Alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti umumiy huquqshunoslik

Konstitutsiyaviy huquq manbalari tushunchasi va tizimi 

(1) Konstitutsiya-  davlatning  barcha  huquqiy  normalari  konstitutsiya  asosida 

yaratiladi.  Konstitutsiya  yuridik  kuch  bo'yicha  davlatning  hamma  huquqiy 

normalaridan yuqori turadi.Shuning uchun ham konstitutsiyaviy normalar  davlat va 

jamiyatning  bosh  mezonlarini  o'zida  mujassamlashtiradi  vabutun  respublika 

huquqiy tizimining negizi va manbayi bo'lib hisoblanadi. 

(2)  Qonunlar.  a)  konstitutsiyaviy qonunlar.  b)  joriy qonunlar.    

(3).  konstitutsiyaviy  huquq  manbalaridan  yana  biri  O'zbeaiston  Respublikasi  Oliy 

Majlisi  va  senatlarning  ish  tartibi  haqidagi  qonunlar  (reglament)  hisoblanidi. 

Mazkur  aktlar  kodifikasiya  tartibida  tuzilgan  bo'lib  qonun  chiqaruvchi  oliy 

hokimiyat  tartibida  tuzilgan  bo'lib  qonun  chiqaruvchi  oliy  hokimiyat  organlarining 

faoliyatini  tartibga  solib  turadi.  Unda  Oliy  Majlis  kengashi  ,  oliy  majlis  raisi, 

qo'mita va komissiyaning huquq va burchlari, qonunlarni tayyorlash va qabul qilish 

shakillari,  tartiblari  hamda    ma'ruzachilar  va  notiqlar  chiqishlarining  muddati  kabi 

masalalar qonuniy tartibda belgilab qo'yildi. 

(4)  Oliy  vakolatli  organlar  tomonidan  qabul  qilinadigan  nizomlar  ham 

konstitutsiyaviy  huquqning  manbai  bo'lib  hisoblanadi.  M:  1995y  5  mayda  qabul 

qilingan  „O'zbekiston  Respublikasi  oliy  majlisi  qo'mita  va  komissiyalari  

to'g’risidagi nizom”shular jumlasidandir. 

---

 

152

(5) Oliy majlis va senat  qarorlari  ham konstitutsiyaviy huquq manbai bo'lib xizmat 

qilishi mumkin. 

(6) Prezdent farmonlari. 

(7) O'zbekiston Respublikasi Vazirlar mahkamasi tomonidan qabul qilingan,tartibda 

konstitutsiyaviy  –  huquqiy  normalar  bo'lgan  qarorlar  ham  konstittusiyaviy  huquq 

manbai bo'lib hisoblanadi. 

(8)    Mahalliy    hokimyatning  ba'zi  bir  qarorlari  ham  konstitutsiyaviy  huquqning  

manbayi  bo'lishi  mumkin.  Bunday  qarorlarga    halq  deputatlarining  kengashlari 

tomonidan    tasdiqlangan,  kengashlarning  qo'mita    va    komissiyalari,  deputatlar 

guruhlari  to'g’risidagi  nizomlar, ularning ish tartibini  tasdiqlovchi  qarorlar  misol 

bo'ladi. 

(9)  O'zbekiston  Respublikasining    boshqa  davlatlar  bilan  tuzgan  halqaro  bitim  va 

shartnomalari    ham  konstitutsiyaviy    huquqning  manbayi  bo'lib  xizmat  qilishi 

mumkin.