Alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti umumiy huquqshunoslik

2.  Ekologiya huquqining tushunchasi, xususiyatlari va umumiy 

ekologiya  tizimida tutgan  o`rni 

 

Tabiat va jamiyat o`rtasidagi   o`zaro bog`liqlik turli  yo`nalish va  shakllarda  uzoq vaqt 

davomida  amalga oshirilib  kelinmoqda. 

 

Asrlar davomida insoniyat  tabiat  qonuniyatlariga   moslashib, o`zining   turli ehtiyojlarini  

qondirish uchun  tabiatdan foydalanib,  unga ta'sir o`tkazmoqda. 

 

Shuni alohida  ta'kidlash  kerakki,  jamiyat a'zolari ongining tobora  takomillashishi, yangi 

mehnat qurollarining  ixtiro etilishi o`z navbatida,  insonning turli  ehtiyojlarining  rivojlanishiga  

olib  keldi.    Inson  o`z  ehtiyojlarini    qondirish  uchun    tabiiy  resurslardan  foydalanib  salbiy  ta'sir  

ko`rsata  boshladi.  Jamiyat  a'zolarining    tabiatdan  foydalanish  bo`yicha    ehtiyojlarining    oshishi,  

tabiiy resurslardan  foydalanish qurollari,  ya'ni texnikaviy  vositalarning takomillashishiga  olib 

keldi. Ushbu holat o`z navbatida  tabiatga jamiyat tomonidan  bo`ladigan ta'sirlarning  bir necha 

barobar    ko`payishiga  sabab  bo`ldi.  XIX  asrning  ikkinchi  yarmi    va  XX  asrlarda  inson  

tafakkurining rivojlanishi  ilm-fanning taraqqiy  etishi o`z  navbatida insonning  turli ehtiyojlarini 

qondirishga,  jamiyatning    ijtimoiy-iqtisodiy  negizini    mustahkamlashga  xizmat    qildi.  Albatta,  

yangi  texnologik jarayon ish unumdorligi,  iqtisodiy daromadni  ko`paytirishi  bilan  bir qatorda 

tabiiy  resurslarning    holatiga  salbiy    ta'sirlarni    oshirishga,  shuningdek  tabiat    bilan  jamiyat  

o`rtasidagi o`zaro muvozanatni buzilishiga  olib kelishi  mumkin. Shuning uchun ham tabiat  va 

jamiyat o`rtasidagi  munosabatning shunday yo`lga  qo`yilishi kerakki  o`zaro ta'sirlar  natijasida  

tabiiy    resurs,  ekologik  tizimlar  holati  va    aholining    sog`ligi,  hayoti  va  ijtimoiy-iqtisodiy  

ehtiyojlarining darajasiga  bo`ladigan salbiy  oqibatlarni  iloji boricha  kamayishiga olib  kelinishi  

zarurdir.