Amaliy mashg’ulot №6 Mavzu: Erkaklar shimi yon chokidagi cho’ntaklar turlari va ularni tikish texnologiyasi

2. Shimning kantli va ramkali cho’ntaklarini tikish. 

 

 

Kantli  va  ramkali  qirqma  cho’ntaklar  (34  -  rasm,  a,b)  avradan  bichilgan 

ko’rinma  cho’ntak  xalta  ustiga  belgilarga  moslab  qo’yiladi  va  siniq  baxyaqatorli 

mashinada  yoki  qirqimlari  buklanib,  universal  mashinada  bostirib  tikiladi.  Agar 

mag’iz yalang qavat bo’lsa, shim old bo’lagining o’ngi tomonga uchta chiziq bilan 

cho’ntak o’rni belgilanadi.  

       Agar  mag’iz  ikki  buklangan  bo’lsa,  unda  cho’ntak  o’rni  4  ta  chiziq  bilan 

belgilanadi. Shim old tomonining teskarisi tagiga, cho’ntak xalta uning yon qirqimi 

cho’ntak  og’zi  qirqimidan  2-3  sm  oshib  turadigan,  yuqori  cheti  esa  belbog’ 

ulanadigan chokkacha yetadigan qilib qo’yiladi. Old bo’lak o’ng tomonidan belgi 

chiziqlarga  moslab  mag’iz  ramkali  qirqma  cho’ntaklardagi  kabi  ulanadi.  Choklar 

orasida  old  bo’lak  qirqilib,  cho’ntak  og’zi  yasaladi  va  uning  uchlari  qiyalatib 

qirqiladi. Mag’iz old bo’lak teskarisiga ag’darib o’tkaziladi.  

 

Agar  mag’iz  yalang  qavat  bo’lsa  mag’iz  ulangan  chokni  yorib,  modelga 

muvofiq  kenglikda  ramka  hosil  qilinadi  va  mag’iz  ulangan  chok  ustidan 

baxyaqator  yuritib  puxtalanadi.  mag’iz  ichki  qirqimi  cho’ntak  xaltaga  bostirib 

tikiladi. Qiya qirqimlar uchi to’g’rilanib va mag’izi tortilib old bo’lak teskarisidan 

ikkita  qaytma  baxyaqator  yuritib,  cho’ntak  og’zi  uchlari  puxtalanadi.  Cho’ntak 

xalta maxsus mashinada biriktirma chok solib tikilishi bilan bir vaqtda  

uning  qirqimlari  yo’rmaladi  yoki  universal  mashinada  biriktirma  chok  solib 

tikkandan keyin yo’rmaladi.  

Cho’ntak  xalta  tikilgandan  keyin,  og’zi  to’g’rilanadi  va  old  bo’lak  teskarisidan 

cho’ntak  xalta  bo’ylab  cho’ntakning  yon  tomon  mag’izi  ulangan  chok  yaqinidan 

baxyaqator  yuritiladi.  Maxsus  mashinada  cho’ntak  og’zi  uchlari  old  bo’lak 

o’ngidan puxtalanadi.  Cho’ntak dazmollanadi.