Amaliy audit

huquqini bеradigan aksiyalar

•

b)  dividеndlar olish, jamiyatning umumiy yig’ilishlarida va jamiyatni boshqarishda ishtirok etish 

huquqini bеradi.

•

c)  davlat tegishli aksiyalar.

•

5)  Qo’shilgan  kapital bu…

•

a) Qo’shimcha aksiyalarni chiqarish natijasida emission daromad olish.

•

b) Aksiyalarning nominal qiymatini oshirish (jamiyatning mulki hisobidan oshirish).

•

c)   davlat tomonidan kiritilgan investitsiyalar

 

---

435 

 

 

 

 

 

 

 

---

436 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

“KORXONA USTAV, QO’SHILGAN VA REZERV 

KAPITALLARI AUDITINING USLUBIY 

MUAMMOLARI” 

MAVZUSI BO’YICHA 

GLOSSARIY 

---

437 

 

 

ATAMANING 

O’ZBEK 

TILIDA 

NOMLANISHI 

ATAMANING 

INGLIZ 

TILIDA 

NOMLANISHI 

ATAMANING 

RUS TILIDA 

NOMLANISHI 

ATAMANING MA’NOSI 

Asosiy vositalar 

the main means 

Основные 

средства 

Asosiy vositalar bu – o’z qiymatini ishlab 

chiqarilayotgan 

mahsulot 

tannarxiga 

bosqichma-bosqich  o’tkazib  boruvchi  va 

bir  yildan  ortiq  muddat  xizmat  qiluvchi 

moddiy 

ko’rinishga 

ega 

bo’lgan 

vositalardir 

Korxona 

xususiy kapitali 

Equity 

Enterprises 

Собственный 

капитал 

предприятий 

Tekshirilayotgan 

mijoz-korxonaning 

ustav  kapitali,  qo’shilgan  kapitali,  rezerv 

kapitali  va  taqsimlanmagan  foydasining 

yig’indisidan 

iborat 

bo’lgan 

jami 

kapitalidir 

Rezerv kapitali 

Reserve capital 

enterprises 

Резервной 

капитал 

Korxonaning  ta’sis  hujjatlariga  muvofiq 

foyda  hisobidan  yaratilgan  zahiralar, 

aktivlarni  qayta baholashda hosil  bo’lgan 

inflyatsion  zahiralar,  qaytarib  berilmaslik 

sharti  bilan  olingan  mol-mulklarining 

jami summasidan iborat bo’lgan kapitali 

Qo’shilgan 

kapital 

Extra capital 

Добавленный 

капитал 

Tekshirilayotgan 

mijoz-korxonaning 

oddiy  va  imtiyozli  aktsiyalarini  nominal 

qiymatidan  yuqori  bahoda  dastlabki 

sotishdan  olingan  emission  daromadlari 

va  ustav  kapitalini  shakllantirishda  hosil 

bo’lgan 

kurs 

tafovutlarining 

jami 

yig’indisidan  iborat  bo’lgan  kapitali 

tushuniladi 

Ustav kapitali 

The authorized 

capital of 

enterprises 

Уставной 

капитал 

Korxonaning 

ustavi 

va 

ta’sis 

shartnomasiga  muvofiq  ta’sischilarning 

hissalari 

va 

korxonaning 

xo’jalik 

faoliyatidan  olinadigan  foydasi  hamda 

zarur  bo’lganda  ta’sischilarning  maqsadli 

badallari  hisobiga  shakllantirilgan  jami 

kapitali yig’indisi tushuniladi 

Nomoddiy 

aktivlar 

intangible assets 

нематериальные 

активы 

Nomoddiy  aktivlar  bu  –  o’z  qiymatini 

ishlab 

chiqarilayotgan 

mahsulot 

tannarxiga  bosqichma-bosqich  o’tkazib 

boruvchi  va  ishlab  chiqarish  yoki  xizmat 

ko’rsatish  jarayonini  tashkil  etishda  asos 

bo’lib 

xizmat 

qiluvchi 

nomoddiy 

ko’rinishga ega bo’lgan vositalardir 

Patent 

patent 

патент 

Patent  -  bu  yuridik  jihatdan  tan  olingan 

va ro’yxatga olingan mutlaq huquqdir 

