1.5. Amaliyot ishini bajarish uchun topshiriq.
1. EK belgilarini ishchi maydonga joylashtiring va nomlang.
2. Elektr ulanishlarni joriy qilish va zanjirlar hamda shinalarni
nomlash.
3. Jabduqlar (shinalar) ga kiritilgan zanjirlarni nomlash.
4. Manba zanjirlarini joriy etish (+ 5V, GND va boshqalar).
5. TES diagrammasini .sch kengaytmasi bo'lgan fayl sifatida
saqlang.
TESni loyihalashda ulanishlarning minimal uzunligiga va minimal
miqdordagi burmalarga intilish kerak. TES IEEE Std 91 / 91a xalqaro
standarti bo'yicha tuzilgan bo’lishi kerak.
Tavsiya etilgan shrift sozlamalari:
• Pozitsiya belgilari: Font – Quality, Balandligi(Height) - 2 mm,
Qalinligi (Thickness) - 0,2 mm, Allow True Type belgilash katakchasi.
• Ob'ektlarning atributlari: Font – Quality, Balandligi - 2,5 mm,
Qalinligi - 0,25 mm, Allow True Type katagiga belgisiz.
• Portlarning nomlari: Font – Quality, Balandligi - 1,5 mm, Qalinligi
- 0,1 mm, Allow True Type katagiga belgisiz.
TES diagramma yaratish uchun
Schematic
grafik muharririni yuklab
olishingiz va quyidagi amallarni bajarishingiz kerak:
1) Birliklarning metrik tizimini o'rnating:
Options/Configure –
Units
: mm.
2) koordinata to’rining qadamini o'rnating: 2.5.
3) View/Snap to Grid -ni o'rnating.
4) Library / Setup buyrug'i yordamida kutubxonani ulang (1.5-
rasm). Qo'shish (Add) tugmasini bosing va kutubxonangizni tanlab, keyin
OK tugmasini bosing.
5) Kutubxonada kerakli shartli belgini tanlab, Joylashtirish buyrug'i
(
Place Part
)(1.6 -rasm) yordamida EK shartli belgisini joylashtiring.
Bunday holda, EK mos yozuvlar belgilarining raqamlanishini kuzatish
kerak: yuqoridan pastgacha va chapdan o'ngga.
1.5-rasm. Kutubxonalarni o’rnatish interfeysi.
1.6-rasm. Joylashtirish uchun EK tanlash interfeysi
6) Elektr zanjirlarni ulab chiqish.
Place Wire
buyrug'i bilan zanjir
simlari ulanadi va
Place Bus
buyrug'i bilan jabduqlar, shinalar o'rnatiladi.
Ulanishlarning qalinligi 0,2 mm va
Options / Current Wire
(User)
buyrug'i yordamida o'rnatilishi mumkin. Shinalar avtomatik ravishda 0,76
qalinlikdagi chiziq bilan tortiladi. O'tkazuvchilar shinalarga ulanadigan
bo'lsa, shina o'tkazgichlar bo'ylab yo'naltirilganda u avtomatik ravishda
shinalarga ulanadi yoki ulanish zanjirlar nomlanganidan keyin ham sodir
bo'ladi. O'tkazuvchilar shinalarga ulanganida, 45
0
burilish avtomatik
ravishda hosil qiladi, uning ulanish uslubi
Options / Display
oynasida
o’zgartirilishi mumkin. Simni tahrirlash - qo'shimcha paneldagi tizim
panelidagi "Qayta ulanish"(
Rewire Manual
) buyrug'i yordamida kiritiladi
(sichqonchani kerakli nuqtaga qo'yib, sichqonchani bosib, siz ketma -ket
bir nechta to'xtash nuqtalarini kiritishingiz mumkin, bekor qilish uchun
«ESC» tugmasini bosing); siz egilish nuqtasini quyidagicha
ko'chirishingiz yoki o'chirishingiz mumkin: o'tkazgichni tanlang,
sichqoncha bilan to’xtash nuqtasini "oling" va uni boshqa joyga yoki
boshqa to'xtash joyiga o'tkazing. Ishlatilmagan EK pinlari(oyoqchalari)
va ulanmagan ulanishlar sariq kvadratchalar bilan belgilangan. Birlashma
nuqtalarida (ikki yoki undan ortiq ulanish, o'tkazgich va EK kontakti)
sariq kvadratchalar yo'qligini tekshirish kerak. Agar kerak bo'lsa,
qadamni o'zgartiring.
