Alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti umumiy huquqshunoslik

Mahalla-milliy demokratik institut 

   

Odamlarni  o'zaro  mehr-oqibatli  saxovatli  qilib  tarbiyalashda,  o'ziga  xos  jamoani 

shakllantirishda    mahalla  juda  katta  ahamiyatga  ega.  Narshaxiyning  IX  asrda  yozilgan„  Buxoro 

tarixi”  kitobida  Buxoroda  bundan  1100  yil  ilgari    bir  necha    mahalla    bo'lganligi    ko'rsatilgan. 

Arab  istilosi  va  islom  dini  qabul  qilingandan  ancha  ilgari  paydo  bo'lgan    mahalla  cheklangan 

hududda  istiqomat  qiluvchi  odamlarning  birlashmasi  bo'lgan.  Ayrim  sotsiologlar  mahallani 

qo'shnichilikka asoslangan jamoa deb qayd qiladilar va ularni tarixan Movarounnahr shaharlarida 

vujudga kelgan deydilar.    Toshkentda mahallalar asosan XVIII asirdan paydo  bo'la boshlagan. 

O'shanda 150 ta mahalla bo'lib,   XIX asirda ularning soni 200 taga yetgan. 

     

Ko'p  asirlik  tarixga  ega  bo'lgan  mahalla  1-chi  marotaba    mustaqil  respublikamiz 

konstitutsiyasining 105-moddasida  o'zining huquqiy  maqomiga ega bo'ldi. Mahallalar mavqiyini 

oshirish maqsadida bir qator farmon, qaror, qonunlar qabul qilindi. 

    1) 1992 yil 12 sentabr' respublika  „Mahalla” jamg’armasini tuzish to'g’risida„gi  farmon  

    2)1993  yil  2  sentabr'  „Fuqarolarning    o'zini-o'zi    boshqarish    organlari    to'g’risida”gi  qonun 

(Yangi  tahrir  1999y  14  aprel')    mahalla  arabcha  so'z  bo'lib,  „mahal;  mahallatun”  Yangi 

hamjamiyat, hamjamoat degan  ma'noni anglatadi.