Амалий иш мавзу: 2d ва 3D Ўлчамли моделлар бўйича амалий масалалар ечиш ва натижаларнинг аниқлигини баҳолаш бажарди: асланов н. ҚАбул қилди: абдуллаев и. Тошкент – 2022 режа

1-жадвал. 2D ва 3D моделлар бўйича узунлик ва масофа ҳисоблаш натижалари.
ХУЛОСА
Географик ахборот тизимлари фанидан амалий машғулот топши-риқларини бажариш учун бошланғич маълумот сифатида, биринчи амалий ишни бажариш учун ГИС Панорама дастурида тайёрланган релъефнинг икки ўлчамли матрицасидан фойдаланилди. Матрицага майдонли ва чизиқли объектлар тушириб чиқилди. Улар асосида узунлик ва юза ўлчанди. Амалий машғулот топшириқларини бажариш давомида қуйидагича ҳу-лосага келинди: Биринчидан, ГИС дастурларида объектларнинг миқдор кўрсат-кичларини ҳисоблаш аниқлиги объектларнинг рақамлаштириш ёки дешиф-ровка қилиш аниқлигига боғлиқ. Рақамлаштириш ёки дешифровка қанчалик аниқ бажарилса, аниқланадиган натижа ҳақиқий қийматга яқин бўлади. Иккинчидан, ГИС дастурларида 2D ва 3D моделлар асосида ҳисоблаш натижалари бир-биридан фарқ қилади (1-жадвалга қаралсин). Бу фарқ ўлчанаётган параметрга, объектга ва жойнинг физик-географик ҳусусият-ларига боғлиқ. Учинчидан, ГИС дастурларида 2D ва 3D моделлар асосида ҳисоблаш натижалари бир-биридан фарқ қилишига баландликлар ўзгариши жиддий таъсир кўрсатади. Чунки 2D модел чизиқнинг ва юзанинг текисликка туши-рилган проекцияси ва горизонтал қуйилишини ўлчайди .


ФОЙДАЛАНИЛГАН АДАБИЁТЛАР

1. 
   Э.Ю.Сафаров, И.М.Мусаев, Х.А.Абдурахмонов. Геоахборот тизимлари ва технологиялари. Дарслик. Тошкент – 2011.
   
2. 
   Л.Х.Гульямова. Геоахборот тизимлари ва технологиялари. Дарслик. Тошкент – 2018.
   
3. 
   С.С.Авезбаев, О.С.Авезбаев. Геомаълумотлар баъзаси ва архтектураси. Ўқув қўлланма. “Иқтисод-Молия” НМИУ.
   Тошекнт – 2016.
   

ФОЙДАЛАНИЛГАН ИНТЕРНЕТ САЙТЛАРИ

1. 
   https://google.com
   
2. 
   https://ziyonet.com