Savdo markalari 

trademarks 

торговые марки 

Savdo 

markalari 

- 

kompaniyalarga, 

mahsulot  yoki  xizmatlarga  oid  berilgan 

nomlar,  ramzlar  yoki  boshqa  xil  (aniqlab 

beruvchi) identifikatsiyalar 

Tovar belgilari 

trademarks 

торговые марки  Tovar  belgilari  birorta  korxona  tovar 

---

438 

 

(xizmat)larini boshqa korxonalar tovarlari 

yoki xizmatlaridan farqlash uchun xizmat 

qiladigan belgilardir 

Tovar belgisi 

guvohnomasi 

Trademark 

license 

Лицензия на 

товарный знак 

Tovar 

belgisi 

guvohnomasi 

tovar 

belgisidan 

foydalanadigan 

shaxsning 

huquqini tasdiqlovchi muhofaza hujjati 

Firmaning 

amaliy shuhrati 

Goodwill 

Гудвилл 

Firma bahosi 

Franshizalar 

franchisees 

Франшизы 

Franshizalar  odatda  hukumat  organlari 

tomonidan 

davlat 

mol-mulkidan 

(masalan, 

kabel 

televideniesi 

kompaniyasi) 

foydalanish 

huquqiga 

egalik  qilish  uchun  yoki  kommunal 

xizmatlar  ko’rsatish  (elektr  energiyasi), 

shuningdek xo’jalik  yurituvchi sub’ektlar 

tomonidan  aniq  maqsadlar  va  aniq 

xizmatlardan foydalanish huquqi 

Mualliflik 

huquqlari 

copyrights 

авторские права 

Mualliflik huquqlari bu fan, adabiyot yoki 

san’at  asarlarini  nashr  qilish,  ommaviy 

ijro 

etish 

yoki 

boshqacha 

tarzda 

foydalanish  uchun  maxsus  beriladigan 

huquqdir 

Sanoat 

namunalari 

uchun huquq 

Industrial 

designs for 

human rights 

Промышленные 

права 

Sanoat  namunalari  uchun  huquq  xalq 

iste’mol  tovarlari  va  ishlab  chiqarish 

texnik  mo’ljaldagi  buyumlarning  tashqi 

ko’rinishini 

belgilaydigan, 

badiiy 

konstruktorlik  echimlardan  foydalanish 

huquqi 

Kompleks audit 

Comprehensive 

audit 

Комплексный 

аудит 

Kompleks  audit  –  xo’jalik  yurituvchi 

sub’ekt  moliyaviy  xo’jalik  faoliyatini 

to’liq qamrab olgan auditorlik tekshiruvi 

Tematik audit 

Thematic audit 

Тематик аудит 

Tematik  audit  –  bu  xo’jalik  yurituvchi 

sub’ektlar  faoliyatiga  tegishli  bo’lgan  u 

yoki  bu  jarayonlar  va  operatsiyalarni, 

hisobot ko’rsatkichlari yoki  moddalarini, 

ayrim 

olingan 

bo’limlar 

faoliyati, 

hujjatlarni 

auditorlik 

tekshiruvidan 

o’tkazishdir 

Auditorlik 

tekshiruvi 

o’tkazishdagi 

cheklovlar 

Restrictions on 

conducting 

audit 

Ограничения по 

проведению 

аудита 

Auditorlik  tekshiruvini  tashkil  etish, 

o’tkazish  va  yakunlash  bosqichlaridagi 

cheklovlar yoki taqiqlar 

Atamaning 

o’zbek tilida 

nomlanishi 

Atamaning 

ingliz tilida 

nomlanishi 

Атаманинг рус 

тилида 

номланиши 

Atamaning ma’nosi 

Investitsiyalar 

Investments 

Инвестиции 

Investitsiyalar 

- 

qonun 

hujjatlarida 

taqiqlanmagan  tadbirkorlik  faoliyati  va 

boshqa  turdagi  faoliyat  ob’ektlariga 

kiritiladigan 

moddiy 

va 

nomoddiy 

ne’matlar hamda ularga bo’lgan huquqlar, 

shu jumladan intellektual mulkka bo’lgan 

huquqlar, shuningdek reinvestitsiyalar 

---

439 

 

