Aloqa korxonalarining asosiy fondlari. Asosiy vositalarning amortizatsiyasi. Amortizatsiya ajratmalari

.

Amortizatsiya ajratmalari joriy ijro xarajatlarining (ular tannarxga kiritilgan) va milliy iqtisodiyotning moliyaviy resurslarining muhim qismidir. Ular quyidagi funktsiyalarni bajarib, iqtisodiy mexanizmda muhim rol o'ynaydi:

• ─ tugatilgan asosiy vositalarni to'liq tiklash,
• ─ amortizatsiya ajratmalari summasi hisobiga yangi asosiy vositalarni sotib olish;
• ─ kengaytirilgan takror ishlab chiqarish uchun mablag'larni to'plash;
• ─ modernizatsiya qilish hisobiga mavjud asosiy fondlarning texnologik darajasini oshirish;
• ─ asosiy vositalarni tiklashni rejalashtirish uchun zarur bo'lgan rejalashtirish va moliyaviy standartlar tizimini yaratish.
• Foydali hayot asosiy vositalardan foydalanish tashkilotga daromad keltirishi kutilayotgan davr tan olinadi.

• Amortizatsiya qilingan xarajat- bu asosiy vositalar ob'ektining qiymati bo'lib, uning qiymatidan amortizatsiya ajratmalari hisoblanadi.
• Kam amortizatsiya qilingan xarajat- bu amortizatsiya qilingan qiymat va amortizatsiya hisobot yilining boshlanishigacha hisoblangan summa o'rtasidagi farq.
• Amortizatsiya ob'ektlari (amortizatsiya qilinadigan mulk) korxona balansidagi asosiy vositalardir.

Asosiy vositalarning amortizatsiyasini hisoblash tartibi.

• Tashkilot tomonidan hisoblangan amortizatsiya ajratmalari stavkalari va asosiy vositalar ob'ektining amortizatsiya qilingan qiymati asosida har oyda amortizatsiya hisoblab chiqiladi. Amortizatsiyaning oylik stavkasi (yoki miqdori) uning yillik normasining (yoki summasining) 1/12 qismini tashkil qiladi.
• Yangi foydalanishga topshirilgan ob'ektlar uchun amortizatsiya ular foydalanishga topshirilgan oydan keyingi oyning birinchi kunidan boshlanadi.
• Amalga oshirilgan yoki amortizatsiya qilingan asosiy vositalar uchun amortizatsiya pensiyaga chiqqan oydan keyingi oyning birinchi kunidan yoki amortizatsiya tugaganidan keyin tugatiladi.