Ер ресурсларидан фойдаланиш тизимини эркинлаштириш стратегиясини
амалга ошириш албатта биринчи галда самарали ва таъсирчан фаолият
юритувчи ер ресурсларини бошқариш органлари тизимининг мавжудлигига
боғлиқ. Маълумки, мамлакатимиз ер ресурсларини бошқаришдаги ягона давлат
сиёсати Ўзбекистон Республикаси Ер ресурслари, геодезия, карто-графия ва
давлат кадастри давлат қўмитаси (“Ергеодезкадастр”) ва унинг вилоятлардаги
ҳудудий органлари томонидан амалга оширилади.
Бинобарин, ҳозирги босқичда мамлакатимизда ер муносабатларини
давлат томонидан тартибга солишни янада кучайтириш учун:
Ўзбекистон Республикаси Ер ресурслари, геодезия, картография ва
давлат кадастри давлат қўмитаси ҳудудий органларининг моддий-техника
базасини мустаҳкамлаш, уларда давлат бошқарувининг асосий функциясини
сақлаб қолиш, меъёрий-услубий фаолиятни замон талаблари асосида ривож-
лантириш, ерлардан фойдаланиш ва ҳимоя қилишда давлат назоратини янада
кучайтириш, ер тузишни ўтказишнинг ташкилий жиҳатларини такомиллаш-
тириш, мамлакатимизнинг барча ҳудудларида давлат ер кадастрини юритиш-
ни кенгайтириш ва ерларнинг мониторингини амалга оширишнинг доимий-
лиги ва тизимлилигини таъминлаш;
мамлакатимизнинг барча ҳудудлари бўйича тўлиқ ва объектив
маълумот олишни таъминлаш мақсадида ер ресурслари тўғрисидаги маълу-
мотларнинг туманлар даражасида шаклланишини ҳисобга олган ҳолда мамла-
катимиз ер ресурсларини бошқариш бўйича давлат ваколатларини амалга
оширувчи асосий бўғинлардан ҳисобланадиган ер ресурслари ва давлат
кадастри бўйича туманлар (шаҳарлар) бўлимларини уларнинг штатларини
кенгайтирган (3- 4 кишидан кам бўлмаган) ҳолда мустаҳкамлаш;
“Ергеодезкадастр” давлат қўмитаси марказий аппарати таркибида
юридик бўлимни, ҳудудий бўлимларида эса юридик хизматни ташкил этиш;
344
“Ергеодезкадастр” давлат қўмитаси тизимида кадрларни такрор
тай-ёрлаш ва мутахассислар малакасини ошириш дастурини ишлаб чиқиш ва
амалга ошириш каби ташкилий чора-тадбирларни амалга ошириш долзарб
ҳисобланади.
Айниқса, ер ресурсларини давлат томонидан бошқариш тизимида қиш-
лоқ хўжалиги ерларидан оқилона фойдаланиш ва муҳофаза қилиш, тупроқ
унумдорлигини сақлаш ва такрор тиклаш борасидаги давлат сиёсатига алоҳида
эътибор қаратиш лозим. Бунда мелиорация масалаларида, қишлоқ жойларда ер
– аграр ислоҳотини амалга ошириш дастурларини ишлаб чиқиш ва амалга
оширишда, ер қонунчилиги борасида Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг роли-
ни ошириш мақсадга мувофиқдир. Бунда албатта:
- ер қонунчилиги бўйича қонунбузарликларнинг олдини олиш юзасидан
профилактика ишларини ва ердан фойдаланиш ҳамда муҳофаза қилишни
давлат томонидан назорат қилиш органларининг фаолияти тўғрисида аҳолини
хабардор қилиш масалаларини кучайтириш;
- ердан мақсадсиз ва самарасиз фойдаланиш натижасида келтирилган
зарарни аниқлаш ва қоплаш механизмини амалга ошириш ва такомиллаштириш;
- ердан фойдаланиш ва муҳофаза қилишни давлат томонидан назорат
қилиш органларининг прокуратура, адлия, ички ишлар ва бошқа назорат
қилувчи органлар билан ҳамкорлигини ер қонунчилигига риоя қилиш бўйича
қўшма мақсадли текширишларни ўтказиш йўли билан мустаҳкамлаш ва
такомиллаштириш чора-тадбирларининг таъсирини кучайтириш ва самара-
сини ошириш лозим деб ҳисоблаймиз.
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 31 майдаги
«Ерларни муҳофаза қилиш ва улардан самарали фойдаланиш юзасидан назо-
ратни кучайтириш, геодезия ва картография фаолиятини такомиллаштириш,
давлат кадастрларини юритишни тартибга солиш чора-тадбирлари тўғри-
сида»ги ПФ-5065-сонли Фармони
92
ва шу санадаги «Ўзбекистон Республикаси
92
www.Norma
.uz
345
Ер ресурслари, геодезия, картография ва давлат кадастри давлат қўмитаси
фаолиятини янада такомиллаштириш чоралари тўғрисида»ги ПҚ-3024-сонли
Қарори
93
ер ресурсларидан фойдаланиш тизимини эркинлаштиришнинг таш-
килий-иқтисодий механизмлари
ва бу борада республикамизда ягона давлат
сиёсатини амалга оширишнинг асосларини яратиб берди.
Муҳим аҳамиятга эга бўлган қишлоқ хўжалиги соҳасида, хусусан ер
ресурсларидан фойдаланишда иқтисодий-ҳуқуқий ислоҳотларни амалга оши-
риш аграр соҳанинг республикамиз иқтисодиётида, унинг барча тармоқларида
ислоҳотларни амалга оширишда етакчи роль ўйнаши белгилаб қўйилди.
Келажакдаги иқтисодий тараққиёт ижтимоий барқарорликни таъминлаш ҳамда
ер ресурсларини бошқариш - ер ресурсларини ўрганиш ва уларни кар-таларга
тушириш, ер мониторинги ва ер кадастрини юритишни, ердан самарали
фойдаланишни башоратлаш, режалаштириш ва лойиҳалаштиришни, ерларни
муҳофаза қилишни назорат қилиш каби асосий йўналишларни ўз ичига олади.
Ер ресурсларидан фойдаланиш тизимини янада эркинлаштириш мақса-
дида ердан фойдаланиш тизими давлат томонидан бошқарилишини таъмин-
лаш ва айни пайтда давлат ва ердан фойдаланувчилар эҳтиёжларини ҳисобга
олиш ўта муҳим масала бўлиб, шу асосида ер ресурсларини бошқаришнинг
давлат ва бозор механизми тизимларини ишлаб чиқиш ва ривожлантириш талаб
этилади. Айни шу маънода, ер ресурсларидан фойда-ланишда ягона давлат
сиёсатини амалга оширишнинг истиқболдаги асосий йўналишлари 17.5 –
схемада келтирилган.
Замонавий талабларга жавоб берадиган давлат ер кадастрини юритиш
ишларини такомиллаштириш мақсадида қуйидаги чора-тадбирларни амалга
ошириш лозим:
- ерга оид муносабатларни тартибга солувчи норматив-ҳуқуқий ҳуж-
жатлар ишлаб чиқишни таъминлаш;
93
www.Lex
.uz
346
Do'stlaringiz bilan baham: |