Alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti hisoblash usullari



Download 2,08 Mb.
Pdf ko'rish
bet65/331
Sana06.07.2021
Hajmi2,08 Mb.
#109884
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   331
Bog'liq
Mat inf uqitish usul

To’lik induksiya berilgan vaziyatga taalukli barcha birlik va xususiy xukmlarni karashga 
asoslangan  xulosa chikarishga tayanadi. Masalan, birinchi 10 ta son orasidagi tub sonlar sonini 
aniklash uchun barcha sonlarni karab chikish mumkin. Ba’zida to’lik induksiya isbotlash uchun 
ko’l keladi, masalan, ichki chizilgan burchakni o’lchashda uchta xususiy xol karalishi  mumkin: 
burchakning bir tomoni diametr, burchak ichida diametr, diametr burchakdan tashkarida. 
Deduksiya lotincha deduktio – keltirib chikarish ma’nosini anglatib, tasdikning bir shakli 
bo’lib,  bitta  umumiy  xukmdan  va  bitta  xususiy  xukmdan  yangi  unchalik  umumiy  bo’lmagan 
yoki xususiy xukm keltirib chikariladi. Umumiy xukm EKUB (6,7) =1. Yangi xususiy xukm: 6 
va 7 o’zaro tub sonlar.  
Deduktiv  xulosalar  uch  xilda  bo’ladi:  a)  umumiyrok  koidadan  umumiyrok  bo’lmagan 
(yoki  birlik)  xukmga  o’tish,  masalan,  yukoridagi  misol  bundan  dalolat  beradi;  b)  umumiy 
koidadan umumiy koidaga o’tish  
(masalan, barcha  juft sonlar 2 ga bo’linadi, barcha tok sonlar 2 ga bo’linmaydi, xech kanday juft 
son bir vaktda tok son xam  bo’lolmaydi);  
v) birlikdan xususiyga o’tish ( 2 soni-tub son, 2 –natural son, ba’zi natural sonlar tub sonlardir).  
Matematikada  yana  matematik  induksiya  prinsipi  mavjudki,  u  orkali  ko’pgina 
muloxxazalarni  isbotlash  mumkin  bo’ladi.Uning  boskichlari  kuyidagilardan  iborat:  1)  kuzatish 
va tajriba; 2)faraz; 3) farazni asoslash( isbotlash). U uch kadamda amalga oshirilishi mumkin: 1) 


 
47
p=1  uchun  muloxaza  to’griligi  tekshiriladi:  2)p=k  uchun  muloxaza  to’gri  deb,  muloxazaning 
p=k+1  uchun  to’griligi  isbotlanadi.3)  isbotning    oldingi  ikki  kadami  va  matematik  induksiya 
prinsipiga  asosan  teorema  yoki  muloxaza  xar  kanday  p  uchun  to’gri  degan  xulosaga  kelinadi. 
Bundan  o’kitishda  keng  ko’llanib,  turli  xil  sonli  tengliklar  va  tengsizliklarni  isbotlashda 
foydalanish mumkin. 

Download 2,08 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   331




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish