amaliy mashg‘ulotlar uchun o‘quv materiallari 1-mavzu. Dori va dorivor moddalar texnologiyasi fani Darsning maqsadi

Xab dori sirtini fenilsalitsilat bilan koplash
Xab dorilar ichakda so‘rilishi uchun fenilsalitsilat bilan koplanadi. Ustini koplash fenilsalitsilatning efirdagi 20% li eritmasi bilan olib boriladi, tekis va bir xil kavat Hosil kilishi uchun 5% tanin ko‘shiladi. Yaxshi dumaloklangan va quruq xab dorini kopkogi teshikli, dumalok kutichaga solinadi, ustiga 1-2 ml eritma kuyiladi va eritma uchib ketguncha chaykatiladi. Bu jarayon to fenilsalitsilat kavatining massasi 0,02 g ga etguncha takrorlanaveradi.
Xab dori sirtini stearin kislotasi bilan koplash
Stearin kislotasi me’da-ichakda erimaydi. 69gS xaroratda eriydi. Demak, xab dori sirtidagi stearin kislota kavati shunday yupka bo‘lishi kerakki, ichak peristaltikasi uni mexaniq ravishda buzishi kerak. Bu katlam stearin kislotasining efirli eritmasi yordamida koplanadi.
Xab dori sirtini shakar bilan koplash
Bundan maksad dorivor moddaning yoqimsiz maza va xidini yo‘kotishdir. Teng qism shakar va teng qism kraxmal aralashmasi ishlatiladi. Doriqona amaliyotida bu jarayon quyidagicha bajariladi. Quruq xab dorilarni arab elimi yoki shunga o‘xshash elim eritmasi bilan xo‘llaniladi. Shu zaxotiyok namlangan xab dorilar shakar bilan kraxmal solingan sharsimon kutichaga solinadi va aylantirish usulida koplanadi. Bu jarayonni bir necha marta kaytarish va pardani xoxlagan kalinlikda koplash mumkin. Oxirida talk sepib koplamga yaltiroklik berish mumkin. Xab dorilarning ustini koplash dorixatda: obduce — koplash so‘zi bilan belgilanadi. Masalan, obduce salolo — salol bilan kopla.


