirish tizimi.
Mavzuning maqsadi: Kutubxonadan foydalanishni qulaylashtirish uchun yagona bir tizmini hosil qilish
Mavzuning vazifasi: Kutubxonadan foydalanishni qulaylashtirish uchun Macrosoft Visual Studioda kutubxonani avtomatlashtirish tizmini hosil qilish.

I. C# DASTURLASH TILI.

1.1. C# dasturlash tilida tiplar, o’zgaruvchilar va asosiy operatorlar.

C# dasturlash tilida Consol rejimda dastur tuzish uchun yangi loyiha yaratamiz (File/New Project/Visual C#/ Console Application). Ushbu loyihamizni nomlaymiz. Bizga C# kodini yozish uchun yangi oyna ochiladi.Buni kompyuterdagi ketma-ketligi quyidagicha:


1.1-chizma.Yangi loyiha yaratish.
Project types dan Visual С#ni tanlaymiz!
Templatesdan esa Console Application ni tanlaymiz.
Nom beramiz va ixtiyoriy joyga saqlab qo’yamiz.
Consol rejimida ishlash uchun .NET da Console sinfi ishlatiladi. Bu sinfning afzalligi 2 ta qismdan iborat bo’lib : uning barcha metodlari o’zgarmas, sanoqli bo’lib, uni ishlatish uchun nusxalash shart emas.U kiritish, chiqarish va xatoliklarni chiqarishni o’z ichiga oladi. Odatda kiritish, chiqarish standart Consolda amalga oshiriladi (agar u bo’lmasa, masalan oynali masalalarda chiqarish amalga oshirilmaydi), lekin kiritish va chiqarish oqimlarini o’zgartirish mumkin.Consol bilan ishlashda asosan 4 metod ishlatiladi : Read, Readline, Write, Writeline, birinchi ikkitasi kiritish, qolgani chiqarish metodlari hisoblanadi.
Read metodi.
Read metodi kiritish qurilmalaridan belgini qabul qiladi. U int tipida kiritilgan belgi kodini qaytaradi va hech narsa kiritilmagan bo’lsa, -1 ni qaytaradi.
Masalan:
int i = Console.Read();
Console.WriteLine(i) ;
Bu dastur kiritilgan belgi kodini ekranga chiqarib beradi.
Readline metodi.
Readline metodi kiritish qurilmalaridan matnning satrini qabul qiladi (uning qiymati keyingi satrga o’tish belgisi bilan tugaydi ). U string tipidagi qiymat yoki null (agar kiritish amalga oshmagan bo’lsa) qiymatini qaytaradi.
Masalan:
string s = Console.ReadLine();
Console.WriteLine("Kiritilgan satr : " + s) ;
Write va Writeline metodlari.
Write metodi unga yuborilgan o’zgaruvchi qiymatini ekranga chiqarish vazifasini bajaradi. U string tipini qabul qiladi. U barcha bazali tiplar uchun ishlaydi. Shuning uchun uni parametr sifatida chaqirish mumkin.
using System;
using System.Text;
namespace _1_misol
{
class Program
{
static void Main(string[] args)
{
Console.Write(" Hammaga salom !!!");
Console.ReadKey();
}
}
}


Natija:
Ekranga : Hammaga salom !!! satri chiqadi.
Satrga o’zgaruvchi qiymatini qo’shib e‘lon qilish uchun quyidagi kodni yozish kifoya :
Console.Write(" Hammaga salom !!!", I) ; yoki
Console.Write(" Hammaga salom !!!"+ I);
Writeline metodining farqi shundaki, u keyingi (yangi) satrdan boshlab o’ziga yuborilgan o’zgaruvchi qiymatini ekranga chiqarib beradi.
Endi ushbu metodlarga misolni kodini to’liq keltiramiz:
Masalan:
using System;
using System.Text;
namespace fibonachi
{
class Program
{
static void Main(string[] args)
{
int i = 0, k = 1, n, j = 1;
Console.Write("son kiritng ! N=");
n = int.Parse(Console.ReadLine());
while (k <= n)
{ Console.Write(+k + " ");
k = i + j; i = j; j = k; }
Console.ReadKey();
}
}
}
Bu dastur fibanachi sonlarini chiqaradi.

N=2
1 1 2