Amaliy mashg’ulot №8 mavzu: Dasturlash tizimlarida ilovalar yaratish texnologiyasi. Reja

---

AMALIY MASHG’ULOT №8 
MAVZU: Dasturlash tizimlarida ilovalar yaratish texnologiyasi. 
Reja:
Dasturlash tizimlari. Dasturlash tizimlarida ilovalar yaratish texnologiyasi. 
Vazifa:
C++ dasturlash tilida maniqiy va shartli operatorlaridan foydalanib kichikroq 
masalalarni daturiy matnini yozish. 
Windows’ga dasturlar yaratish uchun eng qulay til bu 
C# 
hisoblanadi. Hozircha ushbu 
tilga munosib raqobatchi yo’q, chunki u sinalgan va ayni damda TIOBE ko’rsatkichlarida o’z 
o’rniga ega. 2020 yilning 9 yanvari holatiga ko’ra, C# tilining qo’llanishi 2.05% ga oshgan, bu 
Python va Java’dan ham yuqori. 
MacOS uchun eng ko’p talab qilinadigan til bu — 
Swift
bo’ladi. Bu o’ta mukammal til, 
uning yordamida chiroyli interfeysli dasturlar yaratish mumkin. Swift uchun eng yaxshi matn 
muharriri shubhasiz XCode. 
Barcha platformalar uchun universal dasturlash tili — 
Java
. TIOBE reytinglarida Java 
birinchilikni hech kimga bermayapti, chunki u chinakamiga ko’p platformali va mukammal til. 
Java’da nafaqat Dekstop dasturlar, balki Android uchun ilovalar yaratish mumkin 
Kompьyuterdan ko’pchilik aynan o’yinlar uchun foydalanadi. SHubhasiz, o’yinlar 
yaratish uchun eng yaxshi dasturlash tili 
C++
hisoblanadi. Agar Android uchun o’yin qilmoqchi 
bo’lsangiz, 
Unity
«o’yin dvijogi» yordamga keladi.
Java 
dasturlash tili
Java - Ob’ektga yo’naltirilgan dasturlash tili bo’lib, 1991 yilda Sun kompaniyasi tomonidan 
ishlab chiqarilgan va uning birinchi versiyasi 1995 yilda foydalanuvchilarga taqdim qilingan. 
Hozirgi kunda 3 ta edition bor: 

Java 2 Platform Standard Edition (J2SE) 

Java 2 Platform Enterprise Edition (J2EE) 

Java 2 Platform Micro Edition (J2ME) 
Java application - Dasturiy ilovalar asosan Java tili va uning kutubxonalari orqali yaratiladi, Java 
applet lar esa HTML bilan birgalikda ishlaydigan kichik hajmdagi dasturlar hisoblanadi. Bunda 
java fayllar va html fayllar birgalikja mavjud bo’ladi(~~.java and html files (~~.html ) 
Java dasturlash tili asoslari 

Java tilidagi ma’lumotlar tiplari 

O’zgaruvchilarni e’lon qilish va ularning tiplari 

Java modifiers (package, public, private, protected, static, final, abstract, synchronized) 

Asosiy operatorlar 

TSikl (while, do…while, for) operatorlari 

SHart (if, if…else, nested if, nested if…else, switch) operatorlari 

Java da sonlar
III. NAZARIY MATERIALLAR 

Simvollar va satrlar bilan ishlash 

Massivlar 

Metodlar 

Fayllar bilan ishlash 

Istisnolarni boshqarish 

Regular Expression 
Yuqorida aytib o’tilganidek, Java tili to’liq ob’ektga yo’naltirilgan dasturlash tili bo’lib, bunda 
quyidagi tushunchalar asosiy hisoblanadi. 

Object – barcha ob’ektlar holat (states) va harakat (behaviors) dan tashkil topadi. 
Masalan moshina ob’ekt bo’lsa uning holati – rangi, turi, tezligi bo’lsa, harakati – 
tezlashish, sekinlashish, to’xtash, harakatni boshlash va h.k. lar hisoblanadi; 

Class – ob’ekt uchun kerakli barcha holatlarni o’zida mujassamlashtirgan shablon; 

---


Methods – ob’ektning harakatini (behaviors) ta’minlovchi kodlar blokidir. Sinf bir nechta 
metoddan iborat bo’lishi mumkin. Har bir metod orqali ob’ekt harakati uchun kerakli 
bo’lgan barcha jaraѐnlar mantiqiy ketma-ketligi (ma’lumotlarni yuklash, o’qish, ѐzish, 
bazaga ѐzish, dastur interfeysini boshqarish va h.k. lar) amalga oshiriladi; 

Instance Variables – ob’ekt murojaat qiluvchi o’zgaruvchilar.