Alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti

Analizatorlarni tekshirish usullari. 

 

Analizatorlar  faoliyatini  o’rganishda  shartli  reflekslar  usulidan  keng 

foydalaniladi.  Hayvonlarning  sezgi  organlariga  kuchi,  xili,  sifati  jihatidan  turlicha 

bo’lgan ta'sirotlarni ta'sir ettirib, turli-tuman shartli reflekslarni hosil qilsa bo’ladi. 

Shunday  qilib,  turli  analizatorlarning  har  xil  ta'sirotlarga  munosabati,  ta'sirotlarni 

bir-biridan  nechogli  farq  qila  olishi,  defferenciatsiya  qila  olishi  to’g’risida 

tegishlicha  fikrga  kelish  imkoniyati  tugiladi.  Keyingi  vaqtlarda  analizatorlar 

faoliyatini    o’rganishda  turli-tuman  elektrofiziologik  usullar  tobora  keng 

qo’llanilmoqda.  Buning  uchun  tegishli  asboblar  yordamida  retseptor  apparatga 

kuchi, sifati, xossalari, tabiati jihatidan turlicha ta'sirotlar berilib, o’sha retseptorga, 

markazga intiluvchi nervda, markaziy asab tizimi va uning oliy qismi  - bosh miya 

yarim  sharlari  po’stlog’ining  turli  qismlarida  kuzatiladigan    faoliyat  potensiallari, 

ularning  o’ziga  xos  xususiyatlari  o’rganilmoqda.  Shu  tariqa  ta'sirotning  kuchi, 

sifati, xili va xarakteri bilan bu potenciallar o’rtasidagi munosabatlar qayd qilinib, 

tegishli  analizator  faoliyati  to’g’risida xulosa chiqarilmoqda. 

---