Амалий: ернинг ташқи динамикасига боғЛИҚ БЎлган жараёнлар

Шамолнинг геологик иши.
Шамолнинг емирувчи ва кўчирувчи иши заррачаларни жинсдан кўчириб олиш (дефляция, корразия), уларни бир жойдан иккинчи жойга кўчириш ва ётқизиқлар хосил қилишдан иборат (10.3-расм).
Дефляция (шамол кучи ёрдамида кўчириш) – шамолнинг механик иши таъсири натижасида заррачаларнинг асосий жинсдан кўчириб олиниш ва бошқа жойга кўчирилиши.
Корразия (жинс сиртининг чархланиши, обтачивание) – шамол учирган қум заррачалари таъсирида тоғ жинсларининг емирилиши.



10.3-расм. Элювиал ётқизиқлар:
а – элювиал қатлам; б – тўкилиш конуси; 1 – туб жинслар
Дефляция ва корразиянинг биргаликда таъсири нафақат бўш, хатто қаттиқ жинсларни хам емирилишига олиб келади. Бу жараёнлар рельеф-нинг (устун, қўзиқорин, ва хатто одам ва хайвонлар кўринишидаги) ажойиб ва ғаройиб шаклларини хосил қилади (останцы). (10.4-расм).



10.4-расм. Останецлар (В.П.Ананьев бўйича)
Рельефнинг эол шакллари: дюналар, бархонлар.
Эол ётқизиқлари қум, чанг ва лойли заррачалардан иборат. Уларнинг қурилиш хусусиятлари заррачалар ўлчамлари, намлиги ва зичлигига боғлиқ.
Кўчиб юрувчи қумлар билан курашиш омиллари: шчит ёки дўғаралар ўрнатиш, ўсимликлар ўтқазиш, қумларни боғловчи материаллар ёрдамида қотириш (цемент, битум, сақичлар, силикатизация).