Amaliy mashg’ulot №1
Kompyuterni tashkil etilishi va klassifikatsiyasi Kompyuter arxitekturasi va
tashkil etilishi, kompyuter arxitekturasining rivojlanish bosqichlari,
kompyuterlarni tashkil etilishi tamoillari va klassifikatsiyasi.
Kompyuter
(elektron xisoblash mashinasi) –xisoblash va axborot
masalalarini yechish jaroyonida axborotlarga avtomatik ishlov berish uchun
mo‘ljallangan texnik vositalarining to‘plami. Kompyuterlar qator belgilar bo‘yicha
turlarga ajratilishi mumkun, xususan:
ishlash tamoili;
element asosi ;
vazifasi;
xisoblash jarayonining tashkillashtirilish usuli;
o‘lchami va xisoblash quvvati;
imkoniyatlari;
Ushbu maqolada KR580VM8 mikroprotsessorining
arxitekturasi batafsil
muhokama qilinadi, uning asosida talabalar MP KR580VM80A emulyatori bilan
tanishadilar. Ushbu emulyator quyidagilarga imkon beradi: MP KR580VM80A
buyruqlar tizimi yordamida dasturlarni assembler tilida yozish,
ularni disk
raskadrovka va soat, buyruq va rejimlar orqali bajarish; buyruqni bajarish
tamoyillari va tartibini o'rganish; MP-tizimning tashqi qurilmalari bilan ishlash
ko'nikmalarini
egallash; tashqi va ichki (registr) xotira va stek maydonini tashkil
etish haqida g'oyalar olish. Dastur qulay va yoqimli interfeysga ega, ulardan
foydalanish oson va ma'lumotlarni saqlash, eksport
qilish va chop etish
funksiyalariga ega. Bularning barchasi unga ko'nikishni oson va qulay qiladi,
shuningdek, yuqorida muhokama qilingan barcha kerakli ko'nikmalarga ega bo'ladi.
Shakl 1. KR580 mikroprotsessor tizimining dastur-emulatori.
1. Dasturning bosh menyusi;
2. MP tizimining blok sxemasi;
3. MP-tizimning operativ xotirasi tarkibi;
4. MP tizimining portlariga ulangan tashqi periferik qurilmalar;
MP-tizimning tanlangan (joriy) RAM yacheykasi qiymatini tahrirlash paneli;
1. MP tizimining tanlangan umumiy maqsadli registrining mazmuni qiymatini
tahrirlash paneli;
2. MP tizimining barcha operativ xotira kataklari va umumiy maqsadli
registrlarini qayta o'rnatish uchun "Qayta tiklash"
tugmalari guruhi;
3. MP KR580VM80A buyruqlar tizimi paneli (yashirin ko'rinish);
4. MP-tizim tomonidan dasturni orqali, buyruq va soat rejimlarida bajarish
uchun “Ijro” tugmalari guruhi.
Jadval 1.1
Buyruqlarni uzatish
Mnemonika
Kod
sikillar
soni
ВМ80А
Taktlar soni
Tarkibi
ВМ80А ВМ85А
MOV dst, srs
0b01DDDSSS
1
5
4
dst<- srs
MOV dst, M
0b01DDD110
2
7
7
dst<- (HL)
MOV M, srs
0b01110SSS
2
7
7
(HL) <- srs
MVI dst, data
0b00DDD110
2
7
7
dst<- data
MVI M, data
0x36
3
10
10
(HL) <- data
1.1-jadvalda uzatish buyruqlari keltirilgan. Mnemonika va operatsiya kodi
(buyruqning birinchi bayti) bilan bir qatorda jadvalda tizim avtobusiga kirishlar soni
va uning to'liq buyruqlar siklini tashkil etuvchi takt sikllari soni kabi buyruq uchun
muhim xarakteristikalar mavjud. Quyida ko'rib chiqiladigan shartli ko'rsatmalarda
avtobusga kirish soni va MCning soat siklidagi davomiyligi shartga bog'liq.
Tegishli jadvallarda ikkita qiymat ko'rsatiladi -
bajarilmasligi va shartning
bajarilishi.
src va dst maydonlari quyidagi jadvalga muvofiq kodlangan 8 bitli A, B, C,
D, H, L registrlaridan birini belgilaydi:
Jadval 1.2
Registrlar
Registr
B
C
D
E
H
L
A
Kod
000
001
010
011
100
101
111
1.2-jadvalda 8 bitli A, B, C, D, H, L registrlarining kodlari ko'rib chiqiladi.
Ko'rib chiqilayotgan buyruqlar guruhi xotira va registrlar o'rtasida almashish
buyruqlarini o'z ichiga oladi. Bular dasturlarda eng ko'p uchraydigan buyruqlar
bo'lib, ularning umumiy sonining taxminan 45% ni egallaydi.
Guruh quyidagi buyruqlar asosida tuzilgan:
MOV, MVI- Olib o’tish, joylash
Jadval 1.3
Mantiqiy ishlov berish buyruqlari
Mnemonika
Kod
Sikillar
soni
ВМ80А
Taktlar soni Flag: CY,
Z, M, P,
C, AC
Tarkibi
ВМ80А ВМ85А
ANA src
0b10100SSS
1
4
4
0+++0 A <- A &src
XRA src
0b10101SSS
1
4
4
0+++0 A <- A ^ src
ORA src
0b10110SSS
1
4
4
0+++0 A <- A | src
CMP src
0b10111SSS
1
4
4
+++++ A == src
ANA M
0xA6
2
7
7
0+++0 A<- A&(HL)
XRA M
0xAE
2
7
7
0+++0 A <- A ^ HL)
ORA M
0xB6
2
7
7
0+++0 A <- A | (HL)
CMP M
0xBE
2
7
7
+++++ A == (HL)
ANI data
0xE6
2
7
7
0+++0 A <- A &data
XRI data
0xEE
2
7
7
0+++0 A <- A ^ data
ORI data
0xF6
2
7
7
0+++0 A <- A | data
CPI data
0xFE
2
7
7
+++++ A == data
Jadval 1.3 mantiqiy ishlov berish buyruqlari beriladi.
ANA, ANI Логическое И
XRA, XRI
Логическое ИСКЛЮЧАЮЩЕЕ ИЛИ
ORA, ORI Логическое ИЛИ
CMP, CPI Сравнение
Misol:
1.
Funksiya berilgan