Amaliy mashg’ulot №1 Tоkarlik vint qirqish dastgоhini dastgohlarini har XIL yuzalarga va rezbalarga ishlovv berishga sozlash. Ishning maqsadi

Amaliy ish №5
To’g’ri va egri tishli silindrik g’ildiraklarga ishlov berish uchun tish kertish stanoklarini kinematik sozlashga hisoblash.
Ishdanmaqsad:To’g’ritishlisilindriktishlig’ildiraknikesishuchuntishkesishdastgohinisozlashnio’rganish.
Nazariyma’lumotlar.
Tish kesish dastgohlarida g’ildiraklarga ishlov berishda kesuvchi asbob- tishli g’ildirak ko’rinishidagi dolbyak.
Bu dastgohlarda tashqi va ichki ilashishga ishlaydigan to’g’ri tishlar va kopir bo’lgan holatda qiyatishlarga dolbyak bilan ishlov berish mumkin. Dastgohlarning ustunlik tomoni bu uning to’xtovsiz ishlashidadir.
Silindr tishli g’ildiraklarga ishlov berish uchun shakl hosil qiluvchi asosiy harakatlar dastgohning struktura sxemasida ko’rsatilgan. ( 3rasm.).

3-rasm. Tishga ishlov berish dastgohining struktura sxemasi
To’g’ri tishni hosil qilish uchun ikkita kinematik guruh talab qilinadi: В₂ dolbyak aylanishi, В₁ zagotovka aylanishi, tishni uzunligi bo’yicha shaklini olish uchun oddiy ilgarilanma harakat. Birinchi kinematic guruh tugallangan zvenolik bo’lish zanjiri, bunga dolbyak va zagotovka bilan stol aylanishidan tuzilgan.
5B150 yarim avtomatini sozlash. Dastgohning dastlabki berilganlari bo’yicha kesilayotgan g’ildirakning tishlar soni z, modul m, dolbyakning tishlar soni z_д, α profil burchagi va kesilayotgan g’ildirak materiali.
Dolbyakning ikkilamchi yurishlari sonini hisoblash. Oxirgi zvenolarning harakati ushbu holatda elektrodvigatel valining aylanishi va polzunning to’g’ri chiziqli ko’chishi.
Hisobliko’chish:
Elektrodvigatel vali N dv. Yurish/ min polzunning
Kinematic sxema bilan sozlash formulasi quyidagi ko’rinishga ega.
n_двх=n_ЭЛ
G’ildirakning kengligiga teng plyus 2-3 mm dolbyakning yurish uzunligini bilgan holda kesishning o’rtacha tezligini aniqlash mumkin:

Buyerda .
Radialuzatishnisozlash. Elektrodvigatel aylanish chastotasi 40 va vint 67 10mm qadamli stol 69 bilan avtomatki radial uzatish bog’liq.

yoki

Stolning tezlashgan yurish bilan (55 mufta orqali)

Aylanma uzatishni sozlash. Dolbyak aylanishi bilan krivoship 9 aylanishi bog’laydigan kinematik zanjir
.
Qora o’tuv tugagan keyin muftani avtomatik ravishda 20 va 21 uzatishga o’tiladi, 0.4 mm dan 0.7mmgacha dolbyak bir marta ikkilamchi yuriladi.
Bo’lish gitarasi almashtiriladigan tish g’ildiraklari hisobi. Boshlang’ich va oxirgi zvenolarini bog’lovchi kinematic balans tenglamasini tuzamiz.

Bo’lish guruhi almashtiriladigan g’ildirak hisobi formula bo’yicha

Yurishrevers. G’adir-budurliknikamaytirishuchunvaaniqliknioshirishuchun, bundantashqaridolbyakningyaroqlikmuddatinioshirishuchun 130-180minto’xtovsizishdanso’ngalbattaobkatyo’nalishinio’zgartirishkerak. Bu holatda dolbyak profilining ikki tomoni birday yeyiladi. Obkat yo’nalishini o’zgartirish shesterna joyini ko’chirish bilan amalga oshiriladi.
Qiyatishlig’ildiraknikesishoddiytishlig’ildiraknikesishdanfarqqilmaydi. Ushbuholatdavintliyo’naltiruvchilikopiro’rnatiladi, udolbyakkayordamchiaylanishniberadi. Natijadadolbyakningvintlichiziqbo’yichako’chishivadolbyaktishiningaylanmailgarilanma-qaytmaharakatinatijasidaqiyatishhosilqilanadi.
AgarТvaТ_КП - vintlichiziqqadamimosravishdakesilayotgantishvakopirqadami, аβ –tishvintlichizig’Iqiyalikburchagi.

yoki

1. 
   5B12 modelli dastgohni sozlashni hisoblash:
   

1.1 Asosiy harakat zanjirini sozlashni hisoblash

Dolbyakning kerakli ikkilamchi yurishlari soni quyidagi formula orqali topiladi.

Bu yerda

Vр kesish tezligi, м/мин;
L  dolbyak yurishi uzunligi, мм.

L=B+2(3…5).

