Alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti axborotlashtirish texnologiyalari

 
  Funksiyaning proseduradan farqi u ifodalarda operand sifatida qo’llanilishi 
mumkin, u quyidagi syrukturaga ega: 
Function 
nomi>([formal 
parametrlar 
ro’yxati]):  ; 
 
 
Const [o’zgarmaslar ruyxati]; 
 
 
Type [tiplar ruyxati]; 
 
 
Var [o’zgaruvchilarni tavsiflash]; 
  Begin 
 
… 
 
 
// operatorlar 
 
Result:= … ; // 
 
Resultga 
hisoblangan 
natijani 
olish  
  End; 
 
Prosedura  va  funksiya  qismiy  dasturlarning  farmal  parametrlari  sifatida 
ishlatilishi mumkin. Buning uchun quydagicha tip aniqlanadi:  
Type  =function  (
[formal  parametrlar  ruyxati]):  tipi>; 
yoki    Type    =  procedure  ([formal  parametrlar 
ro’yxati]);. 

---

 
132
 
Prosedura  yoki  funksiya  nomi  dasturda  unikal  bo’lishi  kerak.  Formal 
pareametrlar  ro’yxatining  bo’lishi  shart  emas.  Agar  mavjud  bo’lsa,  formal 
parametrlarning  nomlari  va  ularning  tiplari  nuqtali  vergul  bilan  ajratilib  sanab 
o’tiladi.  Formal  parametrlarning    uch  turi  mavjud:  parameter-qiymat,  parameter-
o’zgaruvchi,  parameter-o’zgarmas.  Qism  dasturga  murojat  qilganda  bu  turlarga 
malumotlarni  uzatish  turlicha  amalga  oshiriladi.  Parameter  qiymat  nusxa  oladi  va 
qism  dastur  ularning  nusxalari  bilan  ishlaydi  shuning  uchun  bunday  parametrga 
qism  dasturga  murojat  qilinganda  arifmetik  ifoda  qo’yish  mumkin.  Parameter-
o’zgaruvchi  (undan  oldin  var  qo’yiladi)  va  parameter-o’zgarmas  qism  dasturga 
adres  uzatiladi  va  u  o’zgaruvchining  o’zi  bilan  ishlaydi.  Qism  dastur  o’z  ishi 
natijasini parameter- o’zgaruvchi yordamida murojaat qilingan dasturga uzatadi. 
 
Funksiyalarda  maxsus  o’zgaruvchi  Result  ishlatiladi  u  funksiya  ishining 
yakuni bo’yicha asosiy dasturga uzatuvchi qiymat sifatida interpritatsiya qilinadi  
 
Object  Pascalda  ko’p  ishlatiladigan  ichki  prosedura  va  funksiyalar  mavjud, 
ular  tilning  qismi  hisoblanadi  va  tavsiflash  bo’limida  oldindan  aniqlanmasdan 
murojat qilinadi.