Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti



Download 7,21 Mb.
Pdf ko'rish
bet40/398
Sana26.02.2022
Hajmi7,21 Mb.
#467559
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   398
Bog'liq
Тайёр Миллий корпус тўплам 17.05

Калит сўзлар:
 грамматик луғат, табиий тилни қайта ишлаш, феъл шакллари луғати, 
миллий корпус.
 
Annotation:
The article describes the need for a dictionary of grammatical forms in the Uzbek 
language, its role in the creation of the national corps and its various programs. The grammatical 
dictionary of the Uzbek language explains its appearance in the example of a verb.
 
In the formation of 
this dictionary, a single verb was chosen; to show the rich grammatical possibilities of the Uzbek 
language; preparation of a source for the observation of the positions formed by the ratio, affirmation / 
denial, task form, auxiliary verb of tense, person-number and inclination; to form an idea of the amount 
of verb forms; highlight the morpheme structure of the word; development of a model of the structure of 
the morpheme structure of the word; educational corps, national corps, automatic morphological 
analyzers, translation, preparation of linguistic base for automatic spelling checker programs. 
Keywords:
grammar dictionary, natural language processing, dictionary of verb forms, national 
corpus. 
Ўзбек тилида ҳанузгача грамматик луғатлар яратилмаган. Шунинг учун ҳам тилимизни 
қайта ишлашда, сунъий интеллектга ўтказишда муайян қийинчиликларга дуч келинмоқда. Ўзбек 
тилида грамматик луғатларнинг тузилмаганлиги ўзбек тилининг морфологик тизимининг жуда 
мураккаблиги ва морфологик шаклларнинг миқдори жуда кўплиги бўлса керак. 
Дунё тилшунослигида грамматик луғат яратишда катта тажрибаси мавжуд бўлиб, амалиётда 
бир неча тилларнинг грамматик луғатлари яратилгани кузатилади. Грамматик луғат ‒ маълум бир 
тилдаги жами лексемалар, уларнинг барча грамматик шаклларини қамраб олувчи луғатдир. 
Масалан, А.А.Зализнякнинг машҳур грамматик луғати ҳозирги рус тили сўзларининг грамматик 
ўзгариши (от, сифат, сон, олмошнинг турланиши, феълларнинг тусланиши)ни кўрсатиш билан 
бирга, терс луғат вазифасини ҳам бажаради. Луғатдан сўзлар рўйхатидан ташқари турланиш, 
тусланишнинг барча вариантлари ҳақида катта ҳажмли назарий-тавсифий маълумотдан иборат 
кириш қисми ўрин олган. Биргина рус тилининг ўзида ўнлаб грамматик луғатлар тайёрланган ва 
бу жараён ҳали ҳам давом этмоқда. 
Биз тақдим этаётган

Download 7,21 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   398




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish