Alisher Navoiy 1 library ziyonet uz

Nasoi m  ul -M uhabbat ( I-  qi sm)  
Alisher Navoiy
 
 
87 
library.ziyonet.uz/ 
 
sotquchi to ani qabul qilgʻanlar magʻrurdur va karomot sotqun olgʻuchi agarchi it uni 
qilmas, ammo ittur, ya’ni haqiqat karomot emas, andin oʻaga nimadur va ul zuhhod 
va abdolgʻa xush kelur. Sufiyi orif karomotdin yaxshiroqdur va ul karomotning 
karomotidur. Ham Shayx ul-islom debdurki, Abbos b. Muhammad Xallol debdurki, 
Abulxayr Taynotiy manga ayttiknm, muraqqa’ boʻynungga solib, qayon borursen? 
Tarsusqa va Bayt ul-muqaddasqa. Dedi: ne uchun bir goʻshada oʻlturub, yuz anga 
qilmassen? Shayx ul-islom dediki, ul goʻsha qayda boʻlgʻay? Vaqtiki sen 
boʻlmagʻaysen. Ham Shayx ul-islom debdurki, Abu Solih Hadasoniykim, oti 
Horundur, manga dedikim, Abulxayr Taynotiy ziyoratigʻa bordim. Mendin soʻrdikim, 
holo, qayon safarin qilursen? Dedim: Tarsus. Dedi: bu yil niyating qayondur? Dedim: 
Makka. Dedi: Allohu taolo sizga biriima berdi, aning haqqin bilmadingiz, sizni 
vodiylarda va daryolarda parokanda qildi. Abu Solih soʻrdikim, ey Shayx, haj bila 
gʻazoni deysan? Dedikim, har oina ne uchun vaqtingizni gʻashshat tutmassiz va aning 
bila suhbat tutmassiz? Shayx ul-islom debdur: Abulqosim Xallol Marvaziy qoshigʻa 
bir murid kelib ijozat tiladikim, safarga borurmen. Shayx dedikim, ne uchun 
borursen? Dediki, suv bir yerda tursa islanur va tiyra boʻlur. Shayx dedikim, ne uchun 
daryo boʻlmagʻaysenki, bir yerda turubdur va hech tiyra boʻlmas. 
 
Abulxayr Taynotiy ashobidin biri debdurki, bir kun shayx oʻlturub erdi, dedikim, va 
alayhassalom! Soʻrdumki, maloyika salom berdiki, javob berding? Dedi, yoʻq, 
odamizoddin birav havogʻa uchub borur erdi, salom berdi, javob berdim. 
 
Shayx Abulxayrning gʻarib holati bagʻoyat koʻpdur, tafsilin tilagan Shayx ul-islom 
kutubidin tilasun va ijmolu maxlasin Hazrat Maxdumi Nuranning «Nafahotul-
uns»idin oʻqusun. 
268.
 
A
BULXAYR 
H
ABASHIY Q
.
 T
.
 S
. 
Shayx Amu va Shayx Abbos aning diydorigʻa faxr qilurlar ermish. Ul Makkada 
mujovir erdi. Bir kun birav Masjidi Haramgʻa kirdi va dedi: qayondurlar alarkim, 
alarni javonmard atarlar? Va sufiylar sari boqti haqorat bila. Va dediki, bular 
javonmardlardurlar? Bir lahzadin soʻngra Shayx Abulxayr Habashiyni koʻrdilarki, 
kulur erdi haybat va gʻazab bila. Ul soʻzni bilib erdiki, ul kishi der erdi. Dedi: 
kimdurki, javonmardlarni soʻrubdur? Javonmard kerakki, javonmardni koʻrgay. 
Debdurlarki, ul ham–uldurki, qabri Abarquhdadur. Oti Iqbol va laqabi Tovus 
ulHaramayn. Ul debdurki, oltmish yil Makka va Madinada mujovarat qildim va koʻp 
qatigʻliklar koʻrdum, hargiz kishidin nima tilamadim. Har qachon biravdin nima 
tilamak xayol qildim, hotifiy nido qildikim, uyalmassenkim, ul yuzniki, bizing 
ollimizda sajda qilur, gʻayr ilayida xor qilgʻaisen? Debdurlarki, ul har qachon Hazrat 
Rasul s. a. v. ravzasigʻa kelib der erdikim, [senga salom boʻlsin, ey jin va 
insonlarning elchisi!]
(1)
 Javob eshitur erdikim, [senga ham salom boʻlsin, ey Makkayu 
Madinaning tovusi!]
(2)
. Ul debdurkim, [hurlarga xizmat qilishni oʻziga lozim koʻrgan 
odam hur kishidir. Uziga birovning minnatini ravo koʻrmagan va biror kishiga 
muhtojlik izhor qilmagan odam javonmarddir]
(3)
. Uch yuz sakson uchda dunyodin 
oʻtubdur. 
269.
 
A
BULXAYR 
A
SQALONIY Q
.
 S
. 

---