7) Jabduqlar -shinalar tarkibiga kiruvchi zanjirlarning nomlari
Place
Port
buyrug'i bilan o'rnatiladi (1.7 -rasm).
1.7-rasm. Port parametrlari
Portni nomlashning bir nechta variantlari bor, lekin faqat bittasi
standart talablariga javob beradi:
Pin Count – Two Pin, Pin Length –
Short, Pin Orientation – Vertical или Horizontal
(Pin hisoblagichi - ikki
pinli, pin uzunligi - qisqa, pin yo'nalishi - vertikal yoki gorizontal),
Port
Shape – (None),
Net Name
zanjir nomini yoziladi,
Increment Net Name
katakchasi belgilash qo’shilgan zanjirning nomidagi raqamni avtomatik
ravishda bittaga oshirish imkonini beradi.
8) "GND" manba zanjiri belgilash uchun
Power
nomli
kutubxonadan komponentini tanlab olishingiz kerak. Boshqa manba
zanjirlarini e’lon qilish uchun quyidagi parametrlarga ega port ishlatiladi:
One Pin, Short, Horizontal
(yoki
Vertical
),
Port Shape
– (None).
Zanjirlarni ketma -ket raqamlanishi
Utils / Renumber
buyrug'i yordamida
amalga oshiriladi (1.8 -rasm). Bu erda quyidagi parametrlarni o'rnatishi
kerak bo'ladi:
Type – RefDes, Direction – Left to Right, RefDes – Auto
Group Parts, Starting Number –1, Increment Value – 1
. Keyin, mos
pozitsion yozuvlarni EKning shartli belgilarini o'ng yoki yuqorisiga
joylashtirishi kerak. Pozitsion belgini ajratib ko'rsatish «Shift»
tugmachasi yordamida amalga oshiriladi.
9) Barcha EK uchun quvvat manbaiga ulangan pinlar sonini
ko'rsatish kerak (jadval ko'rinishida), buning uchun hujjatlar panelidagi
Place Table
buyrug'idan foydalaniladi (agar kerak bo'lsa, hujjatning
ko'rinishini panelini yoqing -
DocTool Toolbar
). Jadvalni joylashtirish
oynasida (1.9 -rasm.) Belgilang:
Table Type – Power Table
,
Pins to
Include
maydonida
Hidden pins only
ni belgilang,
Component to Include
maydonida
All Components
tanlang, OK ni bosing. Keyin jadvalni bo'sh
joyga joylashtiring.
1.8- rasm. Shartl belgilarni qayta nomlash
1.9. Quvvat pinlari jadvalini joylashtirish
10) sxemani tekshirish
Utils / Erc
buyrug'i yordamida amalga
oshiriladi. Bunda 1.10 -rasmga muvofiq parametrlarni o'rnatish zarur.
Tekshirilgandan so'ng,
Utils/Find Errors
buyrug'ini tanlash kerak va
Error Number
maydonidagi xatolarni navbatma navbat tanlab,
«Jump
To»
tugmachasini bosib (kursor xatoning aniq joyiga o'tadi), barcha
xatolarni tuzatish kerak. Tuzatishlardan keyin yana tekshiring.
View
Report
katagiga belgi qo'ysangiz, tekshirishdan keyin avtomatik ravishda
hisobot paydo bo'ladi.
1.10-rasm. ERC tekshiruvi
11) Keyingi loyihalash uchun zanjirlar ro'yxatini yaratish
Utils /
Generate Netlist
buyrug'i yordamida amalga oshiriladi (1.11-rasm).
Netlist Filename
tugmasi netlist fayl nomini o'rnatish imkonini beradi.
Zanjirlar ro’yxati formatini (Netlist Format) - P-CAD ASCII ga
o'rnatilishi kerak. Faylga kutubxona menejeri uchun ma'lumotlarni
kiritish uchun
Include Library Information
katagiga belgi qo'yish tavsiya
etiladi.
1.11-rasm. Netlistni yaratish
12) Faylni PCADda lohilashning keyingi etaplarida qo’llash uchun
saqlang.
1.6. Nazorat savollari.
1. Sxema yaratish uchun qanday ma'lumotlar kerak?
2. Sxemadada shinalar nima uchun ishlatiladi, ular kesishishi
mumkinmi?
3. TES qaysi dastur yordamida tuziladi?
4. Sxemani loyihalashda qanday buyruqlardan foydalaniladi?
5. Sxemani loyihalashda koordinatalar to’ri tanlash nimaga
asoslanadi?
Do'stlaringiz bilan baham: |