Amaliy ish №1 (2 soat) Gruntlarning granulometrik tarkibini va fizik xususiyatlarini hisoblash usuli bilan aniqlash § 1

§3. Gruntni hajmiy og’irligi aniqlash .
Gruntni hajmiy og’irligi ikki ko’rsatkich orqali xarakterlanadi:
Gruntni biror namlikdagi hajmiy og’irligi -γ_w va grunt skeletining hajmiy og’irligi -γ_с orqali.Gruntni hajmiy og’irligi W bo’lganda hajmiga nisbatan aytiladi va quyidagi ifoda orqali topiladi:

Qaysiki,
Q_w –hajmi V_w bo’lgandagi grunt og’irligi.
Gruntning hajmiy og’irligi gruntning zilzilaga va namligiga bog’liq. Grunting zichligi va namligi qanchalik katta bo’lsa uning hajmiy og’irligi shunchalik katta bo’ladi.
Grunt skeletining hajmiy og’irligi deb, ma’lum bir hajmdagi gruntni qattiq qismini (skeletini) og’irligiga aytiladi, ya’ni ma’lum hajmdagi absolyut quruq gruntni og’irligidir.

Qaysiki,
γ_c- Grunt skeleti hajmiy og’irligi
γ_о – Gruntning solishtirma og’irligi.
n- Grunt g’ovakli (birga nisbatan olinadi)
Grunt skeletining hajmiy og’irligi gruntni zichligiga va uning minerologik tarkibiga bog’liq bo’lib, zichligi va grunt zarrachalarining solishtirma og’irligi qanchalik katta bo’lsa, grunt skeletining hajmiy og’irligi shunchalik katta bo’ladi. Grunt suvlari yuzasidan pastga joylashgan gruntlarni hajmiy og’irligi gruntni suvni chiqargan miqdoriga kam bo’lib, u quyidagicha ifodalanadi.

Ularni belgisi (2) va (5) ifodalar ko’rsatkichlaridek bo’lib, Δ_в – suvning hajmiy og’irligi bo’lib, Δ_в = 1 g\sm³ deb qabul qilingan.
Grunt hajmiy og’irligi bilan grunt skeleti hajmiy og’irligi orasidagi bog’liqlik quyidagi ijodaga keltirilgan:

Qaysiki,
W- gruntning tabiiy namligi(birga nisbatan)
Gruntni hajmiy og’irliklarning aniqlash ushbu bo’limning §4 keltirilgan. Grunt skeletinimng hajmiy og’irligi- γ_с miqdoriga qarab zichligi haqida fikr yuritish mumkin. Lekin uning qiymatiga asosan faqat zichlik emas, balki gruntni tashkil etuvchi qismlarining solishtirma og’irligi orqali aniqlash mumkin.