Algoritmlash p65. p65



Download 2,81 Mb.
Pdf ko'rish
bet61/223
Sana09.12.2021
Hajmi2,81 Mb.
#190361
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   223
Bog'liq
2 5226458987112694377

Samarador Oshiruvchi
Samarador algoritmlarni tuzish bizdan jiddiy aqliy tirishqoqlikni 
talab  etadi.  Bir  xususiy  holni  ko‘rib  chiqamiz:  Oshiruvchi  tomo- 
nidan 0  sonidan 729  sonini hosil qilish masalasi.
Birinchi  qadamda,  ravshanki,  1  ni  qo‘shish  kerak  —  0  ni 
ko‘paytirish befoyda.  Endi  1  soni hosil bo ‘ldi.  Ikkinchi qadamda 
2  soniga  ko‘paytirish  ham  1  sonini  qo‘shish  ham   mumkin  — 
natija  bir  xil  (ya’ni,  2)  b o ‘ladi.  Aniqlik  uchun  ko‘paytirishni 
tanlaymiz.
Endi ekranda qaysi  son yozilgan bo ‘lishidan  qat‘iy nazar,  1  ni 
qo‘shishdan  ko‘ra  2  ga  ko‘paytirish  729  soniga  yaqinlashishni 
tezlashtiradi.
Bir  qaraganda,  iloji  boricha  2  ga  ko‘paytir  dan  foydalanish 
kerakdek tuyuladi.  Tanlangan usul quyidagi sonlar ketma-ketligiga 
olib  keladi:  0  ^   1  ^  2  ^  4  ^   8  ^   16  ^   32  ^   64  ^   128  ^   256
69


^   512.  Agar  yana  bir  marta  2  ga  ko‘paytirsak,  marradan  o ‘tib 
ketamiz.  Shuning  uchun  biz  endi  1  ni  qo‘sh  ko‘rsatmasini  217 
marta  (729  —  512=  217)  bajarishimiz  kerak  bo‘ladi.  Juda  ham 
samarador  emas,  to ‘g‘rimi?
Biror-bir  tasodifan  tanlangan  oraliq  qadamda  1  ni  qo‘shdan 
foydalanishga  harakat  qilamiz.
Birinchi urinish:  1  ni 4  soniga qo‘shamiz  (shundan keyin 2  ga 
ko‘paytirdan  foydalanamiz):  0  ^   1  ^   2  ^   4  ^   5  ^   10  ^   20  ^  
40  ^   80  ^   160  ^   320  ^   640.  Bu holda  1  ni  qo‘sh ko‘rsatmasini 
89  marta  (729  —  640=  89)  bajarishimiz  kerak  bo ‘ladi.  Ancha 
yengillika erishdik!
Ikkinchi urinish:  1  ni 2  soniga qo‘shamiz  (shundan keyin 2 ga 
ko‘paytir dan foydalanamiz):  0  ^   1  ^   2  ^   3  ^   6  ^   12  ^   24  ^  
48  ^   96  ^   192  ^   384.  Bu  holda  1  ni  qo‘sh  ko‘rsatmasini  345 
marta (729 — 384=  345) bajarishimiz kerak bo‘ladi.  Endi ahvolimiz 
yomonlashdi-ku!
Bundan  tushunarliki,  1  ni  qo‘sh  ko‘rsatmasidan  o‘ziga  xos, 
ya’ni  «eng  yaxshi»  qadamda  foydalanishimiz  kerak.  Lekin  uni 
qanday topish  mumkin?
Quyidagi  fikr juda  ko‘p  o‘yinlarda  yordamga  keladi:  oxiridan 
boshlash.  Keling, yangi Ijrochini hosil qilamiz va uni Kamaytiruvchi 
deb  ataymiz.  Uning  ko‘rsatmalari  quyidagicha:
1  ni  ayir
2  ga bo‘l
Kamaytiruvchi  1  ni  ayir  ko‘rsatmasi  berilganda  ekrandagi 
sondan  birni  ayiradi.  Ekrandagi  son  0  ga  teng  b o ‘lganda  bu 
ko‘rsatma  Inkor  holatiga  olib  keladi.  Kamaytiruvchi  2  ga  bo‘l 
ko‘rsatmasi berilganda ekrandagi sonni teng ikkiga bo ‘ladi. Agar 
ekrandagi  son  toq  b o ‘lsa,  bu  ko ‘rsatm a  Inkor  holatiga  olib 
keladi.
Endi  729  sonidan  0  sonini  hosil  qilamiz.  Oshiruvchini  2  ga 
ko‘paytir  ko‘rsatmasi  1  ni  qo‘sh  ko‘rsatmasiga  nisbatan  natijaga 
yaqinlashishni tezlashtirsa,  Kamaytiruvchini 2  ga bo‘l  ko‘rsatmasi
1  ni  ayir  ko‘rsatmasiga  nisbatan  ham   jarayonni  tezlashtiradi. 
Shuning uchun ham imkon bo‘lganda (Kamaytiruvchi uchun)  har 
gal ikkiga bo‘lishni xohlaymiz.  Lekin endi ekrandagi  sonning  o ‘zi
2  ga  bo‘lish  mumkinligini  ko‘rsatib  beradi.  Ya’ni,  agar  son  juft 
bo‘lsa,  u  holda  uni  2  ga  bo‘lamiz,  agar  son  toq bo‘lsa,  bu  holda 
faqat undan  1  ni ayirishimiz mumkin  (natijada yana juft  son hosil 
b o ‘ladi).  Kamaytiruvchi  uchun  algoritmning  boshlanishi  quyi- 
dagicha:
70



Download 2,81 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   223




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish