Alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti psixologiya kafedrasi

Ayol va erkaklarning tafakkur tarzidagi farqlar 
Qarama-qarshi jinsni siz yaxshi tushunasizmi? Uning nimalar haqida o’ylashi va 
qanday xulosalar qilishini bilasizmi? Qarama-qarshi jinslar, ya’ni erkak va ayollar 
tafakkur tarzi, ular ikkalasi ham inson bo’lganligi uchun, birmi, yoki turlichami?!
Biz bu savollarga javob berishga yordam beramiz. Kuyida erkaklar va ayollarga 
xos bo’lgan xususiyatlar haqida ma’lum tartibda mujassam etilgan savollar va ularga 
javoblarni ko’rib chiqamiz. Savollar nazariy asoslangan bo’lib, ilmiy tadqikotlar 
asosiga qurilgan. Ular asosida 10 ta xulosa berilgan. Savollar ayol va erkak 
psixologik holatlari bo’yicha keng tarqalgan stereotiplar asosiga qurilgan. Mana 
shunday stereotiplardan biri – 
“Erkaklar hyech qachon e’tibor bilan 
tinglamaydilar, ayollar esa umuman gapni tushunmaydilar”, 
stereotipidir.
Jumlaning har ikki bo’g’inida ham asl holatning buzilishi mavjud. Erkaklar 
tinglay oladilar, ayollar esa to’g’ri tushuntirilsa, tushuna oladilar. Ana shu xulosalar, 
sizning fikringizcha, to’g’ri yoki noto’g’riligini o’zingiz ham aytishingiz lozim. O’z 

---

127 
munosabatingizni aniqlab olgandan so’ng, o’z javoblaringizni to’g’ri javoblar bilan 
solishtiring. 
Savollar: 
1.
Ayollarda intuisiya erkaklarga nisbatan rivojlangan bo’ladi. Ularda oltinchi xis 
bor, buni ko’pincha «ayollar intuisiyasi» deb atashadi. To’g’rimi yoki noto’g’ri? 
2.
Ayollar ko’p gapiradi. O’tirishlarda ular erkaklarga nisbatan ancha ko’p 
gapiradilar. 
3.
Ayollar ko’proq boshqalarga qo’llarini tekizadilar. 
4.
Ayollar muammoni birinchi bo’lib sezadilar va muammoga qarshi tura 
oladilar. 
5.
Umuman olganda, erkaklar va ayollarning suhbat uchun tanlaydigan mavzulari 
bir xildir. 
6.
Turli tadbirlarda odamlar ayollarga nisbatan erkaklarni ko’proq diqqat bilan 
eshitadilar. 
7.
Erkaklar ayollarga nisbatan samimiyroq va ochiqdirlar. 
8.
Erkaklar va ayollar umuman bir xil narsalar ustidan kulishadi, ularda yumorga 
munosabat o’xshashdir. 
9.
Erkaklar o’zlariga nisbatan mas’ulroq bo’lib, omadi kelmaganda aybni qo’proq 
o’zlaridan qidiradilar. 
10.
Erkaklar voqyea-hodisani avra-astarigacha muhokama qilishni 
yoqtiradilar. 
Javoblar: 
1.