Амалий дарсларда ўҚитиш стратегияларидан фойдаланиш йўллари

1. “Ijtimoiy ish tarixi” fanning predmeti va vazifalari. Ijtimoiy yordam tushunchasi

• Ijtimoiy ta’minot aholining farovonligini ta’minlash uchun ko‘riladigan chora – tadbirlar yig‘indisi bo‘lib, uning tarkibiga ta’lim, sog‘liqni saqlash, mehnat layoqatini tiklash, bolalar va kattalar uchun ijtimoiy xizmatlar, davlatning yordami, ijtimoiy sug‘urta, jismoniy va aqliy zaif odamlarga ijtimoiy ko‘rsatiladigan xizmatlar kiradi.

• “Ijtimoiy ta’minot” eng yaxshi g‘oya, eng yaxshi g‘oya esa, fuqarolarning farovonligi uchun ish bilan ta’minlash, muhtojlik va ijtimoiy risklarni oldini olish va shaxsiy xizmatlarga baho berishda iqtisodiy barqarorlikga erishishdir. (Nilson Reyd)

• Ijtimoiy ta’minot tizimi deganda – jamoaviy ijtimoiy muammolarni oldini olish va ularni hal etish sohasida faoliyat yurituvchi tashkilotlar tushuniladi

• Ishning quyidagi qonuniyatlari ajratib ko’rsatiladi

• – jamiyatdagi ijtimoiy jarayonlar, ijtimoiy siyosat va ijtimoiy ish o‘rtasidagi o‘zaro bog‘liqlik;
• – ijtimoiy ishning mazmuni, shakl va usullari turli guruh, birliklar, individlar hayotiy faoliyatining aniq shart-sharoitlari bilan belgilanadi;
• – ijtimoiy muammolarni mijozlarning shaxsiy ehtiyoj va manfaatlari orqali hal etish;
• – ijtimoiy ishning samaradorligi va natijaviyligi mutaxassislarning malakasi, ma’naviy xususiyatlari, jamiyat va davlatning ijtimoiy tizimi imkoniyatlariga bog‘liqligi.

• Ijtimoiy faoliyat belgilari: onglilik, samaralilik, ijtimoiylik

• Ijtimoiy ish faoliyati quyidagi uch shaklda namoyon bo‘ladi:

• ilmiy

• ta’limiy

• amaliy

• IJTIMOIY ISH MAZMUNI IKKI HOLATDA IZOHLANADI

• Tor ma’noda ijtimoiy ish – insonlar, tashkilotlarga muammo, qiyinchiliklarni (shaxsiy, ijtimoiy va holatiy) anglashga, ularni himoyalash, qo‘llab- quvvatlash, to‘g‘ri yo‘naltirish va qayta tiklash orqali yengib o‘tishga yordam beruvchi faoliyat hisoblanadi.

• Keng ma’noda ijtimoiy ish - alohida shaxslar, aholi ijtimoiy qatlam va guruhlarning ijtimoiy muammolarini yechishga, insonlarni ijtimoiy vazifalarini bajarishiga bo‘lgan qobiliyatlarini qayta tiklash va yaxshilashga samarali ta’sir etuvchi shart-sharoitlarni yaratishga yo‘naltirilgan faoliyatdir.

• Ijtimoiy ish amaliy faoliyat sohasi sifatida quyidagi tashkiliy qismlardan iborat bo’ladi:

• Obyekt – Subyekt – Vazifalar – Vositalar – Maqsad - Boshqaruv

• Ijtimoiy ish obyektlari (keng ma’noda) yordamga muhtoj barcha insonlar hisoblanadi: qariyalar; nafaqaxo‘rlar; nogironlar; yetim-yesirlar; baxtsiz hodisaga duchor bo‘lganlar; kuchli stress holatini boshidan kechirayotganlar; farzandlarini yakka o‘zi tarbiyalovchi onalar va otalar; deviant xulq-atvorli shaxs va guruhlar (ichkilikbozlar, giyohvandlar, jinoyatchilar va b.); qamoqxonalarda o‘tirganlar va ozodlikka chiqqanlar; ishsizlar; qochoqlar va boshqa ijtimoiy zaif, qaltis guruhlar.

• Ijtimoiy ishning subyektlari:
• –qonun chiqaruvchi, ijro etuvchi va sud hokimiyati, davlat, ijtimoiy ta’minot vazirligi, turli darajadagi ijro etuvchi va boshqaruv organlari;
• – turli ijtimoiy ish olib boruvchi tashkilotlar; oila va bolalar bilan ijtimoiy ish olib boruvchi hududiy markazlar; ota-onasiz qolgan bolalar bilan ishlash markazlari;
• - imkoniyatlari cheklangan bolalar va o‘smirlar bilan ishlaydigan reabilitatsion markazlar; aholiga psixologik-pedagogik yordam ko‘rsatuvchi markazlar va h.k.