Amaliy mashgʻulоti №1 Somatometrik koʻrsatkichlarni aniqlash. Tana konstitutsiyasini aniqlash. Mashgʻulotning maqsadi

Tana konstitutsiyasi (qomati) — odam organizmining oʻziga xos alohida morfologik va funksional xususiyatlari majmui. Odam tanasi konstitutsiyasi tabiat va maʼlum bir jamiyat tuzumi taʼsirida oʻziga xos morfologik va fiziologik xususiyatlarga ega boʻlgan individual belgilar yigʻindisidan vujudga keladi. Odam qomati oʻz avlodi (nasli)dan orttirgan asosiy xususiyatlari zaminida rivojlanadi. Tana konstitutsiyasining har xil boʻlishi nasliga, tashqi muhit taʼsiriga, ijtimoiy sharoitga, kasbiga va iqtisodiy ahvoliga bogliq. Tana konstitutsiyasi morfologiktuzilishiga qarab 3 turga ajratiladi:
a) keng yelkali past boʻylilar; bunday odamlarning yelkalari keng , gavdalari vazmin, baquvvat va tiqmachokdek, qorinlari koʻkragiga nisbatan katta, tananing koʻndalang oʻlchami boʻyicha nisbatan uzunroq boʻladi;
b) uzun boʻyli, tor koʻkraklilar — boʻylari uzun, organizmi zaifroq, vazni yengil, qoʻl va oyoklari uzun, koʻkraklari qorin qismidan katta;
v) oʻrta boʻylilar — past va uzun boʻylilar oraligidagi odamlar.
Odamning qomati uning ichki aʼzolari tuzilishiga ham taʼsir qiladi, jumladan, past boʻyli odamlarning diafragmasi yuqori, uzun boʻylilarda esa hamma aʼzolar hajmi kichik va pastroq joylashgan boʻladi.


Ushbu mavzu bo‘yicha xulosa chiqaring.


Nazоrat savоllari:

1. 
   Bo‘y uzunligi va vazn bоlalarda va katta yoshli O‘smirlarda qanday aniqlanadi?
   
2. 
   Fiziоlоgik ko‘rsatkichlar qanday aniqlanadi?
   
3. 
   Оrganizmning tashqi ko‘rinishga qarab, bahоlash (sоmatоskоpiya) ni tushuntiring?