Mustaqil tayyorlash uchun retseptlar

1. Oling: Margumush 0,06

Chuchukmiya ildiz ekstrakti va poroshogidan
keragicha,
Aralashtiring, 30 ta xab dori hosil bo‘lsin.
Bering. Belgilang. Ovqatdan keyin kuniga
2 maxal 1 ta xab doridan ichilsin.
2. Oling: Barbital 3,0
Belladonna ekstrakti 0,25
Xab dori massasidan keragicha,
Aralashtiring, 50 ta xab dori hosil bo‘lsin.
Bering. Belgilang. 1ta xab doridan kuniga
3 maxal ichilsin.
3. Oling: Barbamil 1,0
Kaliy bromid 4,0
Xab dori massasidan keragicha,
Aralashtiring, 40ta xab dori hosil bo‘lsin.
Bering. Belgilang. 1ta xab doridan kuniga
3 maxal ichilsin.
4. Oling: Yod 0,02
Kaliy yodid 0,2
Fenobarbital 0,6
Valeriana ekstrakti 2,5
Chuchukmiya ildiz poroshogidan keragicha,
Aralashtiring, 40 ta xab dori hosil bo‘lsin.
Bering. Belgilang. 1ta xab doridan kuniga
2 maxal ichilsin.
5. Oling: Atropin sulfat 0,015
Kalsiy glitserofosfat 3,0
Aralashtiring, 30 ta xab dori hosil bo‘lsin.
Bering. Belgilang. 1 ta xab doridan kuniga
3 maxal ichilsin.
6. Oling: Margumush 0,01
Fitin 2,0
Kalsiy glitserofosfat 3,0
Aralashtiring, 30 ta xab dori hosil bo‘lsin.
Bering. Belgilang. 1—2ta xab doridan kuniga
2 maxal ichilsin.
7. Oling: Kodein fosfat 0,3
Kalsiy glitserofosfat 3,0
Aralashtiring, 30 ta xab dori hosil bo‘lsin.
Bering. Belgilang. 1 ta xab doridan kuniga
2 maxal ichilsin.
8. Oling: Strixnin nitrat 0,03
Margumush 0,06
Kalsiy glitserofosfat 4,0
Aralashtiring, 40 ta xab dori hosil bo‘lsin.
Bering. Belgilang. 1 ta xab doridan kuniga
3 maxal ichilsin.
9. Oling: Bromkamfora 1,0
Kalsiy glitserofosfat 4,0
Aralashtiring, 40 ta xab dori hosil bo‘lsin.
Bering. Belgilang. 1ta xab doridan kuniga
2 maxal ichilsin.
10. Oling: Atropin sulfat 0,018
Papaverin gidroqlorid 0,4
Xab dori massasidan keragicha,
Aralashtiring, 30ta xab dori hosil bo‘lsin.
Bering. Belgilang. 1ta xab doridan kuniga
3 maxal ichilsin.
11. Oling: Dibazol 0,8
Papaverin gidroqlorid 0,4
Salsolin gidroqlorid 0,5
Xab dori massasidan keragicha,
Aralashtiring, 40ta xab dori hosil bo‘lsin.
Bering. Belgilang. 1ta xab doridan kuniga
3 maxal ichilsin.
12. Oling: Kodein fosfat 0,6
Natriy bromid 4,0
Xab dori massasidan keragicha
Aralashtiring, 20 ta xab dori hosil bo‘lsin.
Bering. Belgilang. 1ta xab doridan kuniga
2 maxal ichilsin.
13. Oling: Kumush nitrat 0,3
Ok gildan keragicha,
Aralashtiring, 60ta xab dori hosil bo‘lsin.
Bering. Belgilang. 1ta xab doridan kuniga
2 maxal ichilsin.
14. Oling: Kumush nitrat 0,15
Xab dori massasidan keragicha,
Aralashtiring, 30ta xab dori hosil bo‘lsin.
Bering. Belgilang. 1ta xab doridan kuniga
2 maxal ichilsin.
15. Oling: Kaliy permanganat 1,0
Ok gildan keragicha,
Aralashtiring, 40 ta xab dori hosil bo‘lsin.
Bering. Belgilang. Vrach ko‘rsatmasiga kura
ichilsin.
16. Oling: Kaliy permanganat 2,0
Ok gildan keragicha,
Aralashtiring, 30ta xab dori hosil bo‘lsin.
Bering. Belgilang. Shifokor ko‘rsatmasiga
kura ichilsin.
17. Oling: Kaliy permanganat 4,0
Xab dori massasidan keragicha,
Aralashtiring, 40ta xab dori hosil bo‘lsin.
Bering. Belgilang. Shifokor ko‘rsatmasiga
kura ichilsin.
18. Oling: Erkak paporotnigi ekstrakti 2,0
Xab dori massasidan keragicha,
Aralashtiring, 40 ta xab dori hosil bo‘lsin.
Bering. Belgilang. 2 ta xab doridan xar 5 min da ichilsin.
19. Oling: Tozalangan terpentin moyi 3,0
Chuchukmiya ildiz ekstrakti va poroshogidan keragicha,
Aralashtiring, 30ta xab dori hosil bo‘lsin.
Bering. Belgilang. 1ta xab doridan kuniga 3 maxal ichilsin.
20. Oling: Tozalangan terpentin moyi 2,0
Xab dori massasidan keragicha,
Aralashtiring, 20 ta xab dori hosil bo‘lsin.
Bering. Belgilang. 1ta xab doridan kuniga
2 maxal ichilsin.

Mavzuni o‘zlashtirishda talabalar bilimi ilg‘or pedagogik texnologiyalardan “Loyixa”, “Aqliy xujum”, “Bumerang” usullardan va “B.B.B” treningidan foydalanib baxolansin.