Pul mablag’lari 

Money funds 

Денежные 

средства 

Pul  mablag’lari  bu  –  xo’jalik  yurituvchi 

sub’ektlarning  moliyaviy,  operatsion  va 

investitsion  faoliyatini  amalga  oshirishda 

foydalaniladigan 

naqd 

va 

naqdsiz 

shakllardagi mablag’lardir 

Kapital 

investitsiyalar 

Capital 

investments 

Капитальные 

вложения 

Kapital 

investitsiyalar 

bu 

- 

korxonalarning 

kelgusida 

iqtisodiy-

ijtimoiy naf keltiradigan aktivlarga egalik 

qilish  huquqini  qo’lga  kiritish  maqsadida 

amalga oshiradigan maqsadli sarflaridir. 

Tugallanmagan 

qurilish 

Unfinished 

construction 

Незавершенный 

строительства 

Pudrat  yoki  xo’jalik  usulida  amalga 

oshirilgan 

qurilish, 

qurilish-montaj, 

rekonstruktsiya, 

kengaytirish, 

modernizatsiya  va  shu  kabi  ishlarni 

bajarishga qilingan barcha xarajatlardir 

Auditorlik 

hisoboti 

Audit Report 

Отчет аудитора 

Auditorlik 

hisoboti 

- 

 

auditorlik 

tekshiruvining 

borishi, 

buxgalteriya 

hisobini 

yuritishning 

belgilangan 

tartibidan  aniqlangan  chetga  chiqishlar, 

moliyaviy  hisobotdagi  qoyida-buzarliklar 

to’g’risidagi  mufassal  ma’lumotlardan, 

shuningdek auditorlik tekshiruvi o’tkazish 

natijasida  olingan  boshqa  axborotdan 

iborat  bo’lgan  va  xo’jalik  yurituvchi 

sub’ekt 

rahbariga, 

mulkdorga, 

katnashchilari 

(aktsiyadorlari)ning 

umumiy yig’ilishiga yo’llangan hujjat 

Auditorlik 

dalillarni 

to’plash 

Gathering audit 

evidence 

Сбор 

аудиторских 

доказательств 

Tekshirilayotgan 

korxonada 

amlga 

oshirilgan 

xo’jalik 

muomalalarini 

qonuniyligi 

va 

moliyaviy 

hisobot 

ko’rsatkichlarining 

ishonchliligini 

tasdiqlovchi  hujjatlar  va  axborotlarni 

to’plash ketma-ketligidir. 

Auditor fikri 

The audit 

opinion 

Аудиторское 

мнение 

Auditor  o’zining  xulosasida  keltirish 

lozim  bo’lgan,  to’liq  yoki  qisman 

tekshirilayotgan 

iqtisodiy 

sub’ekt 

buxgalteriya  hisobotining    ishonchligi 

(ishonchli  emasligi,  ishonchliligi  sharhlar 

bilan)  haqidagi  belgilangan  shaklda 

ifodalangan  auditor  (auditorlik  tashkiloti) 

ni  hamda auditorlik xulosasini tayyorlash 

uchun  yig’ilgan  dalillarning  etarliligi 

haqidagi natijaviy xulosasidir. 

Ekspert xulosasi 

The conclusion 

of the expert 

Заключение 

эксперта 

Yozma  shaklda  ifodalangan  ekspert 

ishining natijalari aks ettirlgan hujjat 

---

440