Alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti ijtimoiy iqtisodiyot fakulteti

2015 yilda 2000 yilga 
nisbatan o’sishi 
O‘zbekiston 
Respublikasi 
31,0 
38,2 
52,1 
66,1 
213,2 
Qoraqalpog‘iston 
Respublikasi 
26,9 
48,9 
57,9 
66,9 
248,7 
viloyatlar 
Andijon 
32,9 
38,7 
49,9 
61,1 
185,7 
Buxoro 
33,0 
44,4 
51,1 
57,8 
175,2 
Jizzax 
37,1 
64,4 
73,0 
79,8 
215,1 
Qashqadaryo 
25,8 
38,4 
45,8 
58,4 
226,4 
Navoi 
21,5 
20,9 
33,5 
46,1 
214,4 
Namangan 
33,4 
51,4 
75,4 
81,4 
243,7 
Samarqand 
44,3 
54,5 
68,3 
78,9 
178,1 
Surxondaryo 
39,1 
45,9 
64,8 
81,7 
208,9 
Sirdaryo 
38,9 
58,8 
72,5 
80,6 
207,2 
Toshkent 
34,0 
36,3 
45,6 
54,9 
161,5 
Farg‘ona 
32,0 
43,9 
64,7 
82,3 
257,2 
Xorazm 
34,2 
54,2 
78,3 
81,9 
239,5 
Toshkent sh. 
41,5 
54,3 
70,2 
79,1 
190,6 
Manba:O‘zbekiston Respublikasining statistik axborotnomasi asosida 
hisoblandi. 
Respublikamizda kichik korxonalar tomonidan tayyor mahsulotlar ishlab 
chiqarishning o‘sishini yaratilgan imkoniyatlardan faollik bilan foydalanish 
evaziga ta‘minlash mumkin. Bizning hisoblarimizga ko‘ra, 2015 yilga borib, 
respublika bo‘yicha kichik biznesning ishlab chiqarilgan YaIM hajmidagi ulushini 

---

52 
61,1 foizga yetkazish, kichik tadbirkorlik korxonalarining yillik mahsulot ishlab 
chiqarishining o‘sishi 2,5 foizdan kam bo‘lmagan holatdagina amalga oshadi.
Buning uchun hududlardagi kichik tadbirkorlik korxonalarning respublika 
bo‘yicha ishlab chiqarilgan YaIM dagi ulushi istiqbolda 2.5-jadval tasvirlangan 
holatda o‘sib borishiga erishish zarur.
Agar mamlakatamizda YaIM-dagi kichik korxonalarning umumiy ulushi va 
Samarqand 
viloyatidagi 
YaHM-dagi kichik korxonalarni ulushini o‘zaro 
taqqoslamoqchi bo‘lsak, u holadta ularning o‘sish dinamikasi qo‘yidagicha (2.5-
rasm ) bo‘ladi. 
Bundan, ya‘ni 2.5 rasmdan ko‘rinib turibdiki viloyatimizda kichik 
korxonalarning 
YaIMdagi o‘sish dinamikasi mamalakatimizning o‘rtacha 
ko‘rsatgichidan ko‘ra ancha yuqoriroqdir. 
Albatta bu ko‘rsatkich rivojlangan davlatlarda, masalan AQSh da 75-82 
foiz, Yaponiyada 81 foizni, Italiyada 74 foizni tashkil etadi. Respublikamiz kichik
biznesning bunday ko‘rsatkichlarga erishishi tadbirkorlik faolligi orqali 
amalga oshadi. Istiqbolda kutiladigan natijalar asosan kichik tadbirkorlikning faol 
rivojlanishi evaziga ro‘y beradi. Bu esa ular tomonidan ishlab chiqariladigan 
mahsulot miqdorining o‘sish dinamikasini ta‘minlaydi(2.6-jadval).
Hududlar bo‘yicha, mahsulot ishlab chiqarish hajmining, istiqbolda o‘sib 
borish dinamikasini (2.6- rasm) korxonalar miqdorining o‘sib borish holati 
bo‘yicha tahlil etsak, bu holat qo‘shimcha yangi kichik korxonalarning tashkil 
etilishi hisobiga amalga oshadi.
Yaratilgan, imkoniyatlardan samarali foydalangan hududlarda yalpi hududiy 
mahsulotning yuqori sur‘atlar bilan o‘sishi ta‘minlanadi. Jumladan, kichik 
korxonalarning ishlab chiqarish samaradorligini oshirish evaziga istiqbolda 
ko‘zlangan natijalarga erishish ta‘minlanadi.

---

53