Kesilayotgan gardish kengligidan dolbyakning chegaradan chiqish kattaligi, l=(3…5) мм.
Asosiy harakat haydashi minutda ikkilamchi yurishlarning 4 pog’onali sonini olishga mo’ljallangan: n_cт= 200; 315; 425; 600.

1.2 yurishzanjirisozlashnihisoblash

Yurish zanjiri zagotovka aylanishi bilan dolbyakni bog’laydi. Zanjirni sozlash gitaraning almashtiriladigan g’ildirakni tanlashdan iborat u quyidagi formuladan topiladi.

Bu yerda -dolbyakning tishlar soni

 kesilayotgan g’ildirak tishlar soni
а₁, b₁, c₁, d₁ yurish gitarasining almashtiriladigan g’ildiraklari tishlari soni

• 
  ni ifodadan topiladi
  
• 
  

Bu yerda D_заг–zagotovka diametric: m- kesilayotgan g’ildirak moduli:

Almashtiriladigan g’ildiraklarni tanlayotganda quyidagi shartga rioya qilish lozim а₁+b₁=120,
Dastgohga yurish gitarasi uchun almashtiriladigan g’ildiraklarning quyidagi sonli tishlar komplektlari taklif qilinadi: 24; 25; 27; 28; 31; 34; 36; 38; 40; 43; 44; 45; 47; 48; 49; 50; 52; 56; 57; 58; 60; 61; 62; 64; 65; 66; 68; 69; 70; 72; 72; 74; 75; 76; 77; 78; 80; 81; 82; 84; 85; 86; 87; 88; 90; 92; 94; 95; 96; 98.
Almashtiriladigan g’ildiraklarni tanlashni osonlashtirish uchun almashtiriladigan g’ildiraklarning tishlar soni dolbyak tishlar soniga teng deb yoki ikki baravariga teng deb olinadi. Sozlash aniqligini o’zgartirish g’ildirakni almashtirish orqali amalga oshiriladi. Masalan Z_r=65, Z_d=38 uchun

1.3 aylanmauzatishzanjirinisozlashnihisoblash

Aylanmauzatishlarzanjiridolbyakaylanishibilanuningilgarilanma-qaytmaharakatinibog’laydi. Aylanma uzatish gitarasini sozlash formulasi

Bu yerda S_кр–aylanma uzatish kattaligi мм/дв.х
d_д dolbyakning bo’lish aylanmasi diametric
а₂, b₂ aylanma uzatish gitarasi almashtiriladigan g’ildiraklarining tishlari
Almashtiriladigan g’ildiraklarni tanlayotganda quyidagi shartga rioya qilish lozim а₂+b₂=110
Gitara almashtiriladigan g’ildiraklar komplektiga quyidagi sonlardagi tishli shesternalar 35; 40; 46; 52; 58; 64; 70; 75.
2. tishli g’ildirak kesish va tishlarning umumiy normali uzunligi xatoligini aniqlash.
Tishli g’ildirakni kesish yurish zanjirining turli sozlashlariga mos keluvchi uch bosqichda amalga oshiriladi
Zagotovkaning barcha tishlariga ishlov berilgandan so’ng dastgohdan yechiladi va tishlar maxsus o’lchov asbobi yordamida o’lchanadi.
Keyin normalning W umumiy uzunligining nisbiy xatoligi va uzatishlar nisbati formulaga asosan aniqlanadi.

Oxirida ga bogliqlik grafigi tuziladi va sozlash xatoligining tish kesishdagi xatolikkka ta’siri aniqlanadi. Tajriba ishi tugagandan so’ng student hisobot varaqasini to’ldiradi va o’qituvchiga topshiradi.
3. 5B12 modelli tish ochish dastgohini sozlash ketma-ketligi
5B12 modelli tish ochish dastgohini silindrik to’g’ri tishli g’ildirakka ishlov berishga sozlash ketma-ketligi quyidagicha:
3.1 dolbyakni o’rnatish va mahkamlash. Dolbyakni shpindelga zarbsiz kesuvchi kromkalarini pastga qaratib o’rnatiladi. Dolbyakning radial urishi 0,01...0,015 мм dan oshmasligi kerak.
3.2 zagotovka uchun opravkani o’rnatib uning urishi tekshiriladi u 0,05 ммdan oshmasligi kerak.
3.3 zagotovkani o’rnatib uni indicator bilan tekshirish kerak.
4. dolbyak ikkilamchi yurishlar sonini ponasimon tasmani mos keluvchi shkivga qayta taqsimlash orqali o’rnatish.
5.dolbyakning ilgarilanma-qaytma harakati mexanizmidagi krivoshipli diskning barmog’I holatini o’zgartirish orqali dolbyak yurish uzunligi o’rnatiladi.
6. dolbyakning ilgarilanma-qaytma harakati mexanizmidagi shatunning uzunligini o’zgartirish orqali dolbyak yurishining chegaraviy holatini o’rnatiladi.
7. yurish gitarasining almashtiriladigan g’ildiraklarini o’rnatish.
8. aylanma uzatish gitarasining almashtiriladigan g’ildiraklarini o’rnatish.
9.dolbyakni kesish chuqurligiga o’rnatish.