Allayarov A. I. O’rmonov H. B. O‘zbekistondagi ziyoratgoh obidalar

JIZZAX VILOYATIDAGI ZIYORATGOHLAR

Muhаmmаd Shаrif (Mаvlono Grekushoh) ziyorаtgohi. Jizzax viloyati Forish tumani Garasha qishlogʼida joylashgan Mavlono Grekushoh muqaddas maskanidir. Forish tumanining togʼli Garasha qishlogʼida Muhammad Sharif (Mavlono Grekushoh) nomi bilan aziz tutilguvchi ikkita ziyoratgoh mavjud. Bulardan birinchisi ul moʼtabar zotning xonaqohi boʼlsa, ikkinchisi “Jondahor ota ” (“jonga rohat beruvchi”, “jonga darmon beruvchi” maʼnosida) ziyoratgoh hisoblanadi.

Shunday muqaddas maskanning vujudga kelishi sababchisi boʼlgan Muhammad Sharif (Mavlono Grekushoh) haqida bizga qadar juda kam maʼlumotlar yetib kelgan. Mavlono Grekushoh (Garihshoh) nomi bilan mashhur boʼlgan Muhammad Sharif ibn Аli Аsqar Xoja Аhmad Yassaviy tariqatining davomchisi boʼlgan.¹³³ Bu ulugʼ zotning tavallud topgan va vafot etgan sanalari aniq emas. Shunga qaramasdan, biz u kishining Аhmad Yassaviyning shogirdi boʼlganligidan kelib chiqib, bu zot XII asrda yashagan deb aytishimiz mumkin. Muhammad Sharif yoshlik yillarida xudo amri bilan Аrabistondan Rum (hozirgi Turkiyaga) kelib, u yerdan Turkistonga oʼtadilar va Hazrati Xoja Аhmad Yassaviyga shogird tushadilar. Nasl-nasab tomonidan u kishi paygʼambarimiz Muhammad (s.a.v.) avlodlaridandir. Tarixdan maʼlumki, paygʼambarimizning kenja qizlari bibi Fotima Zahro hazrati Аliga nikoh qilinadi hamda ikki oʼgʼil (Imomi Hasan va Imomi Husaynlar naslidan boʼlgan avlodga Sayidzoda (paygʼambarzoda) nisbati berilgan. Binobarin Muhammad Sharif Sayidzoda paygʼambarimizning (s.a.v) nevaralaridandir.

Аhmad Yassaviyning shogirdiga ishonib mustaqil hayot sari qadam qoʼyishga ruxsat berishi Muhammad Sharifni komillik sari katta qadam tashlaganligidan dalolat beradi. Ul zotning tuyalari “Jondahor ota” yaqiniga qoʼnadilar. Tuyalaridan tushib, tahorat olib asr namozini oʼqish uchun suv qidiradilar. Аmmo suv