Alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti psixologiya kafedrasi

Moddiy funksiyalar
har 
qanday konfliktlar, shu jumladan yuridik konfliktlar ham asosan ijtimoiy
hayotning iqtisodiy tomonlari bilan bog’liq bo’lganlari bois namoyon
bo’ladilar. Bu bog’liqlik moddiy manfaatlarda, foyda ko’rishda, shuningdek 
ijtimoiy yo’qotishlarda, zarar ko’rishlarda ifodalanadi. 
Iqtisodiy rivojlangan mamlakatlarda alohida konfliktlarning salbiy oqibatlari
juda sezilarli bo’ladi. qimmatbaho texnikaning qo’llanilishi, texnologik
jarayonlarning murakkabligi kam ahamiyatli ishlab chiqarish konfliktini
iqtisodiy jihatdan juda noxush hodisaga aylantirishi mumkin. Bunday sharoitda
konfliktli vaziyatlarni o’z vaqtida hal etilmasligi korxona uchun katta zararni
keltirib chiqaradi. Moddiy zarar miqdori konfliktni o’zining ko’lamiga ham
bog’liq. Hozirgi zamon sharoitida yadro qurolini qo’llash bilan kechadigan
xalqaro konflikt sivilizasiya kelajagiga xavf soluvchi halokatni keltirib
chiqarishi mumkin. 
Moddiy funksiyalar faqatgina konfliktning halokatli oqibatlarida namoyon
bo’lmaydi. Ba’zida ular yaratuvchilik mazmuniga ham ega bo’ladilar. Konflikt
jarayonida taraflardan biri konflikt boshlanguniga qadar o’z tasarrufida
bo’lmagan moddiy qiymatlarni qo’lga kiritishi mumkin. Boshqa tomondan, 
konflikt moddiy ishlab chiqarishni rivojlanishida umumiy yuksalishga olib
keluvchi ijtimoiy kuchlarning qayta taqsimlanishiga yordam qilishi mumkin. 
Mulkiy xarakterdagi yuridik konfliktlar boyliklarni qayta taqsimlanishiga, bir
tarafning foyda va ikkinchi tarafning zarar ko’rishiga olib keladi. 
Konfliktlarning jamiyat ma’naviy hayotiga ta’siri beqiyosdir. Bu yerda
konfliktlar ma’naviy sohadagi tub va tez sodir bo’ladigan o’zgarishlarning
rag’batlantiruvchi vositasi rolini o’ynashi mumkin. Ular hodisalarga odatdagi

---

35 
bir tomonlama baho berish jarayonini to’xtatib, ijtimoiy hayotga boshqa
tomondan , ijtimoiy e’tibordan chetda qolgan xususiyatlarini anglab olib
qarash imkoniyatini yaratadi. Shaxslar aro konfliktlar uning ishtirokchilari ruhiy
holatiga jiddiy ta’sir eta oladi.